Τα χιλιάδες πλέον περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας που καταγράφονται ετησίως ώθησαν την πολιτεία να λάβει επιπλέον μέτρα, αφενός για την αυστηρότερη τιμωρία των δραστών και αφετέρου για την πιο αποτελεσματική προστασία των θυμάτων. Με τις νέες διατάξεις προβλέπεται η προφυλάκιση για κακουργηματικής φύσεως περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας, ενώ αυστηροποιούνται οι ποινές για τους δράστες, οι οποίες θα εκτίονται χωρίς να δίνεται αναστολή και χωρίς να μπορούν να μετατραπούν καθ’ οιονδήποτε τρόπο.
Την ίδια στιγμή, μπαίνει τέλος στις καθυστερήσεις εκδίκασης, καθώς επισπεύδονται οι διαδικασίες για την εισαγωγή των υποθέσεων προς εκδίκαση αμέσως μετά την ολοκλήρωση της ανάκρισης. Για νομοθετικά αντανακλαστικά κάνει λόγο στη Realnews ο υπουργός Δικαιοσύνης, Γιώργος Φλωρίδης, και επισημαίνει ότι στόχος είναι να θεσμοθετηθούν οι συνθήκες, ώστε τα θύματα να μη φοβούνται να μιλήσουν.
Τι αλλάζει
«Όλοι στη φυλακή» είναι επί της ουσίας η φιλοσοφία των νέων διατάξεων, που έρχονται στον απόηχο δύο μεγάλων υποθέσεων που απασχόλησαν το τελευταίο διάστημα την επικαιρότητα, δηλαδή τη σύλληψη και την προφυλάκιση του ποινικολόγου Απόστολου Λύτρα για τον άγριο ξυλοδαρμό της επίσης δικηγόρου συζύγου του και τη δολοφονία της 40χρονης στο Μενίδι από τον εν διαστάσει σύζυγό της, ο οποίος λίγες ημέρες πριν από το τραγικό γεγονός είχε συλληφθεί για ενδοοικογενειακή βία, αλλά είχε αφεθεί ελεύθερος από το δικαστήριο. Βεβαίως, τα νέα μέτρα δεν θα λειτουργήσουν ως «ασπίδα» προστασίας μόνο για τις συζύγους- συντρόφους, αλλά και για τα παιδιά και τους ηλικιωμένους που επίσης πέφτουν πολύ συχνά θύματα ενδοοικογενειακής βίας.
Ειδικότερα, βάσει των νέων διατάξεων, προβλέπονται:
– Άμεση περάτωση της ανάκρισης και απευθείας παραπομπή στο ακροατήριο των κακουργημάτων ενδοοικογενειακής βίας, χωρίς την ενδιάμεση διαδικασία των δικαστικών βουλευμάτων.
– Πραγματική έκτιση στη φυλακή των ποινών για τέτοιου είδους εγκλήματα, χωρίς δυνατότητα αναστολής ή μετατροπής τους με κανέναν τρόπο.
– Πρόβλεψη δυνατότητας προσωρινής κράτησης μέχρι έξι μήνες για σοβαρά πλημμελήματα ενδοοικογενειακής βίας. Στη δε περίπτωση αυτόφωρου πλημμελήματος, η κράτηση, σε περίπτωση αναβολής, μπορεί να παραταθεί έως τις πέντε ημέρες.
– Πρόβλεψη έκδοσης εισαγγελικής διάταξης επιβολής περιοριστικών όρων ακόμα και πριν από την άσκηση της ποινικής δίωξης, με δυνατότητα του θύματος να προτείνει συγκεκριμένους όρους που θεωρεί κατάλληλους. Σε τυχόν παραβίαση περιοριστικών όρων, θα επιβάλλεται στον δράστη ποινή φυλάκισης και θα ενημερώνεται το θύμα από την αστυνομική Αρχή για να λάβει μέτρα προστασίας.
– Σε κάθε περίπτωση, η υποτροπή του δράστη καθιερώνεται ως επιβαρυντική περίπτωση ενδοοικογενειακής βίας που οδηγεί στο μέγιστο ύψος της ποινής.
– Προστασία του θύματος με την απαλλαγή του από την υποχρέωση εμφάνισής του στην ακροαματική διαδικασία. Προβλέπεται η πρόοδος της δίκης με την ανάγνωση της κατάθεσης που έδωσε στην προδικασία, εκτός αν το δικαστήριο, με ειδική αιτιολογία, κρίνει την παρουσία του θύματος απολύτως απαραίτητη με προτεραιότητα την εξ αποστάσεως εξέτασή του, όπου είναι εφικτό.
– Δεν θα χωρεί πλέον ποινική διαμεσολάβηση στα ιδιαίτερα σοβαρά πλημμελήματα ενδοοικογενειακής βίας, ακόμα και αν το θύμα συναινεί στη συγκεκριμένη διαδικασία. Σε κάθε περίπτωση, ο εισαγγελέας θα έχει τη δυνατότητα να μη δεχθεί συμφωνία των μερών για διαμεσολάβηση ή να την ανακαλέσει, όταν συντρέχουν στοιχεία που θα μπορούσαν να μειώσουν την ικανότητα του θύματος για συνειδητή επιλογή.
– Στις περιπτώσεις καταγγελίας για ενδοοικογενειακή βία, ο εισαγγελέας θα διερευνά αυτεπάγγελτα αν συντρέχει περίπτωση μεταβολής του καθεστώτος επιμέλειας ανήλικων τέκνων.
– Στην περίπτωση που έχει παρέλθει το αυτόφωρο, θεσπίζεται διαδικασία αναζήτησης, δέσμευσης και «προστατευτικής φύλαξης» του δράστη λίαν προσφάτου περιστατικού ενδοοικογενειακής βίας, διάρκειας έως 48 ώρες, προκειμένου το θύμα να βρεθεί στο κατάλληλο προστατευτικό περιβάλλον και ο δράστης να αποτραπεί από το ενδεχόμενο να επανακάμψει και να επαναλάβει την πράξη του.
Επαγγελματίες
Στις παραπάνω διατάξεις θα πρέπει να προστεθεί και εκείνη που ψηφίστηκε τον περασμένο Φεβρουάριο και υποχρεώνει γιατρούς, δασκάλους, καθηγητές και άλλους επαγγελματίες να καταγγέλλουν περιστατικά ενδοοικογενειακής βίας που υποπίπτουν στην αντίληψή τους, με σχεδόν ακαταδίωκτο σε τυχόν εκδικητικές σε βάρος τους μηνύσεις από τους δράστες, αλλά και αποφυγή της ταλαιπωρίας να καταθέσουν ως μάρτυρες στο ακροατήριο κατά την εκδίκαση της υπόθεσης, εκτός αν κρίνει διαφορετικά το δικαστήριο. Η συγκεκριμένη πρόβλεψη έπαιξε καταλυτικό ρόλο στην αποκάλυψη του ξυλοδαρμού της συζύγου του Απ. Λύτρα, καθώς ο γιατρός που την εξέτασε ήταν εκείνος που ειδοποίησε την Αστυνομία.