Να κηρυχθεί η Αγιά Σοφιά μνημείο εν κινδύνω ζήτησε ο γ.γ. της Διακοινοβουλευτικής Συνέλευσης της Ορθοδοξίας (ΔΣΟ), δρ Μάξιμος Χαρακόπουλος κατά τη συνάντηση του με την εκπρόσωπο του Κέντρου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO Berta de Sancristóbal στην έδρα της, στο Παρίσι.
«Η βέβηλη μετατροπή της Αγιάς Σοφιάς σε τζαμί δεν είναι μόνο προσβολή προς την ιστορική αλήθεια, συνιστά μια ευθεία απειλή για το μνημείο. Η Αγία Σοφία πρέπει να κηρυχθεί μνημείο εν κινδύνω. Γι’ αυτό ακριβώς ενημέρωσα την εκπρόσωπο του Κέντρου Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς της UNESCO για τις καταστροφές που υφίσταται το μνημείο, μετά τη μετατροπή του σε τζαμί και καταγγέλλονται πια ευθέως και από θεσμούς και από Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης της Τουρκίας. Ενεχείρισα στην εκπρόσωπο της UNESCO αναλυτική κατάσταση με δημοσιεύματα που περιγράφουν αυτές τις καταστροφές. Η έως σήμερα αντίδραση της διεθνούς κοινότητας δεν ήταν η αναμενόμενη κι αυτό αποθρασύνει τον θύτη και απομειώνει και το κύρος διεθνών οργανισμών. Τέλος, συζήτησα με την εκπρόσωπο της UNESCO τη δυνατότητα παρουσίασης του Τόμου που εξέδωσε η Διακοινοβουλευτική Συνέλευση Ορθοδοξίας με τους 37 εμβληματικούς ναούς αφιερωμένους στην του Θεού Σοφία, εδώ στην έδρα του Οργανισμού, στο Παρίσι, και την ενημέρωσα, βεβαίως, για τη διεθνή εκστρατεία που έχουμε αναλάβει ως διακοινοβουλευτικός θεσμός για την αφύπνιση της διεθνούς κοινής γνώμης», τόνισε ο κ. Χαρακόπουλος.
Στην αντιπροσωπεία της ΔΣΟ συμμετείχαν οι σύμβουλοι δρ Κώστας Μυγδάλης και δρ Alexander Fomenko, καθώς και η μόνιμη αντιπρόσωπος της Ελλάδας στην UNESCO, Μαρία Διαμαντοπούλου, και ο αναπληρωτής μόνιμος αντιπρόσωπος, Νικόλαος Στεργιούλας.
Ο γ.γ. της ΔΣΟ κατά τη συνάντηση με την Berta de Sancristóbal υπογράμμισε ότι «πρόσφατα επισκέφτηκα την Αγία Σοφία και υπέστην πραγματικά σοκ. Ο νάρθηκας του ναού έχει μετατραπεί σε παπουτσοθήκη. Δημοσιεύματα τουρκικών ΜΜΕ δείχνουν τις καταστροφές που έχει υποστεί η επτάμετρη βασιλική πύλη. Μουσουλμάνοι ξύνουν τους τοίχους και τρώνε τα επιχρίσματα ως… ευλογία. Τα μάρμαρα του δαπέδου καταστρέφονται. Ακόμη και εντός της Τουρκίας καταγράφονται αντιδράσεις όχι μόνο από αρχαιολόγους, αλλά και από ΜΜΕ μιας χώρας, η οποία βεβαίως δεν φημίζεται για την ελευθερία του Τύπου» υπογράμμισε ο κ. Χαρακόπουλος.
Και πρόσθεσε: «Πιστεύω ότι κατόπιν τούτων είναι επιβεβλημένο να επισκεφθείτε το μνημείο για να δείτε ποια είναι η πραγματικότητα σήμερα. Εάν δεν υπάρξει μια πιο ουσιαστική αντίδραση, η Τουρκία θα αποθρασυνθεί ακόμη περισσότερο. Ξέρετε ότι και η Μονή της Χώρας, που επίσης είναι αναγνωρισμένο μνημείο της UNESCO, έχει γίνει τζάμι. Η Αγία Σοφία στην Τραπεζούντα, που από τη δεκαετία του ’50 λειτουργούσε ως μουσείο, μετετράπη σε τζαμί. Την Αγία Σοφία στη Νίκαια, μια πόλη στην οποία έχουν λάβει χώρα δύο Οικουμενικές Σύνοδοι των χριστιανών, της ενωμένης χριστιανοσύνης της πρώτης χιλιετίας, την έχουν μετατρέψει κι αυτήν σε τζαμί. Γι’ αυτό είμαστε σήμερα εδώ, ζητώντας σας να δείτε με μεγαλύτερη προσοχή αυτό το μνημείο που ουσιαστικά είναι εν κινδύνω, γιατί κινδυνεύει με ανεπανόρθωτες βλάβες. Ευελπιστώ η εδώ επίσκεψή μας να είναι αφορμή να κινητοποιηθεί περισσότερο η UNESCO».
Η εκπρόσωπος του Κέντρου Πολιτιστικής Κληρονομιάς, Berta de Sancristóbal, ανέφερε ότι η UNESCO δίνει ιδιαίτερη σημασία στα μνημεία της Κωνσταντινούπολης, τα οποία παρακολουθούν από πολύ κοντά και διαβεβαίωσε ότι στην επόμενη σύσκεψη του Οργανισμού το ζήτημα της Αγίας Σοφίας θα είναι ένα από τα μεγάλα θέματα που θα τεθούν.
Αφαίρεσαν διάκοσμο από την Αυτοκρατορική Πύλη
Σημειώνεται ότι και πριν από μερικούς μήνες, βανδαλισμοί στην Αγία Σοφία, είχαν καταγγελθεί από το τουρκικό δίκτυο A TV, αναφέροντας πως το μνημείο έγινε «στόχος αμόρφωτων». Μετά τις καταστροφές στην αυτοκρατορική πύλη, τους τοίχους και τα μάρμαρα, στο στόχαστρο μπήκαν μεταλλικά ελάσματα (εμβλήματα), που διακοσμούν την κεντρική είσοδο.
«Για μια ακόμη φορά η Αγία Σοφία έγινε στόχος αμόρφωτων. Θα θυμάστε πως στο παρελθόν προκαλούσαν ζημιές στην αυτοκρατορική πύλη, στους τοίχους και στα μάρμαρα. Τώρα λοιπόν εξαφανίστηκε ένα από τα εμβλήματα στην πόρτα της Αγίας Σοφίας. Αρχικά ήταν η αυτοκρατορική πύλη, μετά οι τοίχοι και τα μάρμαρα και τώρα τα εμβλήματα. Κάθε πλευρά της Αγίας Σοφίας είναι ιερή και για αυτό πιθανότατα κάποιος το θεώρησε ως ιερό και το πήρε στο σπίτι του» ανέφερε το ρεπορτάζ του Α TV.
Τον περασμένο Ιούνιο η χρήση μηχανήματος καθαρισμού, που χρησιμοποιήθηκε στο εσωτερικό του μνημείου, είχε ως αποτέλεσμα να σπάσουν μάρμαρα στο δάπεδο.
Δύο χρόνια μετά την επαναλειτουργία της Αγίας Σοφίας ως μουσουλμανικού τεμένους, με απόφαση του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, οι βανδαλισμοί και οι καταστροφές συνεχίζονται στο μνημείο που συμπεριλαμβάνεται στη λίστα της UNESCO.
