Η «ακτινογραφία» του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής για τον Απρίλιο 2025 αποκαλύπτει μια σκληρή πραγματικότητα:
Τα ληξιπρόθεσμα χρέη νοικοκυριών και επιχειρήσεων στην εφορία ξεπέρασαν τα 110 δισ. ευρώ αλλά μόλις 3,62 δισ. ευρώ βρίσκονται σε κάποια ενεργή ρύθμιση! Δηλαδή 29 στα 30 ευρώ από τα 110 δισ. που χρωστούν ιδιώτες στο δημόσιο, έχουν εγκαταλειφθεί στη μοίρα τους από τους υπόχρεους.
Σύμφωνα με την Έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού στη Βουλή, τον Απρίλιο του 2025 το συνολικό ληξιπρόθεσμο χρέος έφτασε τα 110,8 δισ. ευρώ. Αυξήθηκε κατά 3,8 δισ. ευρώ σε σχέση με πέρυσι.
Από αυτά, τα 26,3 δισ. ευρώ (23,8%) χαρακτηρίζονται από την ΑΑΔΕ ως «ανεπίδεκτα είσπραξης», δηλαδή είναι αδύνατον να εισπραχθούν γιατί ανήκουν σε οφειλέτες που έχουν χρεωκοπήσει, εξαφανιστεί ή αποβιώσει. Το πραγματικά «ενεργό» χρέος ανέρχεται έτσι στα 84,45 δισ. ευρώ. Και έτσι ακόμα όμως, με δόσεις στην εφορία πληρώνεται μόλις 4,3% των οφειλών, δηλαδή ούτε καν 1 στα 20 ευρώ των χρεών αυτών δεν βρίσκεται σε ρύθμιση.
Ποιοι χρωστάνε τα 110 δισ.
Τα χρέη των 110 δισ. ανήκουν σε 4.242.507 οφειλέτες (ΑΦΜ). Τα «καλά νέα» είναι ότι, αν και τα χρέη αυξάνονται, οι οφειλέτες μειώθηκαν κατά σχεδόν 10% σε έναν χρόνο: στο τέλος Απριλίου 2025 παρατηρείται μείωση κατά 403.084 πρόσωπα (φυσικά και νομικά) σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2024, που είχαν φτάσει στα 4,6 εκατ. ευρώ.
Πώς εξηγείται αυτό;
Οι μικροφειλέτες με χρέη κάτω από 50 ευρώ μειώθηκαν κατά 452.472 πρόσωπα! Από 1.588.354 πέρυσι, μειώθηκαν σε 1.135.882. Τι κέρδισε το κράτος από το ότι 1 στους 3 μικροφειλέτες «πλήρωσαν και ξόφλησαν»; Μόλις… 4 εκατομμύρια ευρώ.
Αντί να του χρωστούν 26 εκατ. ευρώ όλοι μαζί, τώρα του χρωστούν 22 εκατομμύρια. Με άλλα λόγια, ακόμα και αν το κράτος «χάριζε» σε όλους τους μικροφειλέτες τα χρέη τους μέχρι 50 ευρώ, δεν θα του κόστιζε παραπάνω από περίπου 25 εκατομμύρια ευρώ.
Για αυτό φταίνε οι … “βασιλιάδες” του χρέους: μόλις 9.865 οφειλέτες -κυρίως μεγάλες επιχειρήσεις που έκλεισαν- χρωστούν πάνω από 1 εκατ. ευρώ ο καθένας και, συνολικά, 84,47 δισ. ευρώ όλοι μαζί! Συγκεντρώνουν δηλαδή το 76,2% του συνολικού χρέους (84,47 δισ. από τα 110,8 δισ. ευρώ). Ο μέσος όρος χρέους ανά μεγαλοοφειλέτη ξεπερνά τα 8,5 εκατ. ευρώ.
Μετά τα εκκαθαριστικά, φούσκωσαν τα χρέη
Αυτά συμβαίνουν από Μάρτιο και μετά, μόλις άρχισε η πληρωμή των δόσεων φόρων ΕΝΦΙΑ του 2025.
Και ενώ 452.472 οφειλέτες με χρέη κάτω των 50 ευρώ «εξαφανίστηκαν» από τις λίστες χρεών στην εφορία, αντιθέτως αυξήθηκαν οι οφειλέτες σε όλες τις άλλες κατηγορίες:
- +24.820 οφειλέτες στο εύρος 50-500 ευρώ
- +20.215 οφειλέτες στο εύρος 10.000-100.000 ευρώ
Καθώς η μετατόπιση αυτή συμπίπτει χρονικά με την έκδοση των εκκαθαριστικών σημειωμάτων και τις πληρωμές δόσεων ΕΝΦΙΑ και φόρου εισοδήματος, δείχνει ίσως και ότι πολλοί μικροφειλέτες βρέθηκαν ξαφνικά με νέα χρέη που τους «εκτόπισαν» από τα χαμηλά προς τα ψηλά κλιμάκια. Ωστόσο ο αριθμός τους δεν ξεπερνά τις 45.000 ΑΦΜ και, άρα, δεν αναιρείται η διαπίστωση πως πάνω από 400.000 μικροί οφειλέτες πλήρωσαν και γλίτωσαν.
Ρυθμίσεις κάνουν μόνον οι μικροί
Η συνέπεια των μικρομεσαίων «νομοταγών» φορολογουμένων επιβεβαιώνεται και από ένα ακόμα στοιχείο που αποκαλύπτεται στην Έκθεση: το 35,2% των ρυθμίσεων αφορά χρέη από μόλις 500 έως 10.000 ευρώ! Δηλαδή ένας στους τρεις που παλεύουν να πετύχουν μια ρύθμιση, χρωστάνε ελάχιστα ποσά. Κατά σύμπτωση… είναι οι ίδιοι που αποκλείονται αυτομάτως από τον Εξωδικαστικό (αφού αφορά χρέη μόνον πάνω από 10.000 ευρώ).
Η ανάλυση των ρυθμίσεων αποκαλύπτει ότι μόνο οι μικροί οφειλέτες προσπαθούν να τακτοποιήσουν τα χρέη τους:
Φυσικά πρόσωπα: Το υψηλότερο ποσοστό ρυθμίσεων (17,1%) στο εύρος 500-10.000 ευρώ
Νομικά πρόσωπα: Ρυθμίζουν κυρίως χρέη 10.000-100.000 ευρώ (23,7%)
Μεγάλοι οφειλέτες: Ελάχιστες ρυθμίσεις για χρέη άνω των 150.000 ευρώ.
Ως αποτέλεσμα:
- οι μεγάλοι οφειλέτες αυξάνουν συνεχώς τα χρέη τους
- οι μικρομεσαίοι πληρώνουν και προσπαθούν να ρυθμίσουν
- μόνο 1 στα 20 ευρώ χρέους έχει μπει σε ρύθμιση, δείχνοντας την αδυναμία του συστήματος
Φόροι, πρόστιμα και «φαντάσματα
Μόνον το 60,69% του πραγματικού χρέους (51,2 δισ. ευρώ) αφορά φορολογικές οφειλές, ενώ:
- 24,39 δισ. ευρώ (28,88%) είναι πρόστιμα
- 8,8 δισ. ευρώ (10,42%) μη φορολογικές οφειλές.
Επιπλέον, μόνον το 32,5% του χρέους είναι εισπράξιμο! Σύμφωνα με τα στοιχεία, άνω του 90% των εισπράξεων προέρχεται από μόλις 27,42 δισ. ευρώ – δηλαδή το 32,5% του πραγματικού ληξιπρόθεσμου υπολοίπου. Τα υπόλοιπα 57 δισ. ευρώ αφορούν αφερέγγυους οφειλέτες ή παλιά χρέη άνω της δεκαετίας.
