Οι παγκόσμιες τιμές των τροφίμων έφθασαν σε«ιστορικά υψηλά επίπεδα» τον Μάρτιο λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, ο οποίος «προκαλεί σοκ» στις αγορές σιτηρών και φυτικών ελαίων, ανακοίνωσε την Παρασκευή ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας (FAO).
Ο πόλεμος έχει προκαλέσει καταστροφή στις αλυσίδες εφοδιασμού στην κρίσιμη περιοχή του σιτοβολώνα της Μαύρης Θάλασσας, ανατρέποντας τις παγκόσμιες εμπορικές ροές και πυροδοτώντας τον πανικό σχετικά με τις ελλείψεις βασικών βασικών προϊόντων, όπως το σιτάρι και το μαγειρικό λάδι.
Αυτό οδήγησε τις τιμές των τροφίμων – οι οποίες ήδη αυξάνονταν πριν από την έναρξη της σύγκρουσης – σε νέα ρεκόρ, με τον δείκτη των Ηνωμένων Εθνών για το παγκόσμιο κόστος να εκτινάσσεται κατά 13% τον περασμένο μήνα.
Η άνοδος αποδόθηκε κυρίως στον Δείκτη Τιμών των Δημητριακών του FAO, ο οποίος «σημείωσε άνοδο 17,1% σε σύγκριση με τον Φεβρουάριο, λόγω των ισχυρών αυξήσεων στις τιμές του σιταριού και όλων των χονδροειδών σιτηρών, κυρίως εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία».
Οι τιμές των τροφίμων αυξάνονται επίσης από τα φυτικά έλαια, των οποίων ο δείκτης FAO «εκτινάχθηκε κατά 23,2%, λόγω της αύξησης της τιμής του ηλιελαίου, του οποίου ο μεγαλύτερος εξαγωγέας στον κόσμο είναι η Ουκρανία».
Ταυτόχρονα, οι τιμές του φοινικέλαιου, του σογιέλαιου και του κραμβέλαιου αυξάνονται επίσης κατακόρυφα, «λόγω της αύξησης της παγκόσμιας ζήτησης εισαγωγών λόγω διαταραχών στην προσφορά ηλιέλαιου».
Τα λιμάνια της Ουκρανίας είναι κλειστά και πολλά πλοία αποφεύγουν την περιοχή, η οποία αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τέταρτο του συνόλου του εμπορίου σιτηρών. Οι αγρότες στην Ουκρανία, ο κορυφαίος εξαγωγέας ηλιελαίου, αναμένεται να μειώσουν δραστικά τις φυτεύσεις και το έθνος αγωνίζεται να εξάγει προμήθειες που έχουν ήδη συγκομιστεί.
Αλλού στον κόσμο, οι υψηλές τιμές της ενέργειας και των λιπασμάτων αυξάνουν το κόστος παραγωγής τροφίμων, γεγονός που οδηγεί σε μεγαλύτερους λογαριασμούς στα παντοπωλεία ή απειλεί την παραγωγή.
Δραματική η κατάσταση στις φτωχές χώρες
Το ράλι των τιμών των τροφίμων γίνεται ακόμα πιο αισθητό στις φτωχές χώρες και οι συνέπειες από την ρωσική εισβολή έχουν εκτοξεύσει το κόστος των βασικών τροφίμων – όπως το ψωμί – στα ύψη.
Ο δείκτης των παγκόσμιων τιμών του Οργανισμού Τροφίμων και Γεωργίας του ΟΗΕ έχει εκτιναχθεί περισσότερο από 50% από τα μέσα του 2020, επισκιάζοντας τα επίπεδα που παρατηρήθηκαν το 2008 και το 2011, που συνέβαλαν σε παγκόσμιες επισιτιστικές κρίσεις. Ο ΟΗΕ έχει προειδοποιήσει ότι οι τιμές θα μπορούσαν να αυξηθούν ακόμη περισσότερο.
Υπολογίζεται ότι οι αυξήσεις του κόστους που προκύπτουν από τον πόλεμο και τις επακόλουθες κυρώσεις στη Ρωσία θα ωθήσουν, αν δεν ληφθούν μέτρα, περισσότερους από 40 εκατομμύρια επιπλέον ανθρώπους στην ακραία φτώχεια.
Πέρα από τους κινδύνους της προμήθειας τροφίμων που συνδέονται με τον πόλεμο στην Ουκρανία, οι αγρότες σε όλο τον κόσμο συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν έντονα καιρικά φαινόμενα και τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Για παράδειγμα, η χειρότερη ξηρασία των τελευταίων δεκαετιών προκαλεί το θάνατο εκατομμυρίων ζώων στο Κέρας της Αφρικής, ενώ η υπερθέρμανση του πλανήτη κάνει την επισιτιστική ανασφάλεια πιο σοβαρή σε μέρη όπως το Αφγανιστάν.
