Η νομοθεσία για τις ασφαλιστικές οφειλές προς τον e-ΕΦΚΑ προβλέπει πλέον ότι τα παλαιά χρέη που δεν έχουν βεβαιωθεί εντός δεκαετίας παραγράφονται, προσφέροντας σημαντική ανάσα σε χιλιάδες ασφαλισμένους, κυρίως ελεύθερους επαγγελματίες, που είχαν αποκλειστεί από τη συνταξιοδότηση λόγω χρεών.
Σύμφωνα με το άρθρο 6 του Ν. 4997/2022 και τις σχετικές οδηγίες του Φορέα, η παραγραφή εφαρμόζεται αν δεν έχει συντελεστεί καμία ενέργεια βεβαίωσης ή ειδοποίησης από τον e-ΕΦΚΑ μέσα σε 10 χρόνια από τη δημιουργία της οφειλής. Αν αυτό ισχύει, η οφειλή διαγράφεται οριστικά, ενώ έως πρόσφατα η αντίστοιχη προθεσμία ήταν 20 έτη.
Η ρύθμιση έχει ιδιαίτερη σημασία για τους ελεύθερους επαγγελματίες που υπάγονται στα πρώην ταμεία ΟΑΕΕ, ΤΣΜΕΔΕ και ΟΓΑ, καθώς μπορούν να ζητήσουν οι ίδιοι την παραγραφή, αποδεχόμενοι ότι θα χάσουν τον χρόνο ασφάλισης που σχετίζεται με τα συγκεκριμένα χρέη. Η αίτηση κατατίθεται ηλεκτρονικά σε Τοπική Διεύθυνση e-ΕΦΚΑ, μέσω ραντεβού στο www.efka.gov.gr/rv ή στο gov.gr με χρήση κωδικών Taxisnet.
Χιλιάδες οφειλέτες που διατηρούν παλαιές οφειλές από το 2013 και παλαιότερα αναμένεται να επωφεληθούν, καθώς εκτιμάται ότι το 80% των ενεργών οφειλών προς τον ΕΦΚΑ ουδέποτε είχαν επίσημα βεβαιωθεί ή κοινοποιηθεί. Σημειώνεται ότι από το 2026 και μετά, σύμφωνα με απόφαση του ΣτΕ, η παραγραφή θα μειωθεί περαιτέρω σε πέντε έτη.
Αντίθετα, για τους μισθωτούς, οι εργοδοτικές οφειλές δεν επηρεάζουν την αναγνώριση του ασφαλιστικού χρόνου, που συνεχίζει να υπολογίζεται ακόμη και αν οι εργοδότες δεν έχουν πληρώσει τις σχετικές εισφορές.
Για τους αυτοαπασχολούμενους που επιθυμούν να εξαγοράσουν χρόνο ασφάλισης που σχετίζεται με ήδη παραγεγραμμένα χρέη, δίνεται η δυνατότητα καταβολής των αντίστοιχων ποσών, ώστε να μην χαθούν συνταξιοδοτικά δικαιώματα.
Επιπλέον, για όσους έχουν ήδη ρυθμίσει χρέη που υπερβαίνουν τη δεκαετία, παρέχεται η δυνατότητα, με αίτησή τους, να διαγραφεί το ποσό που αφορά την παραγραφή και να συμψηφιστούν τα ήδη καταβληθέντα με το υπόλοιπο της οφειλής.
Όσον αφορά εργοδοτικές οφειλές που σχετίζονται με απασχόληση μισθωτών και προέρχονται από το πρώην ΙΚΑ – ΕΤΑΜ, προβλέπεται ότι θα παραγράφονται σταδιακά μέσω αυτοματοποιημένης διαδικασίας του e-ΕΦΚΑ, η οποία βρίσκεται σε εξέλιξη. Προς το παρόν, απαιτείται σχετική αίτηση από τον ενδιαφερόμενο.
Τέλος, για περιπτώσεις που απαιτείται Αποδεικτικό Ασφαλιστικής Ενημερότητας (π.χ. σε μεταβίβαση ακινήτου), οι οφειλέτες θα πρέπει να απευθύνονται στις υπηρεσίες του ΚΕΑΟ για έλεγχο παραγραφών και ενημέρωση του ασφαλιστικού προφίλ τους.
