Τέσσερις λεκάνες και τέσσερα ραβδιά που ανακαλύφθηκαν στον ταφικό θάλαμο του Τουταγχαμών, στην Κοιλάδα των Βασιλέων, μπορεί να χρησιμοποιούνταν σε ένα αρχαίο αιγυπτιακό τελετουργικό, υποστηρίζει μια πρόσφατη έρευνα.
Ένας αιγυπτιολόγος, πιστεύει πως εντόπισε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι μια τελετή γνωστή ως «αφύπνιση του Όσιρι» πραγματοποιήθηκε στον ταφικό θάλαμο του Τουταγχαμών.
Σύμφωνα με τον Νίκολας Μπράουν, μεταδιδακτορικό συνεργάτη στην Αιγυπτιολογία στο Πανεπιστήμιο Γέιλ, αυτή είναι η παλαιότερη απόδειξη για τη χρήση της τελετής σε φαραώ.
«Ολόκληρος ο ταφικός θάλαμος φαίνεται να έχει στηθεί για να αναπαραστήσει μια ταφική τελετή γνωστή από μεταγενέστερους χρόνους που ονομάζεται “η αφύπνιση του Όσιρι”», δήλωσε στο Live Science ο Νίκολας Μπράουν, ο οποίος περιέγραψε τα ευρήματα του σε μια εργασία που δημοσιεύθηκε στις 22 Φεβρουαρίου στο The Journal of Egyptian Archaeology.
Ο Όσιρις, ήταν αρχαίος αιγυπτιακός θεός του κάτω κόσμου. Σύμφωνα με την μυθολογία, επέστρεψε στην ζωή αφού δολοφονήθηκε από τον αδελφό του, Σεθ. Σε κάποιο σημείο της ιστορίας ο γιος του, ο Ώρος, κουνώντας ένα ραβδί στον νεκρό Όσιρι, τον διατάζει να ξυπνήσει.
Το τελετουργικό «αφύπνιση του Όσιρι» αναπαριστά την ιστορία αυτή με κάποιους τρόπους. Κατά την επανεξέταση των αρχείων της ανασκαφής του τάφου του Τουταγχαμών, ο Μπράουν παρατήρησε ότι στον ταφικό του θάλαμο είχαν βρεθεί τέσσερις λεκάνες και τέσσερα ραβδιά.
Χρησιμοποιήθηκε νερό από τον Νείλο γνωστό ως «Μάτι του Ώρου»
Οι σπονδές με νερό, έχουν μεγάλη συμβολική αξία. Στα Κείμενα των Πυραμίδων, ένα σύνολο ταφικών κειμένων, γραμμένων στους τείχους ορισμένων πυραμίδων της Αγύπτου, αναφέρεται: «Οι σπονδές νερού, θεωρούνταν ότι ήταν υγρό που προέρχονταν από το σώμα του νεκρού, ή από το νεκρό σώμα του Όσιρι», ανέφερε στην μελέτη του ο Νίκολας Μπράουν.
«Τα υγρά αυτά, είναι αναγκαία προκειμένου να αναζωογονήσουν την σορό που αποσυντίθεται και να αποκαταστήσουν το ζωογόνο υγρό στο σώμα», σημείωσε ο αιγυπτιολόγος.
Τόνισε επίσης ότι το νερό που χρησιμοποιούνταν για τις σπονδές, προερχόταν από τον Νείλο και ήταν γνωστό ως το «Μάτι του Ώρου» και ήταν «ένα ισχυρό σύμβολο αναγέννησης και υπέρβασης του κακού και του θανάτου», σύμφωνα με τον Νίκολας Μπράουν.
Οι τέσσερις λεκάνες και τα τέσσερα ραβδιά θα μπορούσαν να αναπαριστούν τα τέσσερα σημεία του ορίζοντα «και θα μπορούσαν να περιστοιχίζουν συμβολικά τον νεκρό για προστασία», σημειώνει ο Brown.
Η λατρεία του Θεού Ατόν
Ο Φαραώ Ακενατόν, πατέρας του Τουταγχαμών, προκάλεσε μία επαναστατική στροφή αφού προσπάθησε να κάνει την αιγυπτιακή θρησκεία να εστιάσει στην λατρεία του Θεού Ατόν, ως ύψιστου θεού-δημιουργού που συμβολιζόταν από έναν ηλιακό δίσκο.
Διέταξε ακόμη και την εικονοκλασία, δηλαδή την καταστροφή των ονομάτων και των εικόνων άλλων θεοτήτων. «Ο Ακενατόν άλλαξε τις θρησκευτικές πεποιθήσεις της χώρας στην μονοθεϊστική θρησκεία που επικεντρώθηκε στον ηλιακό δίσκο, τον Ατόν. Αυτό επηρέασε και τις επίσημες πεποιθήσεις για την μετά θάνατον ζωή, οι οποίες επικεντρώνονταν στην ανάσταση μέσω του Όσιρι, η οποία πλέον είχε πλέον απαγορευτεί», τόνισε ο Μπράουν.
Όταν πήρε την εξουσία ο Τουταγχαμών, ακύρωσε αυτή την επαναστατική στροφή και επανέφερε την πολυθεϊστική θρησκεία στη χώρα.
«Ο Τουταγχαμών και οι αξιωματούχοι που ενεργούσαν για λογαριασμό του, είχαν την ευκαιρία να προσαρμόσουν, να διαφοροποιήσουν και να αλλάξουν την βασιλική ταφική πρακτική και να επαναφέρουν τον Όσιρι στο προσκήνιο», εξήγησε ο Μπράουν.
Το τελετουργικό της «Αφύπνισης του Όσιρι», ήταν ένας τρόπος για να δείξουν την επιστροφή του Όσιρι στο προσκήνιο. Η διδακτορική φοιτήτρια και ερευνήτρια στο Πανεπιστήμιο Ludwig Maximilian του Μονάχου, Πόλα Βέιγκα, η οποία δεν συμμετείχε στην μελέτη του Μπράουν αλλά έχει ερευνήσει πολύ το θέμα του Όσιρι, υποστηρίζει τα ευρήματα.
«Εκτός από το νερό, οι λεκάνες μπορεί να περιείχαν και άλλες ουσίες, όπως αλοιφές», είπε η Πόλα Βέιγκα.
