Η απόφαση του Αρείου Πάγου στην πιλοτική δίκη της 27ης Φεβρουαρίου θα κρίνει τον τρόπο με τον οποίον θα υπολογίζονται οι τόκοι όσον αφορά τα δάνεια του νόμου 3689/10, τα γνωστά και ως δάνεια Κατσέλη. Την ίδια στιγμή μια απόφαση κατά των τραπεζών και των εταιρειών επενδύσεων μπορεί να κοστίσει ακριβά στον κρατικό προϋπολογισμό λόγω των εγγυήσεων του «Ηρακλή».
Ο Άρειος Πάγος είναι λοιπόν αυτός που θα αποφασίσει για εκατοντάδες δανειολήπτες υπαγμένους στο νόμο Κατσέλη και συγκεκριμένα για ό,τι αφορά τους τόκους των συγκεκριμένων δανείων. Οι εταιρίες διαχείρισης εκτιμούν πάντως πως μια απόφαση που θα επέτρεπε τον υπολογισμό των τόκων στις δόσεις και όχι στο σύνολο του δανείου, θα τίναζε στον αέρα μεγάλο κομμάτι στο project Ηρακλής περίπου 7 δισ. ευρώ απειλώντας με ζημιές ύψους 1 δισ. ευρώ τον κρατικό προϋπολογισμό από την πιθανή κατάπτωση εγγυήσεων.
Πρόκειται μάλιστα για πιλοτική δίκη, απάντηση σε σχετικό προδικαστικό ερώτημα δικαστηρίου, η απόφαση της οποίας θα καταλαμβάνει το σύνολο των εκατοντάδων υποθέσεων που εκκρεμούν στα κατώτερα δικαστήρια της χώρας.
Τριμελής Επιτροπή του Ανώτατου Δικαστηρίου της χώρας αποφάσισε να διεξαχθεί πιλοτική δίκη στην ολομέλεια η οποία θα αποφασίσει αν οι τόκοι των συγκεκριμένων δανείων θα επιβάλλονται επί του συνόλου των δανείων –έτσι γίνεται σε όλα τα δάνεια– ή θα εφαρμόζονται στην εκάστοτε δόση.
Το ζήτημα αυτό έχει απασχολήσει στα Δικαστήρια συχνά υποθέσεις για τον τρόπο υπολογισμού των τόκων μετά τη σύναψη ρύθμισης βάσει του νόμου Κατσέλη, με κάποιες περιπτώσεις να δικαιώνουν τους δανειολήπτες και να κρίνουν πως οι τόκοι δεν πρέπει να υπολογίζονται στο σύνολο της οφειλής, αλλά στη μηνιαία δόση που έχει συμφωνηθεί.
Ωστόσο αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τον τρόπο τον οποίον υπολογίζονται οι τόκοι σε όλα τα δάνεια.
Η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου καλείται να κρίνει, μετά το προδικαστικό ερώτημα που έθεσε το Ειρηνοδικείο Ιωαννίνων αναφορικά με τη διχογνωμία, που έχει προκύψει από την έκδοση αλληλοσυγκρουόμενων αποφάσεων, αναφορικά με τον τοκισμό των τοκοχρεολυτικών δόσεων των οφειλετών, που έχουν ορισθεί με αποφάσεις Ειρηνοδικείων στην περίπτωση διάσωσης της πρώτης κατοικίας.
Σύμφωνα λοιπόν με τις τράπεζες και τις εταιρίες διαχείρισης το επιτόκιο υπολογίζεται επί του συνόλου της οφειλής και όχι επί κάθε μηνιαίας δόσης, ενώ κατά την αντίθετη άποψη η ερμηνεία του άρθρου 9 παρ. 2 του ν. 3689/2010 επιβάλλει το επιτόκιο να υπολογίζεται επί κάθε μηνιαίας δόσης» ανέφερε το Ειρηνοδικείο. Οι δύο τρόποι υπολογισμού δημιουργούν μια πολύ μεγάλη διαφορά σε ό,τι αφορά την τελική αποπληρωμή
Η πιλοτική αυτή δίκη λαμβάνει χώρα προκειμένου: «να κρίνει, αν το αναφερόμενο στο ιστορικό της παρούσας πράξης διατακτικό χρήζει ή όχι ερμηνείας ως προς τον υπολογισμό του επιτοκίου των μηνιαίων δόσεων για τη διάσωση της κύριας κατοικίας της αιτούσας.
Σε καταφατική περίπτωση, α) αν το επιτόκιο, που θεσπίζεται στο άρθρο 9 παρ. 2 του Ν. 3869/2010, πρέπει να υπολογίζεται από την έναρξη της ρύθμισης, επί του συνόλου του οριζομένου κεφαλαίου οφειλής του δανειολήπτη και να υπολογίζονται οι τοκοχρεωλυτικές δόσεις απόσβεσης της συνολικής οφειλής, κατά κεφάλαιο και τόκους, ή β) το επιτόκιο αυτό θα υπολογίζεται σε κάθε μία από τις μηνιαίες δόσεις κατά το μήνα της εξόφλησής της, στην τελευταία δε περίπτωση, αν το επιτόκιο αυτό θα υπολογίζεται για όλο το χρόνο από την έναρξη της ρύθμισης έως την εξόφληση κάθε δόσης ή μόνο από τον ορισθέντα με τη ρύθμιση μήνα καταβολής κάθε δόσης έως την εξόφλησή της».
Καθώς το θέμα με τα συγκεκριμένα δάνεια έχει κοινωνική διάσταση είναι σαφές πως το σκεπτικό των αποφάσεων που ήταν υπέρ των ευάλωτων δανειοληπτών, συνυπολόγιζαν το στοιχείο της ευαλωτότητας διότι άλλως πως και στα υπόλοιπα δάνεια εκτός ρυθμίσεων και νόμου Κατσέλη θα έπρεπε να ακολουθηθεί αντίστοιχος τρόπος υπολογισμού των τόκων κάτι που αντίκειται στη διεθνή τραπεζική τακτική.
