Ελέγχους «πόθεν» ζουν με ανέσεις και έξοδα, ενώ δηλώνουν εισοδήματα κάτω από 10.000 ή και από 5.000 ευρώ το χρόνο, ετοιμάζεται να εξαπολύσει ως τα μέσα Αυγούστου η ΑΑΔΕ, κάνοντας πράξη την «απειλή» του νέου υπουργού Εθνικής Οικονομίας Κωστή Χατζηδάκη ο οποίος, από τις προγραμματικές δηλώσεις ήδη, προειδοποίησε «όσους έχουν βολευτεί πίσω από μία μακροχρόνια στρεβλή πραγματικότητα, που επιμερίζει άδικα τα φορολογικά βάρη στις πλάτες όλων όσων δεν μπορούν να κρύψουν τα εισοδήματά τους, ότι αυτή η κυβέρνηση διαθέτει και την πολιτική νομιμοποίηση και τη βούληση και την τεχνογνωσία να σας εντοπίσει και να σας υποχρεώσει να κάνετε το αυτονόητο, να πληρώνετε δηλαδή τους φόρους που αναλογούν στο πραγματικό σας εισόδημα».
Για την αντιμετώπιση της «μαύρης οικονομίας» οι έλεγχοι θα βασιστούν σε διασταυρώσεις με τις τεράστιες βάσεις δεδομένων στις οποίες έχει πρόσβαση η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων. Όχι μόνον ηλεκτρονικές πληρωμές μέσω τραπεζών όμως, αλλά και πλατφόρμες ενοικίασης ακινήτων, μίσθωσης αυτοκινήτων κλπ, ακόμα και αν οι πάροχοι των υπηρεσιών αυτών εδρεύουν στο εξωτερικό. Μόλις εχθές μάλιστα κατατέθηκε στη Βουλή και τροπολογία του υπουργείου Εθνικής Οικονομίας, σε εφαρμογή ευρωπαϊκής Οδηγίας, για διακρατική συνεργασία και ανταλλαγή τέτοιων πληροφοριών με άλλες χώρες.
Με βάση τις περσινές δηλώσεις:
· σχεδόν έξι στα δέκα νοικοκυριά δηλώνουν στην Εφορία ετήσια εισοδήματα κάτω από 10.000 ευρώ
· με εισόδημα κάτω και από 5.000 ευρώ δηλώνουν πως ζουν το 37% των φυσικών προσώπων, δηλαδή ο ένας 1 στους τρεις!
· 659.258 φορολογούμενοι ή 1 στους 10, δηλώνει μηδενικό εισόδημα.
Στο «στόχαστρο» επαγγέλματα και δραστηριότητες όπως ηλεκτρολόγοι, υδραυλικοί, εκμεταλλευτές μπαρ και ταξί, που δηλώνουν μονίμως εξαιρετικά χαμηλά εισοδήματα –αλλά δεν κάνουν διακοπή εργασιών για να αναζητήσουν κάποια άλλη πιο προσοδοφόρα δουλειά.
Στα Κέντρα Ελέγχου Φορολογουμένων της ΑΑΔΕ θα συγκροτηθούν ειδικές ελεγκτικές ομάδες, που θα επιλέγουν «στόχους» με βάση κριτήρια ανάλυσης κινδύνου, που θα διερευνήσουν τι έσοδα αλλά και τι έξοδα εμφανίζουν στις περιοδικές δηλώσεις ΦΠΑ, τι έχουν δηλώσει οι συναλλασσόμενοι με τιμολόγια μαζί τους στο MyDATA (πελάτες-προμηθευτές), τι καταθέσεις έχουν στις τράπεζες, ή αν «πιάνονται» (και γιατί) κάθε χρόνο στην παγίδα των τεκμηρίων (σχεδόν 1 στους 4 φορολογούμενους) κλπ!
Για τον σκοπό αυτό θα αξιοποιηθούν τρεις έμμεσες τεχνικές ελέγχων που εφαρμόζει η ΑΑΔΕ:
1. ανάλυσης της ρευστότητας του φορολογούμενου,
2. καθαρής θέσης
Επίσης θα αναζητηθούν άλλες πληροφορίες και διασταυρώσεις με βάσει το ΑΦΜ τους για να διαπιστωθεί αν έχουν άλλα «κρυφά» εισοδήματα (π.χ. από μισθώσεις ακινήτων) ή δαπάνες που δεν δικαιολογούνται από το προφίλ του φορολογουμένου.
Ο συνδυασμός των ελέγχων αυτών κρίθηκε αναγκαίος καθώς, παρότι από το 2021 που έχει δοθεί κίνητρο για δήλωση δαπανών από 19 κατηγορίες ελευθέρων επαγγελματιών (με αντάλλαγμα τη μείωση του 20% των δαπανών έως και 5.000 ευρώ από το φορολογητέο εισόδημα) το μέτρο δεν φαίνεται να απέδωσε σημαντικά αποτελέσματα, κυρίως διότι οδηγούσε σε σχετικά μικρή μείωση φόρου, που σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να ξεπεράσει τα 2.200 ευρώ το χρόνο. Φαίνεται συνεπώς έτσι ότι παραμένουν μεγάλα περιθώρια για συναλλαγές «κάτω από το τραπέζι» αφού ο συναλλασσόμενος φορολογούμενος που ζητά και λαμβάνει απόδειξη έχει μικρότερο όφελος από την έκπτωση που του κάνει ο επαγγελματίας στην τελική τιμή αν δεν πάρει απόδειξη.
Στην κατεύθυνση αυτή εντάσσεται και η πρόθεση της κυβέρνησης για αλλαγή του πλαισίου παροχής κινήτρων για την ενίσχυση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, αλλά και η υποχρεωτική επέκταση των POS σε περισσότερες οικονομικές δραστηριότητες.
