Κατά ένα εξάμηνο επιβαρύνονται στις περισσότερες περιπτώσεις οι περίπου 25.000-30.000 εναπομείναντες ασφαλισμένοι που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν το 2026 πριν από τα 62 έτη με τα μεταβατικά όρια ηλικίας.
Πρόκειται κυρίως για μητέρες ανηλίκων, γονείς του δημόσιου τομέα και ασφαλισμένους με το καθεστώς βαρέων και ανθυγιεινών. Για παράδειγμα, μητέρα ανηλίκου στον ιδιωτικό τομέα που συμπλήρωσε 5.500 ημέρες ασφάλισης το 2010-2011 και είναι γεννημένη το 1967 μπορεί να αποχωρήσει το 2026 στην ηλικία των 58,5 ετών. Επίσης, γυναίκα που έχει συμπληρώσει 4.500 ένσημα από τα οποία τα 3.600 στα βαρέα και ανθυγιεινά -τα 1.000 τα τελευταία 17 χρόνια- μπορεί να συνταξιοδοτηθεί στην ηλικία των 55 ετών.
Σύμφωνα με τους ειδικούς της ασφάλισης, ο κύκλος των μεταβατικών ορίων θα κλείσει σε περίπου 4 χρόνια, οπότε και θα ισχύει για όλους το γενικό όριο ηλικίας συνταξιοδότησης, που είναι στα 67 έτη με πλήρη σύνταξη και στα 62 με μειωμένη. Ωστόσο, όσοι κατοχύρωσαν συνταξιοδοτικό δικαίωμα με ευνοϊκά όρια έως τις 31/12/2022 μπορούν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα -ακόμα και εξαγοράζοντας πλασματικά έτη- οποτεδήποτε στο μέλλον χωρίς να εγκλωβίζονται ή να επηρεάζονται από τα όρια που ισχύουν το νέο έτος.
Ας δούμε τις 8 κατηγορίες ασφαλισμένων που μπορούν να συνταξιοδοτηθούν νωρίτερα το 2026 με βάση τα παραδείγματα που επεξεργάστηκε ο δικηγόρος- εργατολόγος Γιώργος Κουτσούκος.
Α. Μητέρες με ανήλικα τέκνα στο ΙΚΑ-ΕΤΑΜ
1/ Γυναίκες που είχαν συμπληρώσει έως το 2010 συνολικά 5.500 ημέρες ασφάλισης με ανήλικο τέκνο και έκλεισαν το 55ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018. Με αυτές τις προϋποθέσεις μπορούν να αποχωρήσουν για πλήρη σύνταξη με το νέο όριο ηλικίας των 61 ετών, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026 (αν δεν έχουν ήδη συνταξιοδοτηθεί με μειωμένη).
2/ Γυναίκες που είχαν συμπληρώσει 5.500 ημέρες ασφάλισης με ανήλικο τέκνο είτε το 2010 είτε το 2011 και συμπλήρωσαν τα 50 ή τα 52 ηλικιακά έτη το 2017 ή το 2018. Με αυτές τις προϋποθέσεις αποχωρούν με μειωμένη σύνταξη με το όριο ηλικίας των 58,5 ετών ή 60,2 ετών, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026.
Β. Σύνταξη από ταμεία ΔΕΚΟ – Τραπεζών
1/ Μητέρες που είχαν συμπληρώσει 25ετία το 2010 με ανήλικο τέκνο και έκλεισαν το 50ό έτος της ηλικίας τους έως το 2017, αποχωρούν για πλήρη σύνταξη με όριο ηλικίας έως 58,5 ετών, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026! Μετά το 2017 τα όρια ηλικίας για όσες συμπληρώνουν τα 50 ανεβαίνουν στα 60,2, στα 61,3, κ.ο.κ. Τα ίδια όρια ηλικίας ισχύουν και για τις μητέρες που είχαν συμπληρώσει την 25ετία με ανήλικο τέκνο το 2011 και συμπλήρωσαν το 52ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018.
2/ Μητέρες που συμπλήρωσαν την 25ετία με ανήλικο τέκνο το 2012 και έκλεισαν το 55ο έτος της ηλικίας τους έως το 2018 αποχωρούν με πλήρη σύνταξη με όριο ηλικίας έως 61 ετών, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026.
Γ. Δημόσιοι υπάλληλοι με ανήλικο
1/ Ασφαλισµένοι γονείς με ανήλικο τέκνο το 2011 και 25ετία που συμπλήρωσαν τα 52 ηλικιακά έτη το 2017 μπορούν να αποχωρήσουν από την ηλικία των 58 ετών και 5 μηνών. Αν συμπλήρωσαν τα 52 ηλικιακά έτη το 2018, μπορούν να αποχωρήσουν από την ηλικία των 60 ετών και 2 μηνών, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026.
2/ Ασφαλισµένοι γονείς με ανήλικο τέκνο το 2012 και 25ετία, που συμπλήρωσαν τα 55 ηλικιακά έτη το 2017, μπορούν να αποχωρήσουν από την ηλικία των 59 ετών και 6 μηνών, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026! Αν συμπλήρωσαν τα 55 ηλικιακά έτη το 2019, μπορούν να αποχωρήσουν από την ηλικία των 62 ετών και 6 μηνών με πλήρη σύνταξη, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026! (όταν άλλοι ασφαλισμένοι του Δημοσίου, με τις κοινές διατάξεις, αποχωρήσουν στα 62 με μειωμένη σύνταξη).
Δ. Τρίτεκνοι δημόσιοι υπάλληλοι με ανήλικο
1/ Τρίτεκνοι δημόσιοι υπάλληλοι με 21 έτη το 2011 που συμπλήρωσαν τα 52 ηλικιακά έτη το 2017 μπορούν να αποχωρήσουν από την ηλικία των 58 ετών και 5 μηνών, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026! Αν συμπλήρωσαν τα 52 ηλικιακά έτη το 2018, μπορούν να αποχωρήσουν από την ηλικία των 60 ετών και 2 μηνών, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026.
2/ Τρίτεκνοι δημόσιοι υπάλληλοι με 23 έτη το 2012 που συμπλήρωσαν τα 55 ηλικιακά έτη το 2017 μπορούν να αποχωρήσουν από την ηλικία των 59 ετών και 6 μηνών, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026!. Αν συμπλήρωσαν τα 55 ηλικιακά έτη το 2018, μπορούν να αποχωρήσουν από την ηλικία των 61 ετών, ακόμη και αν το συμπληρώνουν το 2026.
Ε. Μειωμένη με 25ετία στο Δημόσιο
Η μειωμένη σύνταξη από το Δημόσιο πριν από τα 62 ισχύει για τους «παλαιούς ασφαλισμένους» (ασφάλιση πριν από το 1993), οι οποίοι συμπλήρωσαν τις ηλικίες των 55 (αφορά τις γυναίκες μόνο), 56, 58 και 60 ετών έως 31/12/2022, με 25ετία (είτε με πραγματική ασφάλιση είτε με πλασματικά έτη) στα έτη 2010, 2011 και 2012.
Με άλλα λόγια, με μειωμένη σύνταξη στα 56 και 58 από το Δημόσιο μπορούν να αποχωρήσουν οποτεδήποτε, άνδρες και γυναίκες με 25ετία το 2011 και ηλικία 56 ετών έως το 2022 και με 25ετία το 2012 και ηλικία 58 ετών έως το 2022.
Αν οι ηλικίες των 56 και 58 ετών συμπληρώνονται από 1/1/2023 και μετά, τότε αποχωρούν με μειωμένη υποχρεωτικώς στα 62.
ΣΤ. ΟΑΕΕ-ΕΤΑΑ
Στον ΟΑΕΕ (ΤΕΒΕ-ΤΑΕ-ΤΣΑ) ή στο πρώην ΕΤΑΑ (ΤΣΑΥ-ΤΑΝ-ΤΣΜΕΔΕ) η έξοδος για σύνταξη στα 62 προϋποθέτει να συμπληρώνονται 40 έτη ασφάλισης (με πραγματικό χρόνο ή και με εξαγορές πλασματικών ετών). Οσοι επαγγελματίες δεν έχουν καταβάλει εισφορές για 40 χρόνια, αλλά για λιγότερα (π.χ. 30), βγαίνουν στα 67, ενώ όσοι έχουν και διαδοχική ασφάλιση με Ταμεία μισθωτών (π.χ. ΙΚΑ και ΟΑΕΕ), μπορούν να αποχωρήσουν στα 62 με μειωμένη σύνταξη, αρκεί να έχουν ενεργό ασφαλιστικό δεσμό (σε οποιονδήποτε φορέα) την τελευταία 5ετία.
Ζ. ΟΓΑ
Για τη συνταξιοδότηση από τον ΟΓΑ απαιτείται η συμπλήρωση του 67ου ηλικιακού έτους με την ταυτόχρονη συμπλήρωση τουλάχιστον 15ετίας ασφάλισης ή του 62ου έτους της ηλικίας του ασφαλισμένου, οπότε και απαιτείται, σε αυτή την περίπτωση, η καταβολή ασφαλιστικών εισφορών στον ΟΓΑ ή και σε οποιονδήποτε άλλον ασφαλιστικό φορέα (διαδοχική ασφάλιση) για 40 έτη. Ο χρόνος ασφάλισης των 40 ετών μπορεί να συμπληρωθεί με αναγνώριση πλασματικού χρόνου μέχρι 7 έτη. Πλασματικός χρόνος ασφάλισης που μπορεί να αναγνωριστεί είναι ο χρόνος στρατιωτικής θητείας, ανατροφής τέκνων κ.λπ.
Η. Συνταξιοδότηση με βαρέα
1/ Οι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ, άνδρες ή γυναίκες, μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τη διάταξη των βαρέων και ανθυγιεινών που προβλέπει τη συμπλήρωση 10.500 ημερών ασφάλισης, εκ των οποίων 7.500 ημέρες στα βαρέα και την ηλικία των 62 ετών για πλήρη σύνταξη ή των 60 ετών για μειωμένη. Οι 10.500 ημέρες ασφάλισης μπορούν να συμπληρωθούν με πραγματικό χρόνο εργασίας αλλά και με πλασματικό χρόνο ασφάλισης. Αντίθετα, οι 7.500 ημέρες στα βαρέα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά με πραγματικό χρόνο ασφάλισης. Η σύνταξη σε αυτή την περίπτωση είναι πλήρης αν η αίτηση γίνει στην ηλικία των 62 ετών. Η σύνταξη, στην περίπτωση αίτησης, στα 60 είναι μειωμένη (η απώλεια συνολικώς στη σύνταξη στα 60 σε σχέση με το αν αποχωρούσαν με πλήρη σύνταξη στην ίδια ηλικία είναι μόλις 52 ευρώ!).
2/ Οι ασφαλισμένοι στο ΙΚΑ άνδρες μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τη διάταξη των βαρέων και ανθυγιεινών, που προβλέπει τη συμπλήρωση 4.500 ημερών ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3.600 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων, και την ηλικία των 62 ετών για πλήρη σύνταξη. Οι 4.500 ημέρες ασφάλισης μπορούν να συμπληρωθούν με πραγματικό χρόνο εργασίας αλλά και με πλασματικό χρόνο ασφάλισης. Αντίθετα, οι 3.600 ημέρες στα βαρέα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά με πραγματικό χρόνο ασφάλισης.
3/ Οι γυναίκες ασφαλισμένες στο ΙΚΑ μπορούν να συνταξιοδοτηθούν με τη διάταξη των βαρέων και ανθυγιεινών που προβλέπει τη συμπλήρωση 4.500 ημερών ασφάλισης συνολικά, εκ των οποίων 3.600 ημέρες ασφάλισης στο καθεστώς των βαρέων. Οι 4.500 ημέρες ασφάλισης μπορούν να συμπληρωθούν με πραγματικό χρόνο εργασίας αλλά και με πλασματικό χρόνο ασφάλισης. Αντίθετα, οι 3.600 ημέρες στα βαρέα μπορούν να χρησιμοποιηθούν αποκλειστικά με πραγματικό χρόνο ασφάλισης. Για τις γυναίκες ασφαλισμένες, η δυνατότητα συνταξιοδότησης δίνεται με βάση το έτος θεμελίωσης:
■ Οι γυναίκες που συμπλήρωσαν 4.500 ημέρες συνολικά και 3.600 ημέρες στα βαρέα το 2010 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 55.
■ Οι γυναίκες που συμπλήρωσαν 4.500 ημέρες συνολικά και 3.600 ημέρες στα βαρέα το 2011 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 56.
■ Οι γυναίκες που συμπλήρωσαν 4.500 ημέρες συνολικά και 3.600 ημέρες στα βαρέα το 2012 μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 57.
■ Οι γυναίκες που συμπλήρωσαν 4.500 ημέρες συνολικά και 3.600 ημέρες στα βαρέα από 1/1/2013 και έπειτα μπορούν να συνταξιοδοτηθούν από τα 62.
