Ενα χάσμα αναδύεται στον κλάδο της πολυτέλειας. Από τη μία πλευρά, λόγω οικονομικής ανασφάλειας, ο κόσμος ξοδεύει πια λιγότερα χρήματα σε ακριβά προϊόντα, όπως παπούτσια και τσάντες, με τη συμβουλευτική εταιρεία Bain να προβλέπει πτώση στις πωλήσεις αγαθών πολυτελείας κατά 2 έως 5% φέτος. Από την άλλη πλευρά, οι πλούσιοι συνεχίζουν να ξοδεύουν αδρά σε ταξίδια πολυτελείας με άνετα ξενοδοχεία, αεροπορικά εισιτήρια πρώτης θέσης και εμπειρίες ζωής. Οι παγκόσμιες δαπάνες σε καταλύματα πολυτελείας θα ξεπεράσουν τα 390 δισ. δολάρια το 2028 από 239 δισ. το 2023, σύμφωνα με τη McKinsey.
Θα κρατήσει όμως η άνθηση; Οι αναλυτές αναμένουν ότι το 2025 θα είναι κακή χρονιά για τον ταξιδιωτικό τομέα, καθώς οι αυστηρότεροι κανόνες μετανάστευσης στις ΗΠΑ, ο εμπορικός πόλεμος και οι γεωπολιτικές εντάσεις έχουν προκαλέσει ανασφάλεια στους καταναλωτές. Ωστόσο, τα ταξίδια πολυτελείας έχουν στηρίξει τον κλάδο. Τα έσοδα ανά δωμάτιο στα πολυτελή ξενοδοχεία αυξάνονται κάθε μήνα σε σύγκριση με το 2024, σύμφωνα με στοιχεία της εταιρείας δεδομένων ακινήτων CoStar. Επίσης, οι κρατήσεις για αεροπορικά εισιτήρια πρώτης θέσης με την Chase Travel της JP Morgan εκτινάχθηκαν τουλάχιστον 20% σε ετήσια βάση το τρίμηνο Ιουνίου-Αυγούστου. Περίπου 820 ιδιωτικά τζετ θα παραδοθούν το 2025, μία αύξηση της τάξης του 7,3%, σύμφωνα με προβλέψεις της εταιρείας αεροπορικών δεδομένων IBA.
Κάποιες εταιρείες πολυτελών αγαθών εκμεταλλεύονται αυτή την τάση. Γνωστές μάρκες, όπως η Bulgari και η Armani, έχουν ανοίξει δικά τους ξενοδοχεία. Ο όμιλος LVMH, που έχει τη Louis Vuitton και τη Fendi, άνοιξε μία πολυτελή κλινάμαξα στη Βρετανία πριν μερικούς μήνες, ενώ σε συνεργασία με την Accor φέρνει το 2026 ένα γιοτ 230 μέτρων με 54 σουίτες. Η Dolce & Gabbana και η Burberry συνεργάζονται με ξενοδοχειακούς ομίλους για προσωρινά καταστήματα με εποχιακά είδη αλλά και beach club.
Πρόκειται για απόρροια μίας γενικότερης στροφής των δαπανών από τα προϊόντα στις εμπειρίες. Τα ρούχα και οι τσάντες γνωστών μαρκών είναι πλέον διαθέσιμα σε ολόκληρο τον κόσμο και φοριούνται από όλους. Ωστόσο, οι πολυτελείς διακοπές, που μπορεί να κοστίσουν χιλιάδες ευρώ την ημέρα, εξακολουθούν να απευθύνονται σε λίγους.
Σύμφωνα με τον Economist, υπάρχει ο κίνδυνος για τις εταιρείες πολυτελών ταξιδιών να κάνουν τα ίδια λάθη που έκαναν και οι εταιρείες πολυτελών προϊόντων στο παρελθόν. Στο γύρισμα της χιλιετίας, οι οίκοι μόδας άρχισαν να προσελκύουν καταναλωτές που είχαν μεν κάποια οικονομική άνεση, αλλά δεν ήταν βαθύπλουτοι. Οταν η οικονομική κατάσταση επιδεινώθηκε, αυτοί οι καταναλωτές ήταν οι πρώτοι που μείωσαν τις δαπάνες τους σε προϊόντα πολυτελείας. Τώρα, οι εταιρείες ταξιδιών ακολουθούν αντίστοιχη πορεία. Το ποσοστό των δαπανών από τους βαθύπλουτους σε πολυτελή καταλύματα, αξίας περίπου 30 εκατ. δολαρίων, μειώνεται συνεχώς, σύμφωνα με τη McKinsey.
Στο μεταξύ, αποδεικνύοντας ότι πολλοί ταξιδιώτες θέλουν να έχουν μία αίσθηση χλιδής, η εταιρεία διακοπών EasyJet Holidays λάνσαρε τον Οκτώβριο ένα πακέτο με ακριβά ξενοδοχεία, γρήγορη επιβίβαση στα αεροδρόμια και επιπλέον παροχές, όπως δείπνα σε εστιατόρια με αστέρια Michelin.
Κυνηγώντας την ανάπτυξη, οι οίκοι μόδας ξεκίνησαν πριν χρόνια να παράγουν μαζικά τα προϊόντα τους, μολύνοντας τον «αέρα» της αποκλειστικότητας. Αντίστοιχα οι αναλυτές προειδοποιούν για υπερπροσφορά ακριβών ξενοδοχείων. Η CoStar προβλέπει ότι το σύνολο των πολυτελών δωματίων ξενοδοχείων παγκοσμίως θα αυξηθεί από 1,8 εκατ. τώρα σε σχεδόν 2,2 εκατ. το 2030, ξεπερνώντας άλλους τομείς του κλάδου.
Εκτός αυτού, υπάρχει το θέμα της τιμολόγησης. Μετά την πανδημία, οι οίκοι μόδας προσπάθησαν να καβαλήσουν το κύμα των «εκδικητικών δαπανών», τα συσσωρευμένα έξοδα δηλαδή που έκανε ο κόσμος μετά από μήνες εγκλεισμού στο σπίτι, ανεβάζοντας τις τιμές. Τα πολυτελή ξενοδοχεία κάνουν κάτι αντίστοιχο τώρα. Μάλιστα, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της CoStar, η πληρότητα στα πολυτελή δωμάτια τους τελευταίους μήνες ήταν ελαφρώς χαμηλότερη από το 2024, αλλά οι υψηλότερες τιμές οδήγησαν σε αύξηση των εσόδων. Ο Federico Marchetti, πρώην επικεφαλής του ομίλου πολυτελείας Yoox Net-a-Porter, δίνει την εξής συμβουλή σε όσους απευθύνονται σε βαθύπλουτους: δεν τους αρέσει να τους εκμεταλλεύονται.
Σύμφωνα με τον Economist, υπάρχει μία μάρκα που αντιστάθηκε στην πρόσφατη πτώση των πωλήσεων στα προϊόντα πολυτελείας, η Hermès. Η γαλλική εταιρεία, την οποία εξακολουθεί να διαχειρίζεται η ιδρυτική οικογένεια, ακολουθεί μία πιο μακροπρόθεσμη προσέγγιση. Κατασκευάζει προϊόντα σε σχετικά μικρή κλίμακα, αυξάνει τις τιμές με ήπιο ρυθμό και διατηρεί έναν αέρα αποκλειστικότητας. Αντίστοιχα, στον τομέα των εμπειριών πολυτελείας, ορισμένοι ταιριάζουν σε αυτή την περιγραφή. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα του ξενοδοχειακού ομίλου Rocco Forte, που ανήκει επίσης σε μία οικογένεια και έχει μόλις 15 ξενοδοχεία. Ανέβασε μεν τις τιμές των δωματίων, αλλά με ρυθμό αντίστοιχο με την αύξηση των εξόδων. Επίσης, το προσωπικό εκπαιδεύεται, ώστε οι επισκέπτες να αισθάνονται ότι είναι ξεχωριστοί. Σε μία περίοδο που πολλοί αναρωτιούνται τι ακριβώς σημαίνει πολυτέλεια, ίσως η απάντηση είναι η προσωπική πινελιά.
