Η νέα συμφωνία ΗΠΑ–Ευρωπαϊκής Ένωσης που προβλέπει δασμούς 15% στις εξαγωγές από την Ευρώπη προς την Αμερική κλείνει μια περίοδο αβεβαιότητας, αλλά για την Αθήνα δεν αποτελεί το τέλος της διαπραγμάτευσης. Η ελληνική πλευρά, δια στόματος του υπουργού Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών Κυριάκου Πιερρακάκη, δηλώνει ότι παρακολουθεί στενά τις λεπτομέρειες και ετοιμάζεται να διεκδικήσει βελτιώσεις για κλάδους και προϊόντα με υψηλό εθνικό ενδιαφέρον. Όπως σημείωσε στη Βουλή, το 15% είναι μεν χαμηλότερο από τον αρχικά προγραμματισμένο δασμό που θα ίσχυε από 1η Αυγούστου, αλλά απέχει από το ιδανικό σενάριο που θα ήθελε η Ελλάδα: έναν μηδενικό δασμό για το σύνολο των διατλαντικών ροών.
Στο τραπέζι βρίσκονται πλέον δύο βασικά μέτωπα: το πρώτο αφορά τη δυνατότητα για στοχευμένες εξαιρέσεις ή μειώσεις δασμών για ελληνικά προϊόντα – από τη βιομηχανία τροφίμων και ποτών μέχρι τις εξειδικευμένες εξαγωγές του πρωτογενούς τομέα. Το δεύτερο, πιο θεσμικό, είναι η ευρύτερη παρέμβαση της χώρας εντός της ΕΕ για την αντιμετώπιση ενός χρόνιου και εσωτερικού εμποδίου που ο Πιερρακάκης δεν δίστασε να αποκαλέσει «ενδοευρωπαϊκούς δασμούς».
Σύμφωνα με τον ίδιο, παρά τη θεσμοθέτηση της Ενιαίας Αγοράς πριν δεκαετίες, οι ρυθμιστικές και διοικητικές στρεβλώσεις εξακολουθούν να κοστίζουν όσο και οι δασμοί σε τρίτες χώρες. Στη μεταποίηση, η «απόκλιση» μεταξύ κρατών–μελών ισοδυναμεί με επιβάρυνση 45%, ενώ στις υπηρεσίες φτάνει το εντυπωσιακό 110%, σύμφωνα με μελέτες του ΔΝΤ και άρθρα του Μάριο Ντράγκι. Με απλά λόγια: το εσωτερικό της ΕΕ είναι ακόμα γεμάτο αόρατα σύνορα, κανονιστικές παγίδες και προτιμησιακές εθνικές ρυθμίσεις που στραγγαλίζουν τον ανταγωνισμό και την εξωστρέφεια.
Η Ελλάδα, όπως διεμήνυσε ο υπουργός, θα επιμείνει στη διάλυση αυτών των εσωτερικών εμποδίων, θεωρώντας τα σημαντικότερα και από τους διατλαντικούς δασμούς. Στο πλαίσιο των επόμενων Eurogroup και ECOFIN, αναμένεται να θέσει το θέμα της ουσιαστικής ολοκλήρωσης της Ενιαίας Αγοράς, ζητώντας ταυτόχρονα ενίσχυση των εξαγωγικών διόδων προς νέες αναδυόμενες αγορές, όπως η Ινδία και τα κράτη του Κόλπου.
Με τη συμφωνία ΗΠΑ–ΕΕ να λειτουργεί περισσότερο ως ανακωχή παρά ως οριστική λύση, η Αθήνα ετοιμάζει νέο γύρο διαπραγμάτευσης. Με βασικά αιτήματα τον εκσυγχρονισμό της Ενιαίας Αγοράς, την πλήρη άρση των τεχνητών ενδοκοινοτικών φραγμών και την εξαίρεση κρίσιμων ελληνικών εξαγωγών από υψηλούς δασμούς, η εμπορική πολιτική της χώρας εισέρχεται σε πιο διεκδικητική φάση.
