Ιδιοκτήτες ακινήτων, συνταξιούχοι, αγρότες και ελεύθεροι επαγγελματίες αναδεικνύονται ως οι βασικοί κερδισμένοι από το «πακέτο» παρεμβάσεων ύψους 1,76 δισ. ευρώ που φέρνει ο προϋπολογισμός του 2026.
Το πακέτο περιλαμβάνει χαμηλότερο φόρο εισοδήματος και φόρο ενοικίων, μείωση τεκμηρίων, «κούρεμα» ΦΠΑ στα νησιά του Βορείου Αιγαίου και των Δωδεκανήσων, καθώς και κατάργηση του ΕΝΦΙΑ σε οικισμούς με λίγους κατοίκους.
Ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης χαρακτήρισε τον προϋπολογισμό του 2026 ως τον πιο μεταρρυθμιστικό και κοινωνικό των τελευταίων πολλών ετών, τόσο ως προς τις φορολογικές παρεμβάσεις, όσο και σε σχέση με τη μεσαία τάξη. Όπως τονίζει, ο προϋπολογισμός ενσωματώνει σημαντικές μειώσεις ή ακόμη και μηδενισμό φόρων για μισθωτούς, νέους, οικογένειες και επαγγελματίες, ενώ δίνει ιδιαίτερη έμφαση στο στεγαστικό.
Τι αλλάζει από 1η Ιανουαρίου 2026
Α) Παρεμβάσεις για το στεγαστικό πρόβλημα
-
Παράταση και για το 2026 της φοροαπαλλαγής τριετούς διάρκειας για κενά ακίνητα που θα διατεθούν σε μακροχρόνια μίσθωση, με δημοσιονομικό κόστος 10 εκατ. ευρώ για το 2026 και 19 εκατ. ευρώ για το 2027.
Στο πλαίσιο αυτό, διευρύνεται το εύρος εφαρμογής του μέτρου ως εξής:
– Αν ο ενοικιαστής αποχωρήσει πριν από τη συμπλήρωση της τριετίας, η απαλλαγή παραμένει σε ισχύ για το υπόλοιπο διάστημα, υπό την προϋπόθεση ότι το ακίνητο θα μείνει κενό μία φορά και θα εκμισθωθεί εκ νέου.
– Ειδικά για μισθώσεις σε ιατρικό ή νοσηλευτικό προσωπικό που υπηρετεί σε φορείς της Γενικής Κυβέρνησης, σε εκπαιδευτικούς όλων των βαθμίδων της δημόσιας εκπαίδευσης, καθώς και σε ένστολους των Ενόπλων Δυνάμεων και των Σωμάτων Ασφαλείας, η απαλλαγή παρέχεται εφόσον η μίσθωση διαρκεί τουλάχιστον έξι (6) συνεχόμενους μήνες.
-
Από το 2026 θεσπίζεται ενδιάμεσος φορολογικός συντελεστής 25% (αντί 35%) για εισόδημα από ενοίκια στο τμήμα από 12.000 έως 24.000 ευρώ. Το μέτρο αναμένεται να ωφελήσει περίπου 161.000 ιδιοκτήτες, ενώ εκτιμάται ότι θα ενισχύσει τη φορολογική συμμόρφωση και θα συμβάλει στη συγκράτηση των μισθωμάτων. Το ετήσιο δημοσιονομικό κόστος υπολογίζεται σε 90 εκατ. ευρώ.
Παράταση της αναστολής ΦΠΑ στις νέες οικοδομές έως το τέλος του 2026, με ετήσιο κόστος 18 εκατ. ευρώ.
-
Παράταση της μείωσης φόρου εισοδήματος για δαπάνες ενεργειακής ή λειτουργικής αναβάθμισης κτηρίων για τα έτη 2025 και 2026, με εκτιμώμενο κόστος 5 εκατ. ευρώ.
-
Παράταση, για το 2026, του περιορισμού νέων βραχυχρόνιων μισθώσεων στα τρία δημοτικά διαμερίσματα του Δήμου Αθηναίων.
-
Θέσπιση νέου πλαισίου κοινωνικής αντιπαροχής για την αξιοποίηση της δημόσιας ακίνητης περιουσίας, με στόχο την κατασκευή σύγχρονων κοινωνικών κατοικιών και τη διάθεση κατοικιών με καθεστώς κοινωνικής μίσθωσης σε ευάλωτες ομάδες.
Β) Κατάργηση ΕΝΦΙΑ σε οικισμούς με πληθυσμό έως 1.500 κατοίκους
Από το 2026 ο ΕΝΦΙΑ μειώνεται κατά 50%, ενώ από το 2027 ο φόρος καταργείται πλήρως για κύριες κατοικίες σε οικισμούς με έως 1.500 κατοίκους, με εξαίρεση τους οικισμούς της Αττικής (εκτός των νησιών).
Για την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου, την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας, καθώς και για τους δήμους της Μακεδονίας, της Θράκης και της Ηπείρου που γειτνιάζουν με τα σύνορα της χώρας, ο ΕΝΦΙΑ καταργείται για οικισμούς με πληθυσμό έως 1.700 κατοίκους.
Το μέτρο αφορά περίπου 1 εκατομμύριο ακίνητα σε 12.724 οικισμούς (σε σύνολο 13.586 οικισμών) της επικράτειας, με ετήσιο κόστος περίπου 75 εκατ. ευρώ. Τονίζεται ότι η ενίσχυση της αποκέντρωσης συνδέεται άμεσα και με την αντιμετώπιση του στεγαστικού προβλήματος.
Γ) Μείωση ΦΠΑ κατά 30% στα ακριτικά νησιά του Αιγαίου
Από 1η Ιανουαρίου 2026 ο ΦΠΑ μειώνεται κατά 30% στα νησιά της Περιφέρειας Βορείου Αιγαίου, στο νησί της Σαμοθράκης (Νομός Έβρου) και στα νησιά του Νομού Δωδεκανήσων με πληθυσμό έως 20.000 κατοίκους. Το ετήσιο κόστος του μέτρου εκτιμάται σε 25 εκατ. ευρώ και αποσκοπεί στην ενίσχυση τόσο της οικιστικής όσο και της επιχειρηματικής δραστηριότητας στις συγκεκριμένες περιοχές.
Δ) Νέα δεδομένα για τους Δημόσιους Υπαλλήλους
Για το 2026, πέραν των ωφελειών που προκύπτουν από τη γενικότερη φορολογική μεταρρύθμιση, δρομολογούνται πρόσθετες παρεμβάσεις ύψους 620 εκατ. ευρώ για τους δημόσιους υπαλλήλους:
– Οριζόντια αύξηση μισθών από τον Απρίλιο 2026, συνδεδεμένη με την αύξηση του κατώτατου μισθού, με εκτιμώμενο κόστος περίπου 358 εκατ. ευρώ.
– Αναμόρφωση του μισθολογίου των Ενόπλων Δυνάμεων με αυξήσεις από τον Οκτώβριο 2025, ετήσιου κόστους 162 εκατ. ευρώ (καθαρό κόστος 85 εκατ. ευρώ μετά την αναδιάρθρωση της δομής τους) και των Σωμάτων Ασφαλείας (Ελληνική Αστυνομία, Πυροσβεστικό Σώμα, Λιμενικό Σώμα – Ελληνική Ακτοφυλακή), με πρόσθετο ετήσιο κόστος 127 εκατ. ευρώ.
– Αυξήσεις στην αποζημίωση υπηρεσίας εξωτερικού, στο επίδομα ειδικών καθηκόντων και στις αποζημιώσεις διδάκτρων για τα τέκνα του προσωπικού του Υπουργείου Εξωτερικών, με ετήσιο κόστος 30 εκατ. ευρώ.
– Θέσπιση ειδικού επιδόματος ιδιαίτερων καθηκόντων για το προσωπικό των σωφρονιστικών καταστημάτων, με αναδρομική ισχύ από τον Ιούλιο 2025, ετήσιου κόστους 6 εκατ. ευρώ.
– Μισθολογική αναγνώριση (δύο μισθολογικά κλιμάκια) για αποφοίτους Πολυτεχνικών Σχολών και άλλων Πανεπιστημιακών Σχολών με πενταετές πρόγραμμα σπουδών, με κόστος 7 εκατ. ευρώ.
– Καθιέρωση αφορολόγητου για το επίδομα βιβλιοθήκης των μελών ΔΕΠ και των ερευνητών, με ετήσιο κόστος περίπου 6 εκατ. ευρώ, καθώς και αναγνώριση προϋπηρεσίας ερευνητών σε ΑΕΙ και ερευνητικούς/τεχνολογικούς φορείς, ανεξάρτητα από τη μορφή της εργασιακής σχέσης.
Ε) Αναμόρφωση τεκμηρίων διαβίωσης
Εισάγονται αλλαγές στα τεκμήρια διαβίωσης με στόχο τη μείωση της φορολογικής επιβάρυνσης για περίπου 477.000 φορολογούμενους, με ετήσιο κόστος 40 εκατ. ευρώ.
Συγκεκριμένα, προβλέπεται:
– Μείωση των συντελεστών που καθορίζουν τις αντικειμενικές δαπάνες για κατοικίες, σε ποσοστό από 30% έως 35%.
– Αναπροσαρμογή του τρόπου υπολογισμού της τεκμαρτής δαπάνης για τα αυτοκίνητα που ταξινομήθηκαν μετά την 1η.11.2010, με βάση πλέον τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα (όπως συμβαίνει με τα τέλη κυκλοφορίας) και όχι τα κυβικά εκατοστά. Η παρέμβαση αυτή ευνοεί την αγορά νεότερων οχημάτων, κάτω της δεκαετίας, με χαμηλότερες εκπομπές ρύπων.
– Μείωση της τεκμαρτής δαπάνης για τα νεότερα σκάφη στα χαμηλότερα επίπεδα που ισχύουν για τα παλαιότερα.
– Εξαίρεση από την ελάχιστη αντικειμενική δαπάνη των εξαρτώμενων τέκνων που διαθέτουν δικό τους εισόδημα.
ΣΤ) Επιπλέον παρεμβάσεις
Για το 2026 θεσπίζονται και οι ακόλουθες νέες παρεμβάσεις:
– Κατάργηση, από τον Ιανουάριο 2026, του τέλους 10% στη συνδρομητική τηλεόραση, με ετήσιο κόστος 22 εκατ. ευρώ.
– Επέκταση της μείωσης κατά 50% του ελάχιστου εισοδήματος για τους ελεύθερους επαγγελματίες που δραστηριοποιούνται σε οικισμούς εκτός Αττικής με έως 1.500 κατοίκους, καθώς και για τα σχολικά κυλικεία. Για την Περιφερειακή Ενότητα Έβρου, την Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας και για τους παραμεθόριους δήμους Μακεδονίας, Θράκης και Ηπείρου, η ίδια μείωση ισχύει για οικισμούς με πληθυσμό έως 1.700 κατοίκους.
– Εξαίρεση από το ελάχιστο εισόδημα για τις νέες μητέρες που ασκούν ελεύθερο επάγγελμα κατά το έτος γέννησης του παιδιού και για τα επόμενα δύο έτη.
– Αύξηση της αποζημίωσης των οπλιτών θητείας από 8,8 ευρώ σε 50 έως 100 ευρώ τον μήνα, με ετήσιο κόστος περίπου 25 εκατ. ευρώ.
– Έναρξη λειτουργίας από τον Ιανουάριο 2026 του Ταμείου Καινοτομίας Φαρμάκων, με ετήσιο προϋπολογισμό 50 εκατ. ευρώ, για την ευκολότερη πρόσβαση των ασθενών σε καινοτόμες θεραπείες.
– Απαλλαγή, από το φορολογικό έτος 2026, των ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων από τον φόρο εισοδήματος, καθώς και μη φορολόγηση των δωρεών προς αυτά, με εκτιμώμενο ετήσιο κόστος 43 εκατ. ευρώ.
Πέρα από τις παραπάνω παρεμβάσεις, τον Απρίλιο 2026 προβλέπεται νέα αύξηση του κατώτατου μισθού, με στόχο να φτάσει τα 950 ευρώ τον Απρίλιο 2027, από 880 ευρώ που είναι σήμερα.
Η αύξηση αυτή συμπαρασύρει προς τα πάνω το επίδομα ανεργίας, το επίδομα μητρότητας, τα επιδόματα τριετιών, την αμοιβή υπερωριών, καθώς και τους βασικούς μισθούς των δημοσίων υπαλλήλων.
Περαιτέρω παρεμβάσεις είναι:
– Επέκταση του προγράμματος ανακαίνισης σχολείων «Μαριέττα Γιαννάκου» με πρόσθετα 300 εκατ. ευρώ ως δωρεά από τις τέσσερις συστημικές τράπεζες, ανεβάζοντας τον συνολικό προϋπολογισμό στα 650 εκατ. ευρώ.
– Θέσπιση υπερεκπτώσεων 100% για επενδυτικές δαπάνες σε στρατηγικούς τομείς όπως η άμυνα, η κατασκευή οχημάτων, αεροσκαφών και των εξαρτημάτων τους.
– Μη υπολογισμός της Εισφοράς Αλληλεγγύης για τους εργαζόμενους συνταξιούχους, σε σχέση με την προσαύξηση της σύνταξής τους λόγω της εργασίας τους.
