Υπό την πίεση των μεγάλων αυξήσεων των τιμών ακόμη και σε βασικά είδη διατροφής, η κυβέρνηση βάζει πλέον στο τραπέζι τη μείωση του συντελεστή ΦΠΑ, μια λύση που απέφευγε έως τώρα, λόγω του υψηλού δημοσιονομικού κόστους και του κινδύνου να μη μεταφερθεί το όφελος στους καταναλωτές.
Στο θέμα αναφέρθηκε προχθές ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης χαρακτηρίζοντάς το «μέτρο στη φαρέτρα» της κυβέρνησης. Συγκεκριμένες αποφάσεις δεν έχουν προς το παρόν ληφθεί, αλλά οι πληροφορίες μιλούν για μια «χειρουργική» μείωση ΦΠΑ μόνο σε τρόφιμα, π.χ. στο ψωμί, με μεγάλη συμμετοχή στο καλάθι των ευάλωτων νοικοκυριών.
Οπως είπε χθες ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας στο ραδιόφωνο των «Παραπολιτικών», το τι ακριβώς θα υλοποιηθεί θα εξαρτηθεί από τον διαθέσιμο δημοσιονομικό χώρο, από το πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση το επόμενο χρονικό διάστημα, και από το πώς θα βεβαιωθούμε ότι αυτές οι παρεμβάσεις καταλήγουν στον πολίτη και δεν χάνονται στην εφοδιαστική αλυσίδα.
Σε κάθε περίπτωση, εφόσον αποφασιστεί το μέτρο θα είναι αυστηρά στοχευμένο σε προϊόντα που επηρεάζουν καθοριστικά το κόστος ζωής των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων, διαμηνύουν από το οικονομικό επιτελείο. Το μέτρο, επίσης, δύσκολα μπορεί να ανακληθεί στη συνέχεια, αφού κάτι τέτοιο θα οδηγούσε σε αυξήσεις των τιμών των συγκεκριμένων προϊόντων, προκαλώντας πολιτικό κόστος στην κυβέρνηση.
Παράλληλα, όπως είπε χθες ο κ. Σταϊκούρας, η κυβέρνηση καταθέτει συμπληρωματικό προϋπολογισμό, με πρόσθετες δαπάνες 2 δισ. ευρώ, για να είναι σε θέση να ανανεώσει τα μέτρα στήριξης έναντι της ακρίβειας που έχει ήδη λάβει ή να προσθέσει νέα.
Η διεύρυνση του ελλείμματος του προϋπολογισμού θεωρείται δεδομένη, αν και ο κ. Σταϊκούρας είπε ότι δεν θα είναι ισόποση με την αύξηση των δαπανών κατά 2 δισ. ευρώ, δηλαδή δεν θα ξεπερνάει το 1% του ΑΕΠ, έναντι στόχου για πρωτογενές έλλειμμα 1,4% του ΑΕΠ. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι πρώτες εκτιμήσεις αναφέρουν ότι το πρωτογενές έλλειμμα δεν θα ξεπεράσει το 2% του ΑΕΠ. Και αυτό γιατί την επιβάρυνση θα μετριάσει η καλύτερη από τις αρχικές εκτιμήσεις εκτέλεση του προϋπολογισμού, όπως φάνηκε από το πρώτο δίμηνο, αλλά και η θετική επίδραση που έχει η περυσινή καλή επίδοση της οικονομίας στα φετινά δημοσιονομικά μεγέθη.
Εκτός από τον προϋπολογισμό και το έλλειμμα, ο πόλεμος στην Ουκρανία έχει αλλάξει και άλλες σημαντικές προβλέψεις της κυβέρνησης. Σύμφωνα με πληροφορίες, ο πληθωρισμός εκτιμάται πλέον στην περιοχή του 5%, στο βασικό σενάριο, με την κυβέρνηση να συντονίζεται με τις αντίστοιχες εκτιμήσεις της Τράπεζας της Ελλάδος, που θα ανακοινωθούν την ερχόμενη εβδομάδα, στο πλαίσιο της έκθεσης του διοικητή της.
Επίσης, η επίπτωση στην ανάπτυξη, σύμφωνα με όσα είπε προχθές στον ΣΚΑΪ ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Θόδωρος Σκυλακάκης, θα είναι τουλάχιστον 1% (έναντι πρόβλεψης για 4,5%).
Ο κ. Σταϊκούρας επέμεινε πάντως και χθες στην ανάγκη άσκησης σοβαρής δημοσιονομικής πολιτικής, καθώς η χώρα δεν διαθέτει επενδυτική βαθμίδα. Τόνισε ότι η Ελλάδα πρέπει να επιστρέψει σε πρωτογενή πλεονάσματα.