Η κυβέρνηση προετοιμάζει αλλαγές στη φορολογική κλίμακα, με βασική επιδίωξη την ανακούφιση της μεσαίας τάξης, απορρίπτοντας τελικά το σενάριο τιμαριθμικής προσαρμογής λόγω του υψηλού δημοσιονομικού κόστους και των κινδύνων για τον προϋπολογισμό.
Τα νέα φορολογικά μέτρα αναμένεται να ανακοινωθούν στη ΔΕΘ και εστιάζουν σε τρεις τομείς: τροποποίηση της φορολογικής κλίμακας φυσικών προσώπων, στήριξη οικογενειών, και παρεμβάσεις για το στεγαστικό πρόβλημα και τα ενοίκια.
Το τελικό ύψος των παροχών θα αποφασιστεί στα τέλη Αυγούστου και θα εξαρτηθεί από τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο. Η κύρια κατεύθυνση είναι η ενίσχυση των εισοδημάτων μέσω φοροελαφρύνσεων, με αρχικό εκτιμώμενο κονδύλι στα 1,5 δισ. ευρώ.
Η επανεξέταση των φορολογικών συντελεστών θεωρείται κρίσιμη, καθώς η κυβέρνηση έχει δεσμευτεί να μειώσει τη φορολογική πίεση στη μεσαία τάξη που επλήγη σημαντικά από την περίοδο των μνημονίων και μετά.
Η μελέτη της Eurobank Research με τίτλο «Πληθωρισμός και Φορολογική Επιβάρυνση των Νοικοκυριών» αναδεικνύει ότι η έλλειψη τιμαριθμικής αναπροσαρμογής λειτουργεί ως έμμεσος φόρος, καθώς τα πραγματικά εισοδήματα έχουν μειωθεί λόγω πληθωρισμού.
Η μελέτη υπολογίζει ότι οι μισθωτοί της μεσαίας τάξης θα κατέβαλλαν 19% έως 32% λιγότερους φόρους αν η κλίμακα είχε πλήρως τιμαριθμοποιηθεί. Το 37% της επιπλέον φορολογικής επιβάρυνσης την περίοδο 2021–2023 αποδίδεται αποκλειστικά στη στασιμότητα των κλιμακίων.
Η επίπτωση, σύμφωνα με την ανάλυση, δεν είναι ομοιόμορφη: οι μισθωτοί και οι συνταξιούχοι υπέστησαν το μεγαλύτερο βάρος, ενώ η επιβάρυνση στα εισοδήματα από επιχειρήσεις ήταν μόλις 16%. Όσο ανεβαίνει το εισόδημα, τόσο μεγαλύτερη η μετατόπιση σε υψηλότερους φορολογικούς συντελεστές.
Στη μελέτη περιλαμβάνονται τρία εναλλακτικά σενάρια τιμαριθμοποίησης, με διαφορετικές επιπτώσεις στα δημόσια οικονομικά:
Μερική τιμαριθμοποίηση με βάση τον δομικό πληθωρισμό: Μέτριο κόστος, με στόχευση στη στήριξη της μεσαίας τάξης.
Μοντέλο Πορτογαλίας: Ήπια αναπροσαρμογή που περιορίζει την επιβάρυνση των μεσαίων και χαμηλότερων εισοδημάτων, με δημοσιονομική απώλεια 0,2% ΑΕΠ, αλλά εντός στόχων.
