Το μεταχρωματικό έλκος, η αρρώστια των πλατανιών, που έχει καταστρέψει δεκάδες πλατάνια στην Δυτική Ελλάδα, έχοντας κάνει την εμφάνιση του σε διάφορα σημεία της Περιφέρειας, απειλεί και σημαντικά – σύμβολα δέντρα που έχουν χαρακτηριστεί μνημεία της φύσης.
Ένα από αυτά τα δέντρα – μνημεία της φύσης στην περιοχή μας έχει σύμφωνα με τους ειδικούς καταστραφεί, καθώς η κατάσταση του είναι μη αναστρέψιμη και το μόνο που μπορεί να γίνει πλέον είναι να παραμείνει ως ένα αξιοθέατο.
Ο λόγος για το δέντρο στο κέντρο του χωριού Πλατανιώτισσα, στο εσωτερικό του κοιλώματος του οποίου υπάρχει μικρό εκκλησάκι, το εκκλησάκι της Παναγίας της Πλατανιώτισσας.
Το εκκλησάκι αυτό αποτελεί πόλο έλξης για δεκάδες πιστούς και προσκυνητές που καταφτάνουν στο χωριό για να προσκυνήσουν την εικόνα της Παναγίας της Βρεφοκρατούσας που φυλάσσεται εντός του.
Το δέντρο αποτελεί στην ουσία μια σύνθεση τριών τεράστιων πλατάνων που δεσπόζουν στο χωριό τα οποία φύτρωσαν μαζί, δίπλα το ένα από το άλλο και με την πάροδο των χρόνων ενώθηκαν και δημιούργησαν ένα αξιοθαύμαστο αριστούργημα της φύσης.
Είναι ένα δέντρο που έχει χαρακτηριστεί μνημείο της φύσης, έχοντας δεκάδες αιώνες ζωής που όμως φαίνεται ότι έχουν φτάσει στο τέλος τους εξαιτίας της αρρώστιας αυτής.
Η πρόληψη και η απομόνωση
Το μεταχρωματικό έλκος μόλυνε αρχικά το ένα από τα τρία δέντρα και στη συνέχεια τα διπλανά του αφού η αρρώστια αυτή, σύμφωνα με τους δασολόγους, είναι εξαιρετικά μεταδοτική, ενώ η μοναδική της θεραπεία είναι η πρόληψη.
Αν δηλαδή το δέντρο κολλήσει η μόνη θεραπεία είναι η απομόνωση του και η διαρκής καραντίνα μέχρι να φτάσει η στιγμή της υλοτόμησης του, προκειμένου να μην κολλήσει τα άλλα πλατάνια που είναι σε κοντινή απόσταση με το μολυσμένο.
Πρόκειται για μια αρρώστια που θα έλεγε κανείς ότι μοιάζει σε πολλά με τον κορωνοϊό των ανθρώπων. Είναι χαρακτηριστικό ότι ακόμα και με την υλοτόμηση του το άρρωστο δέντρο μπορεί να μεταδώσει τον ιό μέσω του μολυσμένου του ξύλου.
Ο βασικός πάντως τρόπος μεταδοτικότητας, σύμφωνα με τους ειδικούς του Ινστιτούτου Μεσογειακών Δασικών Οικοσυστημάτων, είναι οι ανθρώπινες παρεμβάσεις και για αυτό χρειάζεται μεγάλη προσοχή και ειδικές απολυμάνσεις στα εργαλεία που χρησιμοποιούνται για διαφόρων ειδών εργασιών.
Ο Πλάτανος του Παυσανία
Το δέντρο της Παναγίας της Πλατανιώτισσας δεν είναι ασφαλώς το μοναδικό που έχει μολυνθεί από αυτή την αρρώστια στην περιοχή μας. Αρκετά πλατάνια έχουν προσβληθεί, κυρίως αυτά που βρίσκονται σε όχθες ποταμών, ύστερα από εργασίες για αντιπλημμυρικά έργα.
Οι ειδικοί πάντως εστιάζουν στη διάσωση δέντρων αιωνόβιων που αποτελούν μνημεία της φύσης και σημεία αναφοράς για την κάθε περιοχή. Έτσι έχουν δώσει συγκεκριμένες οδηγίες για τον Πλάτανο του Παυσανία στην παραλία του Αιγίου που αποτελεί και αυτός ένα μνημείο της φύσης που θα πρέπει να προφυλαχθεί από την αρρώστια. Μέχρι ώρας ο πλάτανος του Παυσανία δεν έχει μολυνθεί.
Αντίθετα μολύνθηκε ένα δέντρο στην παραλία της Ναυπάκτου, αλλά λόγω της έγκαιρης πρόληψης διασώθηκαν τα υπόλοιπα. Στην Πάτρα υπάρχει ασφαλώς το Πλατανόδασος του Καστελόκαμπου και αρκετές περιοχές με πλατάνια πάνω από το Ρίο που κινδυνεύουν. Για αυτό και μέσα στο επόμενο διάστημα αναμένεται να κατέβει κλιμάκιο από το ινστιτούτο για να προχωρήσει στην κατάλληλη αυτοψία.
(To βίντεο είναι του Κώστα Γκέρτζου).
