Διακόσια εκατομμύρια ευρώ πληρώνουν κάθε χρόνο χήρες και ορφανά για τις συντάξεις των πεθαμένων συζύγων και γονέων τους!
Στην περίπτωση των συντάξεων χηρείας και ορφανίας, η χήρα (πέραν της εισφοράς υπέρ υγείας ύψους 6% στη δική της σύνταξη γήρατος) καταβάλλει και πρόσθετη εισφορά ύψους 6% στη σύνταξη λόγω θανάτου του αποβιώσαντος συζύγου της!
Οι απώλειες των συνταξιούχων από τον φόρο 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ ήταν πάνω από 30 δισ. ευρώ για την περίοδο 2016-2023 και υπολογίζονται πάνω από 4 δισ. ευρώ για το 2024, σύμφωνα με τους επίσημους ετήσιους κρατικούς προϋπολογισμούς.
Κατά την ΕΝΥΠΕΚΚ, η συγκεκριμένη οριζόντια παρακράτηση είναι απολύτως αδικαιολόγητη και παράνομη, πολύ περισσότερο όταν εφαρμόζεται στις χαμηλές συντάξεις, όπως οι συντάξεις χηρείας και ορφανίας. 
Οπως παρατηρεί σε σχετική έρευνά της η ΕΝΥΠΕΚΚ, η λειτουργία της εισφοράς ύψους 6% αναδεικνύεται περίτρανα στην περίπτωση των συντάξεων χηρείας και ορφανίας, όταν η χήρα (πέραν της εισφοράς υπέρ υγείας ύψους 6% στη δική της σύνταξη γήρατος) καταβάλλει και πρόσθετη εισφορά ύψους 6% στη σύνταξη λόγω θανάτου του αποβιώσαντος συζύγου της!
Το ίδιο απαράδεκτο καθεστώς – επισημαίνεται από την ΕΝΥΠΕΚΚ – ισχύει και για τα ορφανά, τα οποία πληρώνουν εισφορά υπέρ υγείας από τις μικρές συντάξεις που λαμβάνουν μέχρι ορισμένης ηλικίας (18ο ή 24ο έτος), όταν χάνουν τον γονέα ή τους γονείς τους.
Ολα ξεκίνησαν το 2016, όταν ο νόμος Τσίπρα – Κατρούγκαλου 4387/2016, νομιμοποιώντας σχετική διάταξη του τρίτου Μνημονίου (ν. 4336/2015), επέβαλε με το άρθρο 44 ισόβιο φόρο-χαράτσι σε όλες ανεξαιρέτως τις καταβαλλόμενες συντάξεις!
Ειδικότερα, πλην του ότι αύξησε από 4% σε 6% την εισφορά υπέρ υγείας σε όλες τις κύριες συντάξεις, επέβαλε πρόσθετη νέα εισφορά ύψους 6% υπέρ υγείας και σε όλες τις επικουρικές καθώς και σε όλες ανεξαιρέτως τις άλλες συνταξιοδοτικές παροχές!
Παράλληλα, με το άρθρο 39 του ν. 4670/2020 (νόμος Μητσοτάκη – Βρούτση), η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ επαναθέσπισε τους χαμηλοσυνταξιούχους που λαμβάνουν σύνταξη χηρείας και ορφανίας, επιβάλλοντας και σε αυτούς την οριζόντια παρακράτηση 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ.
Tα στοιχεία
Τα επίσημα στοιχεία του υπουργείου Εργασίας (ΗΛΙΟΣ) δείχνουν ότι:
¢ Το ύψος των κρατήσεων υπέρ υγείας στις συντάξεις χηρείας ανέρχεται, μόνο για τον Ιούλιο 2024, στο ποσό των περίπου 15,5 εκατομμυρίων ευρώ. Σε ετήσια βάση, οι κρατήσεις που γίνονται από τους συνταξιούχους ανέρχονται στο ποσό των (15,5 εκατ. x 12) 186 εκατομμυρίων ευρώ.
¢ Οι κύριες συντάξεις χηρείας (θανάτου) ανήλθαν σε 649.312 με μέση σύνταξη το ποσό των 598,55 ευρώ, οι επικουρικές συντάξεις χηρείας σε 301.162 με μέση σύνταξη το ποσό των 129,08 ευρώ, και τα μερίσματα χηρείας σε 76.138 με μέσο μέρισμα ύψους 75,52 ευρώ.
Σημειώνεται ότι σε εκκρεμότητα παραμένει το σοβαρό θέμα με τις αλλαγές στις συντάξεις χηρείας. Ως προς τις περικοπές στις συντάξεις χηρείας, για 100.000 ασφαλισμένους του ιδιωτικού τομέα (οι περικοπές, με βάση τον νόμο Κατρούγκαλου, για τους ασφαλισμένους στο Δημόσιο και τον ΟΓΑ έχουν γίνει από το 2020) τα δύο σενάρια που βρίσκονται στο τραπέζι προβλέπουν τα εξής:
¢ Στην περίπτωση δύο συντάξεων, να υπάρχει επιλογή για μείωση κατά 50% της μικρότερης.
¢ Να περικοπεί κατά 35% το τμήμα της εθνικής σύνταξης των 427 ευρώ και όχι το ανταποδοτικό τμήμα, δηλαδή όχι το σύνολο της σύνταξης χηρείας.
¢ Η επιστροφή των ποσών που έλαβαν οι συνταξιούχοι εξαιτίας του ότι δεν έγινε η περικοπή να πραγματοποιηθεί σε πολλές δόσεις από το ποσό της σύνταξης που λαμβάνουν.
Το πρόβλημα αφορά και την καταβολή της εθνικής σύνταξης, που θα πρέπει να χορηγείται σε μόνο μία από όσες συντάξεις εισπράττει ο ίδιος δικαιούχος.
