«Έχουμε τεράστιες προκλήσεις μπροστά μας. Έχουμε τεράστια πράγματα τα οποία πρέπει να κάνουμε…. Θα ήταν αφελής οποιοσδήποτε έρθει με την ιδιότητα του υπουργού Εθνικής Οικονομίας (ενώ υπάρχουν ακόμη εκκρεμότητες, προβλήματα που δεν έχουν λυθεί, πολίτες οι οποίοι έχουν ανάγκες) και πει με αυταρέσκεια ότι τα προβλήματα αυτά, μαγικά, λύθηκαν ή ότι η Ελλάδα είναι ένας παράδεισος»…
Την ίδια ακριβώς ώρα που ο Κυριάκος Πιερρακάκης προειδοποιούσε με τα λόγια αυτά χθες στη Βουλή ότι ο αγώνας για την Οικονομία ήταν και παραμένει διαρκής, το Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο (ΕΔΣ) περιέγραφε στην εαρινή του Έκθεση τα ανοικτά μέτωπα. Και τόνιζε ότι παρά την αξιοσημείωτη θετική πρόοδο της ελληνικής οικονομίας τα τελευταία χρόνια, παραμένουν σημαντικές προκλήσεις και απειλές για την οικονομία.
Τα αποσπάσματα που ακολουθούν καταγράφουν χαρακτηριστικά τις εκτιμήσεις του ΕΔΣ όπως διατυπώνονται στην Εαρινή Έκθεση 2025, και τα οποία καλούν την κυβέρνηση να επιμείνει σε μεταρρυθμίσεις και δημοσιονομικά πλεονάσματα.
Δημοσιονομικά και μακροοικονομικά ρίσκα
– παρά την πρόοδο, το ελληνικό χρέος παραμένει το υψηλότερο στην ΕΕ, επιβάλλοντας τη συνέχιση της συνετής δημοσιονομικής πολιτικής
– η διατήρηση διαρθρωτικών πρωτογενών πλεονασμάτων (…) συνιστά αναγκαία προϋπόθεση για τη βιωσιμότητα του χρέους, ιδίως για οικονομίες με υψηλό λόγο χρέους προς ΑΕΠ, όπως η Ελλάδα
– διαρθρωτικές αδυναμίες της ελληνικής οικονομίας, χαμηλή παραγωγικότητα, περιορισμένη εξωστρέφεια, υψηλό απόθεμα μη εξυπηρετούμενων δανείων και παραμένουσα ανεργία, ενισχύουν την ανάγκη για συνεπή και συνετή δημοσιονομική πολιτική.
– μεγάλα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών, χαμηλή παραγωγικότητα και χαμηλά ποσοστά αποταμίευσης (…) μεταφράζονται σε εξάρτηση από εξωτερικό δανεισμό, αλλά και σε ευπάθεια σε μεταβολές της εμπιστοσύνης των διεθνών δανειστών.
Γεωπολιτικές και Διεθνείς Αβεβαιότητες
– Η τρέχουσα περίοδος χαρακτηρίζεται από αυξημένη αβεβαιότητα λόγω των συνεχιζόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, στην Ουκρανία και τη Μέση Ανατολή, αλλά και λόγω της ασάφειας στο διεθνές εμπόριο.
– Η ελληνική οικονομία καλείται να ισορροπήσει τις αυξημένες αμυντικές δαπάνες με την ενίσχυση των παραγωγικών επενδύσεων σε κλάδους υψηλής προστιθέμενης αξίας
– Η ελληνική οικονομία ήδη δοκιμάζεται από διάφορους εξωγενείς κινδύνους: γεωπολιτικές εντάσεις, αβεβαιότητα στο διεθνές εμπόριο λόγω της απειλής δασμών από τη νέα κυβέρνηση των ΗΠΑ, καθώς και την αναιμική ανάκαμψη σημαντικών ευρωπαϊκών οικονομιών…
– οι δημοσιονομικές προοπτικές υπόκεινται σε υψηλή αβεβαιότητα και οι προβλέψεις για το 2025 τελούν υπό διαρκή αναθεώρηση
Εξάρτηση από Εξωτερικούς Πόρους
– συνεχή ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών εξ ορισμού σημαίνουν αύξηση του εθνικού μας χρέους
– η μεγάλη εξάρτηση από την εξωτερική χρηματοδότηση αφήνει τη χώρα ευάλωτη σε μεταβολές της εμπιστοσύνης των διεθνών δανειστών
– τα κεφάλαια της εξωτερικής χρηματοδότησης θα συνεχίσουν να εισρέουν μόνο αν η χώρα συνεχίσει να απολαμβάνει διεθνή εμπιστοσύνη.
Θεσμικές και Τεχνολογικές Προκλήσεις
– Η βιωσιμότητα της αύξησης του ΑΕΠ βασίζεται στην παραγωγικότητα των συντελεστών παραγωγής. Τα στοιχεία παραγωγικότητας της εργασίας… καταδεικνύουν την ανάγκη για πολιτικές ενίσχυσης της παραγωγικότητας, όπως επενδύσεις στην εκπαίδευση, τεχνολογία και καινοτομία…
– Η συνέχιση της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και η στρατηγική μείωσης του χρέους παραμένουν ζωτικής σημασίας για τη δημοσιονομική βιωσιμότητα και την περεταίρω ενίσχυση της εμπιστοσύνης των αγορών.
– Η επιβάρυνση από τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής… συνιστούν μεσομακροπρόθεσμους παράγοντες αβεβαιότητας. Η διατήρηση πρωτογενών πλεονασμάτων είναι αναγκαία για τη βιωσιμότητα του χρέους.
– Η απόκλιση της Ελλάδας από την ευρωπαϊκή τάση μείωσης της ανεργίας υπογραμμίζει την ανάγκη για περαιτέρω μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας(…) Βασικοί τομείς καταγράφουν ελλείψεις σε εργατικό δυναμικό, αναδεικνύοντας τη δομική ανεργία.
Συνολικά, το ΕΔΣ επισημαίνει ότι η διατηρήσιμη πρόοδος απαιτεί διαρκή δημοσιονομική σύνεση, εστίαση στην παραγωγικότητα, ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, ενίσχυση θεσμών και διαρκή μεταρρυθμιστική προσπάθεια, καθώς οι προκλήσεις και οι απειλές είναι πολυσύνθετες, επίμονες και σε μεγάλο βαθμό δομικές για το ελληνικό οικονομικό περιβάλλον.