Την πάγια θέση που εκφράζει εδώ και καιρό, πως απαιτείται πίεση και σκληρότερη στάση απέναντι στον Βλαντίμιρ Πούτιν, ώστε να «συρθεί» σε συζητήσεις για οριστική και χωρίς όρους κατάπαυση του πυρός στα ουκρανικά εδάφη, βρήκε την ευκαιρία να επαναλάβει ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο διάρκειας 15 λεπτών, απρογραμμάτιστο και χωρίς μεσάζοντες, τετ-α-τετ που είχε με τον Ντόναλντ Τραμπ το Σάββατο στο Βατικανό, στη διάρκεια της κηδείας του Πάπα Φραγκίσκου.
Σύμφωνα με το Axios, η συνάντηση, που αρχικά φαινόταν απίθανο να γίνει, προκάλεσε διχασμό στους συμβούλους του Ζελένσκι, ορισμένοι εκ των οποίων εμφανίζονταν επιφυλακτικοί, ακόμα και αρνητικοί, λόγω του έντονου περιστατικού που είχε προηγηθεί στο Οβάλ Γραφείο τον Φεβρουάριο. Ωστόσο, όπως ανέφεραν οι ίδιες πηγές, ο Ουκρανός πρόεδρος αποχώρησε με την αίσθηση ότι είχε για πρώτη φορά κατορθώσει να μετακινήσει τη σκέψη του Τραμπ αναφορικά με τον Ρώσο πρόεδρο.
Το βράδυ της ίδιας ημέρας, μέσα από το Air Force One κατά την επιστροφή του στις ΗΠΑ, ο Τραμπ ανέβασε ανάρτηση στο Truth Social, αφήνοντας αιχμές κατά του Πούτιν. Η αφορμή ήταν μια νέα μαζική αεροπορική επίθεση κατά του Κιέβου: «Αρχίζω να σκέφτομαι πως ίσως δεν θέλει να σταματήσει τον πόλεμο. Ίσως με εμπαίζει. Πρέπει να τον αντιμετωπίσουμε αλλιώς, ίσως μέσω των τραπεζών ή δευτερογενών κυρώσεων;», έγραψε ο Τραμπ, στέλνοντας μήνυμα προς Μόσχα και Κίεβο.
Στη σύντομη συνάντηση στον ναό του Αγίου Πέτρου, ο Ζελένσκι επανέλαβε ότι ο Πούτιν δεν πρόκειται να υποχωρήσει αν δεν αυξηθεί η πίεση από πλευράς ΗΠΑ. Πίεσε επίσης για την επιστροφή στην αρχική πρόταση Τραμπ για άνευ όρων εκεχειρία, μια πρόταση που είχε αποδεχθεί η Ουκρανία, αλλά είχε απορριφθεί από τη Ρωσία. Σύμφωνα με τις ίδιες πηγές, ο Τραμπ φάνηκε να συμφωνεί επί της αρχής, αν και ο Λευκός Οίκος αρνήθηκε να σχολιάσει το περιεχόμενο της συνάντησης.
Επιπλέον, ο Ζελένσκι επανέλαβε ότι δεν θα δεχτεί ποτέ την αναγνώριση της Κριμαίας ως ρωσικής, με τον Τραμπ να του απαντά — σύμφωνα με μία εκ των πηγών — ότι δεν του ζητά κάτι τέτοιο. Το σχέδιο ειρήνευσης των ΗΠΑ αφορά την αμερικανική αναγνώριση, όχι την ουκρανική, επισήμανε.
Συμφωνία για ορυκτά και το παρασκήνιο της συνάντησης
Μία ακόμη διάσταση της συζήτησης αφορούσε τη συμφωνία ΗΠΑ – Ουκρανίας για τις σπάνιες γαίες, με τον Τραμπ να προτρέπει τον Ζελένσκι να την υπογράψει το ταχύτερο δυνατό, όπως ανέφερε πηγή με γνώση των συνομιλιών.
Η απουσία του αντιπροέδρου Βανς και του απεσταλμένου Στιβ Γουίτκοφ — πρόσωπα που οι Ουκρανοί θεωρούν περισσότερο φιλικά προς τις ρωσικές θέσεις — φαίνεται πως συνέβαλε στο θετικότερο κλίμα αυτής της επαφής, σε αντίθεση με προηγούμενες ψυχρές συναντήσεις.
Αξίζει να σημειωθεί ότι ο Ζελένσκι ακύρωσε προγραμματισμένη του συνέντευξη στην εκπομπή «This Week» του ABC, επικαλούμενος τεχνικά ζητήματα με τη μετάφραση. Σύμφωνα με συνεργάτη του, «ήταν μια πολύ καλή συνάντηση και ο Ζελένσκι δεν ήθελε να πάρει το παραμικρό ρίσκο».
