H ολοένα αυξανόμενη δυσκολία απονομής δικαιοσύνης παγκοσμίως δημιούργησε την ανάγκη αναζήτησης συμβιβαστικών και εξώδικων μεθόδων επίλυσης διαφορών. Η μακρά διάρκεια μίας δίκης, στην οποία περιλαμβάνεται ο απαιτούμενος χρόνος προσδιορισμού μίας υπόθεσης και της ενδεχόμενης αναβολής σε μεταγενέστερη δικάσιμο, έχει ως αποτέλεσμα αυξανόμενα έξοδα για τους διαδίκους καθώς και μεγάλη ταλαιπωρία.
Μία από τις κυριότερες μορφές εναλλακτικής επίλυσης διαφορών είναι η Διαμεσολάβηση. Τρία έτη ήδη μετά την ψήφιση και εφαρμογή του ν.4640/2019, η διαμεσολάβηση έγινε γνωστή στην ελληνική έννομη τάξη ως εναλλακτικός τρόπος επίλυσης των αστικών και εμπορικών διαφορών και συνιστά την πλέον δημοφιλή μέθοδο εναλλακτικής επίλυσης διαφορών. Η ενθάρρυνση της χρήσης της διαμεσολάβησης διευκολύνει την επίλυση διαφόρων και συντελεί στο να αποφεύγονται η ταλαιπωρία, το χάσιμο χρόνου και οι δαπάνες που συνεπάγεται η κατάθεση αγωγών στα δικαστήρια, επιτρέποντας στους πολίτες να διαφυλάσσουν τα νομικά τους δικαιώματα κατά τρόπο αποτελεσματικό, άμεσο και με χαμηλό κόστος.
Στην ελληνική πραγματικότητα όμως όσο και αν οι νομοθετικές εξελίξεις για την διαμεσολάβηση είναι ιδιαίτερα ευοίωνες, πολλοί συμπολίτες μας δεν γνωρίζουν αρκετά για τον εναλλακτικό αυτό τρόπο επίλυσης των διαφορών τους.
Ως διαμεσολάβηση νοείται μια διαρθρωμένη διαδικασία ανεξαρτήτως ονομασίας εναλλακτικής επίλυσης διαφορών, με βασικά χαρακτηριστικά την εμπιστευτικότητα και την ιδιωτική αυτονομία, στην οποία δύο ή περισσότερα μέρη, επιχειρούν εκουσίως, με καλόπιστη συμπεριφορά και συναλλακτική ευθύτητα, να επιλύσουν με συμφωνία μία διαφορά τους με τη βοήθεια διαμεσολαβητή. Ο διαμεσολαβητής είναι το τρίτο πρόσωπο σε σχέση με τα συμμετέχοντα μέρη και την διαφορά, το οποίο αναλαμβάνει να διαμεσολαβήσει με κατάλληλο, αποτελεσματικό και αμερόληπτο τρόπο, διευκολύνοντάς τα να βρουν μια κοινά αποδεκτή λύση για τη διαφορά τους.
Στην διαδικασία της διαμεσολάβησης μπορούν να υπαχθούν αστικές και εμπορικές διαφορές, εθνικού ή διασυνοριακού χαρακτήρα, υφιστάμενες ή μέλλουσες, εφόσον τα μέρη έχουν την εξουσία να διαθέτουν το αντικείμενο της διαφοράς, σύμφωνα με τις διατάξεις του ουσιαστικού δικαίου (όπως είναι π.χ. μια μισθωτική διαφορά ή μια εμπορικής φύσεως διαφορά). Σε διαμεσολάβηση υπάγονται επίσης και υποθέσεις που ξεκινούν αρχικά με υποχρεωτική αρχική συνεδρία διαμεσολάβησης με αφορμή την κατάθεση μίας αγωγής όπως για παράδειγμα μίας οικογενειακής διαφοράς μίας κληρονομικής ή ακόμα και μία διαφοράς μεταξύ ενός οφειλέτη και μίας Τράπεζας.
Γιατί να επιλέξω την διαμεσολάβηση για την επίλυση της διαφοράς μου ; Η διαμεσολάβηση ως ένας εναλλακτικός τρόπος επίλυσης διαφορών είναι κατά πολύ ταχύτερη από την δικαστική διαδικασία, διεξάγεται σε ήπιο κλίμα που επιτρέπει ακόμη και να διατηρήσουν τα μέρη καλές σχέσεις μεταξύ τους στο μέλλον, διότι αν επιλυθεί η διαφορά τους με την διαδικασία της διαμεσολάβησης, θα πρόκειται περί απόφασης των ίδιων των μερών και όχι ενός δικαστηρίου που τους την επιβάλει. Είναι λιγότερο δαπανηρή από την δικαστική η διαιτητική διαδικασία και επιτρέπει να διαφυλαχτούν οι ανθρώπινες σχέσεις πράγμα εξαιρετικά δύσκολο σε περίπτωση δικαστικής διαμάχης λόγω της τεταμένης ατμόσφαιρα που επικρατεί κατά κανόνα σε μία δική.
Μετά από μία δεκαετή κρίση που έπληξε την κοινωνία μας καθώς και της πανδημίας που ακολούθησε, μία δικαστική διαμάχη για έναν πολίτη σημαίνει υπέρογκα έξοδα, χρόνο και ταλαιπωρία. Η δυνατότητα που παρέχεται σήμερα στους πολίτες να προσφύγουν στην ευέλικτη διαδικασία της διαμεσολάβησης οδηγεί ολοένα και περισσότερους συμπολίτες μας να την επιλέγουν.
Χαράλαμπος Α. Ανδρικόπουλος
Δικηγόρος – Διαπιστευμένος Διαμεσολαβητής
M.Sc. in Banking and Financial Law
Τηλ. 6949338721
