Βελτιώσεις αλλά και στοχευμένες παρεμβάσεις στο τεκμαρτό σύστημα φορολόγησης των ελεύθερων επαγγελματιών και αυταπασχολούμενων βρίσκονται στο τραπέζι του ΥΠΕΘΟ, με στόχο την πιο δίκαιη κατανομή των βαρών και την προοπτική κατάργησης του τεκμαρτού εισοδήματος σε δεύτερο χρόνο, εφόσον αποδώσουν τα μέτρα κατά της φοροδιαφυγής. Ενόψει ΔΕΘ, οι επαγγελματικοί φορείς έχουν καταθέσει αιτήματα ζητώντας ακόμα και πλήρη κατάργηση της τεκμαρτής φορολόγησης, με τον Εμπορικό Σύλλογο Αθηνών να φέρνει ήδη το ζήτημα στην πρώτη γραμμή. Στα σενάρια που εξετάζονται περιλαμβάνονται
Επέκταση της μείωσης κατά 50% του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος που ισχύει σήμερα μόνο για οικισμούς έως 1.500 κατοίκους και σε μεγαλύτερες περιοχές: Για παράδειγμα: ατομική επιχείρηση (πχ μπακάλικο) που λειτουργεί 20 χρόνια σε μία δημοτική κοινότητα 800 κατοίκων, δεν είχε φέτος έκπτωση 50% στο τεκμαρτό εισόδημα (επειδή ίσχυε μόνο για έως 500 κατοίκους). Με βάση τις τριετίες που ασκεί το επάγγελμα, φορολογήθηκε φέτος για πολύ υψηλό τεκμαρτό εισόδημα (14.196 ευρώ) και πλήρωσε φόρο 1.823,12 ευρώ, μαζί με το Τέλος επιτηδεύματος. Το 2025 το τεκμαρτό εισόδημα θα προσαυξηθεί βάσει της αύξησης στον κατώτατο μισθό του ιδιωτικού τομέα, κάθε χρόνο. Έστω ότι θα έχει αυξηθεί πχ στα 15.000 ευρώ. Δεν θα φορολογηθεί για 15.000 αλλά για 7.500 ευρώ (-50%) και θα πληρώσει φόρο 675 ευρώ. Δεν θα πληρώσει όμως καθόλου Τέλος Επιτηδεύματος και τελικά γλιτώνει περίπου 1.150 ευρώ.
Μικρότερη προσαύξηση για υπέρβαση του μέσου τζίρου: Σήμερα σε όποιον έχει τζίρο (κύκλο εργασιών) που υπερβαίνει τον μέσο όρο του κλάδου (ΚΑΔ) στον οποίο ανήκει, μπαίνει προσαύξηση στην ελάχιστη τεκμαρτή αμοιβή του, της τάξεως του 5% της διαφοράς αυτής. Για να φορολογηθούν τα φετινά εισοδήματα, η σύγκριση το 2025 θα γίνει με τον μέσο τζίρο κάθε ΚΑΔ του 2023 (εξετάζεται το προηγούμενο φορολογικό έτος). Για να μην ενεργοποιείται εύκολα το «πρόστιμο» 5%, οι μέσοι τζίροι όλων των ΚΑΔ θα «διορθωθούν» κατά ένα ποσοστό προς τα πάνω. Και άρα, ή δεν θα γίνεται προσαύξηση, ή θα υπολογίζεται σε πολύ μικρότερη διαφορά.
Αύξηση του ποσοστού έκπτωσης στο τεκμαρτό εισόδημα για τις επιχειρήσεις που δεν απασχόλησαν προσωπικό και συμπληρώνουν τέσσερα έτη λειτουργίας μέσα στο 2025. Στόχος είναι να στηριχθούν οι αυτοαπασχολούμενοι που στα πρώτα χρόνια λειτουργίας δουλεύουν μόνοι τους και συχνά δηλώνουν χαμηλά πραγματικά κέρδη. Με τη ρύθμιση αυτή, το τεκμαρτό τους εισόδημα θα μειωθεί περισσότερο, άρα θα καταβάλουν μικρότερο φόρο, δίνοντας ανάσα σε επαγγελματίες που διαφορετικά θα έβλεπαν σημαντικές επιβαρύνσεις αμέσως μετά τη λήξη της αρχικής περιόδου δραστηριότητάς τους.
Ειδικό καθεστώς για τα σχολικά κυλικεία: Στα σενάρια που εξετάζει το ΥΠΕΘΟ περιλαμβάνονται και στοχευμένες παρεμβάσεις για τα σχολικά κυλικεία, τα οποία αποτελούν έναν ιδιαίτερο κλάδο με περιορισμένη περίοδο δραστηριότητας μέσα στο έτος, εξάρτηση από τον αριθμό μαθητών και αυστηρές υγειονομικές προδιαγραφές. Με τη ρύθμιση αυτή επιδιώκεται να προσαρμοστεί το τεκμαρτό εισόδημα στις πραγματικές συνθήκες λειτουργίας τους, ώστε να μη φορολογούνται με τα ίδια κριτήρια που ισχύουν για επιχειρήσεις πλήρους και συνεχούς δραστηριότητας. Έτσι, οι επαγγελματίες του κλάδου θα έχουν μικρότερο τεκμαρτό και αναλογικά χαμηλότερο φόρο.
Η ανάγκη παρεμβάσεων προκύπτει από την πρόσφατη αύξηση του κατώτατου μισθού τον Απρίλιο, η οποία οδηγεί σε αυτόματη αύξηση του τεκμαρτού εισοδήματος από τα 11.620 ευρώ στα 12.320 ευρώ για το 2025. Αυτό συνεπάγεται μεγαλύτερη φορολογική επιβάρυνση για όσους δηλώνουν εισοδήματα χαμηλότερα του τεκμαρτού και κινδυνεύουν να βρεθούν αντιμέτωποι με υψηλότερους φόρους.
Την ίδια ώρα, δίνεται περιθώριο έως τις 19 Σεπτεμβρίου στους ελεύθερους επαγγελματίες να αμφισβητήσουν το τεκμαρτό εισόδημα υποβάλλοντας αίτηση στην πλατφόρμα myBusinessSupport και συμπληρώνοντας αναλυτικό ερωτηματολόγιο για τα περιουσιακά στοιχεία, τις δαπάνες διαβίωσης, τους τραπεζικούς λογαριασμούς, τις κάρτες, ακόμη και τα ταξίδια στο εξωτερικό. Στοιχεία πρέπει να δηλωθούν και για συζύγους, μέλη συμφώνου συμβίωσης και προστατευόμενα μέλη. Για τα μέλη νομικών προσώπων με απλογραφικά βιβλία η προθεσμία λήγει στις 29 Σεπτεμβρίου. Παρά το δικαίωμα αυτό, φέτος μόλις 2.603 φορολογούμενοι το άσκησαν μέσω της δήλωσης Ε1.
Σε περίπτωση ελέγχου, οι φορολογούμενοι υποχρεούνται να προσκομίσουν κάθε αποδεικτικό στοιχείο που να επιβεβαιώνει τα δηλωθέντα. Η φορολογική διοίκηση έχει δικαίωμα να επαναπροσδιορίσει το εισόδημα με βάση έμμεσες μεθόδους ή να επεκτείνει τον έλεγχο σε παλαιότερα έτη και άλλες φορολογίες εφόσον υπάρχουν ενδείξεις αναντιστοιχίας. Ο έλεγχος ολοκληρώνεται σε διάστημα δώδεκα μηνών από την κοινοποίηση της εντολής, αφήνοντας τους επαγγελματίες σε καθεστώς αβεβαιότητας μέχρι την τελική κρίση.
