Παράλληλα, η Υπουργός ξεκαθάρισε ότι οι αλλαγές δεν πρόκειται να αιφνιδιάσουν μαθητές και γονείς, εξηγώντας πως το νέο σύστημα θα ισχύσει από το 2029-30.
«Αποτελεί εθνικό χρέος να ξεκινήσουμε τον διάλογο για το εθνικό απολυτήριο. Είναι κεντρική κυβερνητική επιλογή, όπως έχει εξαγγελθεί από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό και εντάσσεται στον ευρύτερο σχεδιασμό μας για ένα Λύκειο που επανακτά τον αυτόνομο παιδαγωγικό του ρόλο. Υπάρχει ανάγκη επαναπροσδιορισμού της σχέσης του μαθητή με το σχολείο» ανέφερε εισαγωγικά η Υπουργός Παιδείας για να προσθέσει ότι η εισαγωγή του εθνικού απολυτηρίου συνεπάγεται «αλλαγή φιλοσοφίας.
Μετατοπίζουμε το βάρος από την εξετασιοκεντρική λογική προς μια λογική που δίνει έμφαση στη συνολική διαδρομή και πρόοδο του μαθητή και ενισχύουμε τον μορφωτικό ρόλο του Λυκείου».
Σύμφωνα με την κα Ζαχαράκη βασικός στόχος είναι η παροχή σύγχρονων γνώσεων και δεξιοτήτων, οι οποίες θα πιστοποιούνται με έναν ενιαίο, αξιόπιστο και ισχυρό τίτλο σπουδών στο τέλος της δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης.
«Πρόκειται για ένα εγχείρημα με πολύ ευρύ αποτύπωμα:
○ αφορά περίπου 230.000 μαθητές Λυκείου κάθε χρόνο,
○ τους 23.500 εκπαιδευτικούς,
○ τις οικογένειες,
Η μεταρρύθμιση θα στηρίζεται σε 3 πυλώνες:
○ την εμπιστοσύνη στο Λύκειο ως αυτόνομη μορφωτική βαθμίδα
○ την ενίσχυση της δίκαιης και διαφανούς αξιολόγησης
○ την εξασφάλιση ομαλής μετάβασης στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση
Αυτό το μοντέλο επεκτείνεται και στο σύστημα πρόσβασης στην Ανώτατη Εκπαίδευση:
- οι εξετάσεις οργανώνονται τοπικά, από ειδικές επιτροπές
- τα θέματα είναι κοινά σε εθνικό επίπεδο, εξασφαλίζοντας ενιαία κριτήρια
Σε ορισμένες χώρες προβλέπεται και προπαρασκευαστικό έτος ανάμεσα στην υποχρεωτική και την ανώτερη δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Έτσι οι μαθητές αποκτούν χρόνο και στήριξη, ώστε να επιλέξουν πιο συνειδητά την εκπαιδευτική τους κατεύθυνση» είπε.
Αναφορικά με το μοντέλο εισαγωγής στα Πανεπιστήμια η κυρία Ζαχαράκη ανέφερε: «Οι περισσότερες χώρες οργανώνουν κεντρικές εξετάσεις στο τέλος του σχολείου, σε 3-4 βασικά μαθήματα (όπως η εθνική γλώσσα, τα μαθηματικά και μια ξένη γλώσσα). Στη συνέχεια, τα Πανεπιστήμια έχουν τη δυνατότητα να ορίσουν συμπληρωματικά κριτήρια, όπως ειδικά μαθήματα ή ελάχιστες βάσεις εισαγωγής – πρακτική που εφαρμόζεται και στην Ελλάδα, αλλά και στην Ουγγαρία, μεταξύ άλλων. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει το μοντέλο της «Matura», που λειτουργεί ως ενιαίος τίτλος αποφοίτησης και πρόσβασης στην Ανώτατη Εκπαίδευση σε: Ουγγαρία, Πολωνία, Αυστρία, Τσεχία, Σλοβακία, Σλοβενία και Λιχτενστάιν.
Παράδειγμα που αξίζει αναφοράς είναι η Εσθονία και η Λετονία:
- Εκεί η πρόσβαση στα πανεπιστήμια είναι ελεύθερη, με μόνο προαπαιτούμενο τον απολυτήριο τίτλο.
- Η επιτυχία των χωρών αυτών, όπως καταγράφεται σε διεθνείς δείκτες, δεν οφείλεται σε έναν και μόνο μηχανισμό, αλλά στην ευρύτερη παιδεία, στον επαγγελματισμό, στον σχεδιασμό και στην εμπιστοσύνη στο εκπαιδευτικό σύστημα.
Όλα τα παραπάνω παραδείγματα δεν προσφέρονται για μηχανιστική αντιγραφή. Αντιθέτως, δείχνουν ότι υπάρχει πληθώρα λύσεων, ανάλογα με την κουλτούρα, τις ανάγκες κάθε χώρας, την ιστορική της διαδρομή και όλους τους παράγοντες που διαμορφώνουν μοναδικά το κάθε εκπαιδευτικό σύστημα.
· Η Ελλάδα δικαιούται και μπορεί να προχωρήσει σε μια δική της τολμηρή αλλά ισορροπημένη μεταρρύθμιση, όπως αυτή που προτείνουμε με το Εθνικό Απολυτήριο.
· Ο Εθνικός Οργανισμός Εξετάσεων (ΕΟΕ) προτείνει τη σύνδεση των πανελλαδικών εξετάσεων με το Εθνικό Απολυτήριο, όπως εφαρμόζεται σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες (Matura, Abitur, Baccalauréat)».
Πάντως, η κυρία Ζαχαράκη ξεκαθάρισε πως οι αλλαγές που ετοιμάζει το Υπουργείο δεν πρόκειται να αιφνιδιάσουν μαθητές και γονείς. «Οι αλλαγές δεν θα επηρεάσουν μαθητές που βρίσκονται ήδη εντός Λυκείου. Θα ήταν ανεύθυνο να γίνουν αλλαγές εν κινήσει» σημειώνοντας πως το νέο σύστημα παραπέμπεται για το 2029 -2030.