Τεράστιας σημασίας η ανακάλυψη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαϊας
Φανερά συγκινημένος ο Μητροπολίτης Αιγιαλείας και Καλαβρύτων Ιερώνυμος για την ανακάλυψη της προσωπογραφίας του «μαρμαρωμένου βασιλιά» του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Κωνσταντίνου Παλαιολόγου, στο «παλιομονάστηρο» της Ι.Ν. Παμμεγίστων Ταξιαρχών! «Είναι πολύ ψηλά, στα 6 μέτρα πάνω και έχουν στήσει σκαλωσιές για να μπορέσουν να εργαστούν οι ειδικοί του υπουργείου Πολιτισμού» δηλώνει στην «Πολιτεία» ο Σεβασμιώτατος. Και φυσικά δεν έκρυψε την ικανοποίησή του για το εύρημα. Εικάζεται ότι ο ζωγράφος προερχόταν από τον Μυστρά και η τοιχογραφία συνδέεται με τη χορηγία που έκαναν οι αδελφοί Παλαιολόγοι στη Μονή μετά τη λήξη του πρώτου μεταξύ τους εμφυλίου. Οι Παλαιολόγοι είχαν σχέση με την Πάτρα και την Αχαϊα γενικότερα. Να τονίσουμε ότι το 1429 ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος πολιόρκησε και κατέλαβε την Πάτρα και μάλιστα, το 1432 συμφώνησε με τον νεότερο αδελφό του, Θωμά Παλαιολόγο να ανταλλάξουν τις περιοχές τους. Ο Κωνσταντίνος εγκαταστάθηκε στα Καλάβρυτα μέχρι και το 1436, όταν και πήγε στην Κωνσταντινούπολη ως συναυτοκράτορας για να αντικαταστήσει τον Ιωάννη Παλαιολόγο, ο οποίος πήγε στη Σύνοδο της Φλωρεντίας. Στέφθηκε Αυτοκράτορας του Βυζαντίου το 1449 (μετά τον θάνατο του Ιωάννη) και η βασιλεία του διήρκησε 4 χρόνια, 4 μήνες και 24 ημέρες…!
ΤΟ ΜΟΝΑΔΙΚΟ ΕΥΡΗΜΑ
Όπως πληροφορήθηκε ο κ. Ιερώνυμος, πρόκειται για την μοναδική εν ζωή προσωπογραφία του «μαρμαρωμένου βασιλιά», του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου, Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου, η οποία ανακαλύφθηκε σε δεύτερο στρώμα τοιχογραφιών στο καθολικό της παλιάς μονής κοντά στο Αίγιο. Στο καθολικό της Παλαιάς Μονής Ταξιαρχών Αιγιαλείας, μόλις 15 χλμ. από το Αίγιο, διατηρούνται δύο στρώματα τοιχογραφιών, υψηλής καλλιτεχνικής ποιότητας, των ύστερων βυζαντινών χρόνων, που ανακλούν τις αισθητικές τάσεις της Κωνσταντινούπολης και του Βυζαντίου.
Ο ΡΟΛΟΣ ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΚΟΥΜΟΥΣΗ
Οπως μας ενημέρωσε μέσω ανακοίνωσης το Υπουργείο Πολιτισμού, κατά τις εργασίες συντήρησής τους, η αρχαιολόγος από την Πάτρα, Δρ. Αναστασία Κουμούση, διευθύντρια της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αχαΐας, εντόπισε στο δεύτερο στρώμα τοιχογράφησης, το οποίο, βάσει τεχνοτροπικών κριτηρίων, χρονολογείται με ασφάλεια στα μέσα του 15ου αιώνα, τη μοναδική προσωπογραφία του τελευταίου αυτοκράτορα του Βυζαντίου Κωνσταντίνου ΙΑ’ Παλαιολόγου. «Το έργο που υλοποιούν οι Εφορείες Αρχαιοτήτων του υπουργείου Πολιτισμού» δήλωσε η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη «στο πλαίσιο της συντήρησης και αποκατάστασης των μνημείων, αποδεικνύεται, για ακόμα μία φορά, εξαιρετικά σημαντικό, καθώς φέρνει στο φως μοναδικές αρχαιολογικές μαρτυρίες που συνδέονται με ιστορικά πρόσωπα».
Στην τοιχογραφία απεικονίζεται η μορφή ενός ώριμου άνδρα που φέρει αυτοκρατορικά «διάσημα» (πολυτελή λώρο πάνω από τον ανοιχτόχρωμο σάκο, διάλιθο στέμμα) και κρατά σταυροφόρο σκήπτρο. Ο χρυσοκέντητος πορφυρός του μανδύας διακοσμείται με μετάλλια, στα οποία εγγράφονται δικέφαλοι αετοί με στέμμα ανάμεσα στις κεφαλές τους, διακριτικό των μελών της οικογένειας των Παλαιολόγων. Η παρουσία των δικέφαλων αετών στο ένδυμα της μορφής, σε συνδυασμό με τα υπόλοιπα insignia, αποτελούσαν ένα εικονογραφημένο μήνυμα που επέτρεπε στον θεατή να ταυτοποιήσει αδιαμφισβήτητα τον άνδρα με αυτοκράτορα.
Ως πορτρέτο δεν είναι ιδεαλιστικό ή τυποποιημένο. Πρόκειται για αυθεντική προσωπογραφία, που αποδίδει με ακρίβεια τα φυσιογνωμικά χαρακτηριστικά του τελευταίου Βυζαντινού αυτοκράτορα. Είναι μια μορφή γήινη, ένας ώριμος άνδρας, με λεπτό πρόσωπο και εξατομικευμένα χαρακτηριστικά, που αποπνέει ηρεμία και ευγένεια. Στον Μυστρά, απ’ όπου πιθανότατα προερχόταν ο ζωγράφος που εικονογράφησε το δεύτερο στρώμα του καθολικού, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος είχε ζήσει πέντε χρόνια ως δεσπότης, πριν στεφθεί αυτοκράτορας. Το αυτοκρατορικό πορτρέτο συνδέεται με τη γνωστή από τις γραπτές πηγές γενναιόδωρη χορηγία των αδελφών του στη μονή, μετά τη λήξη του πρώτου μεταξύ τους εμφύλιου πολέμου (1449-1450), που επιτεύχθηκε με τη «διαιτησία» του Κωνσταντίνου!
ΤΟ ΠΑΛΑΙΟΜΟΝΑΣΤΗΡΟ
Το Παλαιομονάστηρο Οσίου Λεοντίου ή Μοναστήρι Αρχαγγέλου Μιχαήλ ή Μοναστήρι Μεγάλου Ταξιάρχου είναι ένα Καστρόμονάστηρο χτισμένο σε απόκρημνη πλαγιά του όρους Κλωκός, και ακριβώς πάνω από την Ι.Μ. Παμμεγίστων Ταξιαρχών Αιγιαλείας πλησίον του χωριού Μελίσσια Αχαΐας και ανατολικά του Σελινούντα ποταμού. Το Παλαιομονάστηρο ιδρύθηκε στις αρχές του 15ου αιώνος, όταν μετά από όραμα πήγε στο σημείο και ασκήτεψε ο Όσιος Λεόντιος μεταξύ των ετών 1415-1420 και ίδρυσε εκκλησιά προς τιμήν του Αρχαγγέλου Μιχαήλ και μαζί με άλλους μοναχούς έχτισε την Μονή σε υψόμετρο 500 μέτρων με φρουριακό χαρακτήρα.
Το άνω μέρος της Μονής που είναι κυριολεκτικά γαντζωμένο πάνω στον βράχο και υπάρχει ο Ναός της Ανάστασης,το Ασκηταριό και ο Τάφος του Οσίου Λεοντίου.
