Οι τιμές των καυσόξυλων ανεβαίνουν με τέτοια ιλιγγιώδη ταχύτητα που μέχρι και ο υπουργός Ανάπτυξης αναγκάστηκε την Τετάρτη να πει ότι θα συγκαλέσει έκτακτη σύσκεψη με αντικείμενο κάποιου είδους παρέμβαση στην αγορά. Η τιμή για ένα κυβικό στοιβαχτά ξύλα (ντανιασμένα δηλαδή και όχι χύδην) μέσα σε μόλις δύο μήνες στην Αθήνα έχει ανέβει κατά 20 ευρώ, από τα 140 στα 160, για ένα μίγμα που περιέχει βραδύκαυστα (όπως π.χ. ο δρυς) και εύφλεκτα (όπως το πεύκο). «Η τιμή ανεβαίνει και δεν ξέρουμε πού θα φτάσει μέσα στο επόμενο δίμηνο» μας λέει η Μαρία, ιδιοκτήτρια αποθήκης στην Αττική.
«Ενημερώσαμε έγκαιρα τους πελάτες μας κι όσοι είχαν χώρο προμηθεύτηκαν ξύλα με τις παλιές τιμές, ακόμα και για όλο τον χειμώνα. Το μεγάλο πρόβλημα είναι για όσους δεν έχουν χώρο αποθήκευσης κι όχι μόνο γιατί η τιμή θα ανέβει, αλλά και γιατί με τον ρυθμό που αυξάνεται η ζήτηση δεν ξέρουμε αν θα έχουμε στεγνά και καλής ποιότητας ξύλα τον Νοέμβριο και τον Δεκέμβριο».
Στην ελεύθερη αγορά κανείς ζητά… όσα του λείπουν, εξ ου και σε μια τηλεφωνική αναζήτηση βρήκαμε το κυβικό τα ξύλα μέχρι και 200 ευρώ, ενώ ξεχωριστά χρεώνεται η τοποθέτηση – και πλέον εξαιρετικά ακριβά αφού έχει γίνει υπηρεσία σπάνια και εν ανεπαρκεία. Η Στέλλα εργάζεται με την ξυλεία εδώ και 25 χρόνια. Μετανάστρια και η ίδια, είναι πια από τα λίγα αφεντικά που έχει υπαλλήλους για τοποθέτηση. Ενδεικτικά, χρεώνει την τοποθέτηση σε πρώτο όροφο χωρίς ασανσέρ 15 ευρώ και για κάθε τέτοια δουλειά, που διαρκεί περίπου μισή ώρα, απασχολεί τρία άτομα τα οποία μοιράζονται το ποσό και ίσως και τα (όλο και πιο σπάνια) φιλοδωρήματα από τους πελάτες.
«Ολα τα προηγούμενα χρόνια υπήρχε πολύ άγρια εκμετάλλευση, τα αφεντικά χρέωναν μεν την τοποθέτηση στον πελάτη, αλλά ο εργάτης πληρωνόταν το μεροκάματό του και μόνο. Με την πανδημία και αφού άλλαξαν οι πολιτικές για τους μετανάστες σε άλλες χώρες, οι εργάτες φεύγουν από την Ελλάδα και έτσι δεν βρίσκουν πια κορόιδα. Εγώ πάντα μοίραζα τα έξτρα χρήματα στους ανθρώπους μου και έτσι τώρα δεν υπάρχει κανένα πρόβλημα. Αλλού γίνεται το έλα να δεις».
Το «έλα να δεις» σημαίνει ότι μπορεί κανείς να βρεθεί με ένα ή δύο κυβικά ξύλα στο πεζοδρόμιό του κι από εκεί και πέρα να πρέπει να αναζητήσει μόνος μια λύση για να τα ανεβάσει στον τρίτο ή στον τέταρτο όροφο. Ή σημαίνει να αγοράζει ξύλα με το τσουβάλι και να τα κουβαλάει λίγα λίγα στην αποθήκη του. Ή να αναζητά εργάτες κάθε λογής ειδικότητας για να κάνει τη μεταφορά ή, ακόμα πιο ακραία, να σκέφτεται λύσεις σαν κι αυτή που σκαρφίστηκε ο Πάνος. «Σκέφτομαι να κουβαλήσω ξύλα από το χωριό μου» μας λέει, μόνο που αγνοεί ότι η λαθροϋλοτομία απαγορεύεται αφού θέτει σε κίνδυνο τα δάση και τα ευαίσθητα οικοσυστήματά τους. «Και εμείς οι άνθρωποι ευαίσθητα συστήματα είμαστε, πώς θα τη βγάλουμε τον χειμώνα;» αναρωτιέται.
Λύση επιβίωσης
Σε αυτήν την αναζήτηση μιας λύσης επιβίωσης οι καταναλωτές στρέφονται σε λύσεις που έρχονται από πολύ παλιά, πριν δηλαδή από τη γενίκευση της χρήσης κεντρικής θέρμανσης με πετρέλαιο, και από πολύ μακριά, τα χωριά μας. Τώρα πια και οι κάτοικοι των μεγάλων πόλεων θυμήθηκαν τις ξυλόσομπες – ενδεικτική της τάσης είναι η σελίδα στο φέισμπουκ «ξυλόσομπες – ελληνικές απορίες για την τοποθέτησή τους» που αριθμεί αυτή τη στιγμή 17.400 μέλη. Την έφτιαξε πριν από τέσσερα χρόνια ο Γιώργος Κοσμόπουλος, αλλά το μεγάλο ενδιαφέρον ξεκίνησε μετά το Πάσχα, όταν ο κόσμος άρχισε να διαβλέπει ότι έρχεται μεγάλη κρίση. «Είμαι τρίτη γενιά έμπορος στις ξυλόσομπες, πάντα στην Πάτρα, τα Καλάβρυτα και τη δυτική Ελλάδα.
Πουλάμε ελληνικές ξυλόσομπες από τη βιοτεχνία Ντόντος» μας λέει ο κ. Κοσμόπουλος. «Η σόμπα ήταν μια λύση για το χωριό, μετά τα μνημόνια άρχισε να μπαίνει και πάλι στην πόλη. Αυτή τη στιγμή εγώ πουλάω περισσότερες σόμπες από τον παππούλη μου, που είχε μαγαζί στα Καλάβρυτα. Εχουμε μια αύξηση στις πωλήσεις κατά 90%, αυτή τη στιγμή βγάζω μπουριά – πρωτοφανές· συνήθως ξεκινούσαμε να πουλάμε μετά του Αγίου Ανδρέα. Μίλαγα τώρα με ένα εργοστάσιο στα Τρίκαλα, έχει δύο μήνες αναμονής γιατί δεν υπάρχουν λαμαρίνες λόγω του πολέμου στην Ουκρανία. Σημειώνεται αύξηση στις τιμές 40% γιατί λόγω του πολέμου ανέβηκε το μέταλλο, το χρώμα, τα τζάμια».
Ο Μιχάλης Κονταξής είναι υπεύθυνος τεχνικής υποστήριξης στο kentro-sompas.com. «Οι πολίτες αναζητούν λύσεις για την καύση ξύλου, αλλά αναζητούν ποιοτικές λύσεις, με καλή τεχνική υποστήριξη και σέρβις» μας λέει ο κ. Κονταξής. «Από το 2012 και κάθε χρόνο το ενδιαφέρον εντείνεται – τώρα πολύ περισσότερο λόγω ενεργειακής κρίσης. Οι πολίτες είναι κυριολεκτικά σε τραγική κατάσταση – κυρίως όσοι είχαν στραφεί σε αντλίες θερμότητας ή στο φυσικό αέριο ακολουθώντας τυφλά όσα τους προωθούσε το σύστημα. Παρασυρόμαστε εύκολα και ενθουσιαζόμαστε χωρίς να συνειδητοποιούμε ότι το εμπορικό σύστημα κατά περιόδους προωθεί προϊόντα ρίχνοντας τις τιμές κι όταν η φάση προώθησης τελειώσει, οι τιμές ανεβαίνουν.
Μέχρι στιγμής εμείς δεν έχουμε καθυστερήσεις στις παραδόσεις μας (παραδίδουμε την επόμενη εργάσιμη της παραγγελίας) ούτε λίστες αναμονής, γιατί φροντίζουμε να έχουμε τα προϊόντα σε στοκ. Ωστόσο, επειδή τα εργοστάσια αντιμετωπίζουν προβλήματα στην παραγωγή λόγω έλλειψης πρώτων υλών, δεν μπορούμε να ξέρουμε τι ικανότητα παράδοσης θα έχουμε στο μέλλον. Και επίσης δεν μπορούμε να προβλέψουμε πώς θα κινηθεί η αγορά και η ζήτηση. Αυτή τη στιγμή υπάρχει μια αύξηση στις τιμές – στα εργοστάσια που αντιπροσωπεύουμε εμείς είναι από τις αρχές του 2022 της τάξης του 15-20%».
