Πυρετός και ρίγη, βήχας, κόπωση, πονοκέφαλος, ρινική καταρροή, γενική καταβολή, μυαλγίες και αλλαγές στην αίσθηση της όσφρησης και της γεύσης. Συμπτώματα που τρομοκρατούσαν τα προηγούμενα χρόνια της πανδημίας COVID-19, αφού έδειχναν με σχεδόν 100% βεβαιότητα ως υπαίτιο τον SARS-CoV-2. Πλέον είναι εξίσου πιθανό να κρύβουν γρίπη ή και άλλη ίωση του αναπνευστικού.
Ο εμβολιασμός του πληθυσμού έναντι της COVID-19 και η επικράτηση των πιο ήπιων –σε σχέση με τα αρχικά– στελεχών και υποπαραλλαγών «Ομικρον» του SARS-CoV-2 έχουν ως αποτέλεσμα οι γιατροί να εκτιμούν ότι αυτή την περίοδο η γρίπη μπορεί να εκδηλωθεί πιο έντονα.
Οπως σημειώνει στην «Κ» ο καθηγητής Πνευμονολογίας και διευθυντής της Πνευμονολογικής Κλινικής του Παν. Θεσσαλίας, Κωνσταντίνος Γουργουλιάνης, «πλέον η γρίπη, η COVID-19 και οι ιώσεις έχουν κοινά συμπτώματα, και εμπίπτουν σε αυτό που ονομάζουμε γριπώδη συνδρομή. Αυτή την περίοδο, αυτό που βλέπουμε είναι ότι η γρίπη κάνει λίγο πιο βαριά κλινική εικόνα. Επιπλέον, ως γιατροί σκεφτόμαστε ότι ο ασθενής μπορεί να έχει γρίπη όταν ο πυρετός διαρκεί περισσότερο από τρεις ημέρες και όταν είναι νέος σε ηλικία. Και αυτό διότι πλέον η COVID-19 στις νεότερες ηλικίες είναι ήπια και ταλαιπωρεί περισσότερο τα μεγαλύτερα άτομα, τους ηλικιωμένους και τα άτομα με υποκείμενα νοσήματα».
Η COVID-19 στα 2,5 χρόνια παρουσίας της άλλαξε «πρόσωπο» και πλέον προσβάλλει κυρίως το ανώτερο αναπνευστικό, σε αντίθεση με την πρώτη περίοδο που ο μεγάλος φόβος όλων ήταν να μην προσβάλει τους πνεύμονες.
«Αυτό που έχουμε καταγράψει και εμείς στην κλινική είναι ότι τον πρώτο καιρό της πανδημίας το 95% των ασθενών που νοσηλεύονταν λόγω της COVID-19 είχε πνευμονία. Τώρα το αντίστοιχο ποσοστό είναι χαμηλότερο του 30%. Σε αυτό έχει συμβάλει ο εμβολιασμός του πληθυσμού αλλά και η επικράτηση των πιο ήπιων στελεχών του SARS-CoV-2», σημειώνει ο κ. Γουργουλιάνης.
Από την αρχή Οκτωβρίου έως και την Πρωτοχρονιά είχαν δηλωθεί στη χώρα μας έξι θάνατοι από γρίπη. Αντίθετα, σε εβδομαδιαία βάση δηλώνονται 130-150 θάνατοι ασθενών με COVID-19.
Σύμφωνα με τον κ. Γουργουλιάνη, δεν τίθεται θέμα σύγκρισης μεταξύ των δύο αριθμών. «Οι 130-150 θάνατοι εβδομαδιαίως αφορούν ασθενείς που είχαν προσβληθεί από την COVID-19 και σε μεγάλο ποσοστό η συγκεκριμένη νόσος δεν ήταν η αιτία του θανάτου, ούτε διαδραμάτισε ρόλο στην πορεία της υγείας των ασθενών».
Τόσο η γρίπη όσο και η COVID-19 μπορεί να είναι από ασυμπτωματικές έως και να έχουν σοβαρή συμπτωματολογία.
Σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ (CDC), τόσο η γρίπη όσο και η COVID-19 μπορεί να είναι από ασυμπτωματικές έως και να έχουν σοβαρή συμπτωματολογία.
Τα κοινά συμπτώματα και στις δύο ιώσεις είναι ο πυρετός/ρίγη, ο βήχας, η δύσπνοια, η γενική καταβολή, ο πονόλαιμος, η ρινική καταρροή, οι μυαλγίες, ο πονοκέφαλος, τα συμπτώματα από το γαστρεντερικό (έμετοι και διάρροιες που στα παιδιά είναι πιο συχνές στη γρίπη), και η αλλαγή ή απώλεια της όσφρησης και της γεύσης (πιο συχνό σύμπτωμα στην COVID-19). Και στις δύο ιώσεις, υψηλότερο κίνδυνο για σοβαρή νόσηση έχουν τα ηλικιωμένα άτομα, τα άτομα με υποκείμενα νοσήματα και οι έγκυοι.
Ο χρόνος εμφάνισης
Στη γρίπη, η εκδήλωση των συμπτωμάτων συνήθως γίνεται έπειτα από μία έως τέσσερις ημέρες μετά τη μόλυνση. Στην COVID-19 εκδηλώνονται δύο έως πέντε ημέρες μετά συνήθως, αλλά μπορεί να εμφανιστούν έως και 14 ημέρες μετά. Το άτομο με γρίπη μπορεί να μεταδώσει τη νόσο και μία ημέρα πριν να εμφανίσει συμπτώματα, αν και η κύρια περίοδος μετάδοσης είναι όσο έχει συμπτώματα. Στην COVID-19 ο ασθενής αρχίζει να μεταδίδει τη νόσο 2-3 ημέρες πριν από την εμφάνιση των συμπτωμάτων με τη μεταδοτικότητα να κορυφώνεται μία ημέρα πριν.
Στη γρίπη αλλά και τις περισσότερες εποχικές ιώσεις του αναπνευστικού, «οδηγοί» της επιδημίας θεωρούνται τα παιδιά. Είναι αυτά που θα κολλήσουν πρώτα τον ιό (συνήθως στο σχολείο) και θα τον μεταδώσουν σε όλη την οικογένεια. Στην COVID-19 οι ειδικοί εκτιμούν ότι τα παιδιά δεν έχουν μεγαλύτερο ρόλο στην εξάπλωση της επιδημίας σε σχέση με τους ενηλίκους.
Αυξημένες οι νοσηλείες
Περαιτέρω αύξηση των επισκέψεων σε γιατρό από ασθενείς με συμπτώματα γρίπης (16% των συνολικών επισκέψεων) και των εισαγωγών σε νοσοκομεία λόγω της COVID-19 καταγράφηκε την τελευταία εβδομάδα του 2022. Στον αντίποδα, διαφαίνονται σημάδια υποχώρησης του αναπνευστικού συγκυτιακού ιού RSV, καθώς παρατηρήθηκε μικρή μείωση της θετικότητας σε δείγματα από μαζικές δειγματοληψίες.
Συγκεκριμένα, την προηγούμενη εβδομάδα έγιναν 1.519 νέες νοσηλείες λόγω COVID-19 (αύξηση της τάξης του 22% σε σχέση με την εβδομάδα των Χριστουγέννων) και δηλώθηκαν 141 θάνατοι ασθενών με τη νόσο. Την Πρωτοχρονιά 119 ασθενείς νοσηλεύονταν διασωληνωμένοι λόγω COVID-19. Την προηγούμενη εβδομάδα καταγράφηκαν τρεις θάνατοι λόγω γρίπης, ανεβάζοντας τον αριθμό των θυμάτων της νόσου για τη φετινή περίοδο σε έξι.