Νυν ο … «κατά πάντων αγών» στη μάχη του διεθνούς ηλεκτρονικού εμπορίου. Το σχέδιο ψηφίσματος που φτάνει αύριο 26/11 στην ολομέλεια του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου στο Στρασβούργο, καλεί την Κομισιόν να δράσει ώστε να μπει φραγμός σε πλατφόρμες τύπου Shein, AliExpress και Temu, με επιχείρημα την παραβίαση των κανόνων της ΕΕ και πώληση παράνομων προϊόντων, συμπεριλαμβανομένων περιπτώσεων παιδικής πορνογραφίας που εντοπίστηκαν σε έρευνα των γαλλικών αρχών για τη Shein.
Οι ευρωβουλευτές ζητούν πλήρη εφαρμογή της νομοθεσίας για την ψηφιακή ασφάλεια και την ασφάλεια των προϊόντων, ενίσχυση τελωνείων και μηχανισμών εποπτείας της αγοράς, καθώς και τη δυνατότητα απαγόρευσης λειτουργίας μη συμμορφούμενων πλατφορμών εντός ΕΕ.
Λίγες μέρες αργότερα, στο Ecofin της 12ης Δεκεμβρίου, οι υπουργοί Οικονομικών της Ευρώπης θα καταθέσουν και αυτοί προτάσεις για συγκεκριμένα τελωνειακά μέτρα, για την ανάσχεση των απευθείας -και ουσιαστικά αφορολόγητων- πωλήσεων στην Ευρώπη από Κίνα και τρίτες χώρες.
Την ίδια στιγμή, και λόγω Black Friday, οι κινεζικές –και όχι μόνο– πλατφόρμες δίνουν τη μάχη της τελευταίας στιγμής με καταιγισμό διαφημίσεων και προσφορών, αξιοποιώντας όσο το δυνατόν περισσότερο το «παράθυρο» της σημερινής χαλαρότερης τελωνειακής μεταχείρισης.
Η μάχη της «πλατφόρμας»
Η υφιστάμενη απαλλαγή «de minimis» από δασμούς και ΦΠΑ για δέματα κάτω των 150 ευρώ επέτρεψε την έκρηξη φθηνών απευθείας αποστολών από Κίνα προς Ευρωπαίους καταναλωτές, με 4,6 δισ. πακέτα χαμηλής αξίας να μπαίνουν στην ΕΕ πέρυσι, πάνω από 90% εκ των οποίων από κινεζικές αποστολές.
Η αυριανή ψηφοφορία κλείνει (;) πολιτικά τη συζήτηση που άνοιξε με το σκάνδαλο Shein στη Γαλλία, όπου βρέθηκαν παράνομα υλικά παιδικής πορνογραφίας στην πλατφόρμα, προκαλώντας σοκ στην κοινή γνώμη και πιέσεις προς τους ευρωπαϊκούς θεσμούς.
Τελικό ζητούμενο είναι η δημιουργία μιας πανευρωπαϊκής τελωνειακής πλατφόρμας, όπου όχι μόνο θα επιβάλλονται τέλη πριν την εισαγωγή, αλλά θα ελέγχεται και θα απορρίπτεται στο τελωνείο ως ακατάλληλο για πώληση, ό,τι εισάγεται και δεν συμμορφώνεται με την ευρωπαϊκή νομοθεσία.
Τέλος τα «δωρεάν» πακέτα: Ερχονται τέλη, δασμοί και ΦΠΑ
Παράλληλα με το πολιτικό μήνυμα του Ευρωκοινοβουλίου, βρίσκεται σε εξέλιξη η μεγάλη μεταρρύθμιση του τελωνειακού πλαισίου της ΕΕ, με στόχο καλύτερο εντοπισμό επικίνδυνων εμπορευμάτων και κατάχρησης της απαλλαγής δασμών.
«Αθέμιτος ανταγωνισμός»
Η ΕΕ βλέπει πίσω από το άλμα των κινεζικών πλατφορμών συνδυασμό φορολογικού arbitrage, συστηματικής υποτιμολόγησης και παράκαμψης των προτύπων ασφάλειας και περιβαλλοντικών κανόνων που ισχύουν για τους ευρωπαίους παραγωγούς.
Η Κομισιόν εκτιμά ότι περίπου 65% των μικρών δεμάτων που εισέρχονται στην ΕΕ είναι υποτιμολογημένα, ενώ η μαζική εισαγωγή φθηνών, συχνά βραχύβιων προϊόντων επιβαρύνει το περιβάλλον και διαβρώνει τα περιθώρια κέρδους των ευρωπαϊκών λιανοπωλητών, ιδίως μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων.
«Ευρωπαϊκή Πράξη για τα Προϊόντα»: Η επόμενη μέρα
Η Shein έχει ήδη χαρακτηριστεί «πολύ μεγάλη διαδικτυακή πλατφόρμα» στο πλαίσιο της Πράξης για τις Ψηφιακές Υπηρεσίες, κάτι που επιβάλλει αυξημένες υποχρεώσεις διαχείρισης κινδύνων, διαφάνειας και συνεργασίας με τις αρχές για παράνομα αγαθά και προστασία ανηλίκων. Παράλληλα, η Επιτροπή συγκεντρώνει απόψεις για την ενίσχυση των κανόνων εποπτείας της αγοράς, που θα τροφοδοτήσουν την προετοιμαζόμενη «Ευρωπαϊκή Πράξη για τα Προϊόντα» έως τα τέλη 2026, με στόχο ενιαία, αυστηρότερα κριτήρια συμμόρφωσης και ευθύνης σε όλη την αλυσίδα, από τον πωλητή μέχρι την πλατφόρμα.
Για τον Ευρωπαίο πολίτη, οι αλλαγές θα σημαίνουν πιο ακριβές αλλά θεωρητικά ασφαλέστερες αγορές από τρίτες χώρες, καθώς τα φθηνά πακέτα κάτω των 150 ευρώ θα πάψουν να είναι «αόρατα» για τελωνεία και φορολογικές αρχές. Για τον μικρό και μεσαίο ευρωπαίο έμπορο, η αυστηροποίηση του πλαισίου αποτελεί αίτημα «επιβίωσης», καθώς επιχειρεί να αποκαταστήσει στοιχειώδη ισορροπία ανταγωνισμού με παίκτες που μέχρι σήμερα λειτουργούν με πολύ χαμηλότερο ρυθμιστικό και φορολογικό βάρος.
ΕΣΕΕ: «Μάχη επιβίωσης» του λιανεμπορίου
Η Ελληνική Συνομοσπονδία Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ) πρωτοστατεί στις αντιδράσεις του ελληνικού λιανεμπορίου απέναντι στην αθρόα είσοδο προϊόντων από κινεζικές και άλλες ασιατικές πλατφόρμες, θέτοντας ευθέως ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού και επιβίωσης για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της χώρας.
«Ο αθέμιτος ανταγωνισμός από παράνομες πρακτικές και από διεθνείς πλατφόρμες χαμηλού κόστους αποδυναμώνει ακόμη περισσότερο το εγχώριο εμπόριο», αναφέρει στο υπόμνημά του προς τον Πρωθυπουργό, ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ Σταύρος Καφούνης.
Η ΕΣΕΕ ζητά την κατάργηση του κανονισμού de minimis για τις εισαγωγές κάτω των 150 ευρώ και τη θέσπιση εθνικού διαχειριστικού τέλους σε όλες τις εισαγωγές από τρίτες χώρες, ώστε να εξασφαλιστεί ισότιμος ανταγωνισμός.
Επισημαίνεται ότι η Ελλάδα και ο υπουργός Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκος Πιερρακάκης βρίσκονται σε «ανοικτή γραμμή» με άλλες χώρες της ΕΕ όπως η Γαλλία, που ζητούν ταχύτερη κατάργηση της απαλλαγής de minimis, ενώ ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ θεωρεί «εξαιρετικά θετικό βήμα» τις τελευταίες σχετικές δηλώσεις της κυβέρνησης και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
«Περιμένουμε με επιφυλακτικότητα το τι θα αποφασίσουν στις Βρυξέλλες. Κάναμε προτάσεις για άμεση αλλαγή στον κανονισμό της Ε.Ε. και κατάργηση του de minimis, όπως και για ενίσχυση των ελέγχων στις εισαγωγές. Τώρα περιμένουμε τις αποφάσεις», σημειώνει ο Σταύρος Καφούνης.
