Σκορπώντας αφειδώς τους αιώνες ο συγγραφέας Φρανκ Χέρμπερτ μας προσγειώνει, μάλλον μας προσεδαφίζει, στο αχανές 10.191 και στον σκοτεινό πλανήτη Αρράκις γνωστού ως Dune. Εκεί έχουμε δώσει ραντεβού και συναντούμε τον Γαλλοκαναδό δημιουργό Ντενί Βιλνέβ ταλαιπωρημένο, τσαλακωμένο, ματωμένο, αλλά νικητή. Έχει κερδίσει στον αγώνα με τη σειρά βιβλίων Dune, έχει διασωθεί από τις παράταιρες συγκρίσεις με όλα τα Star Wars του George Lukas και βέβαια έχει κατανικήσει τα υψιπετή, όσο και αλλοπρόσαλλα σχέδια του Χοντορόφκσι για το δικό του Dune, και τέλος, έχει κατανικήσει το μεγαλεπήβολο αλλά αφυδατωμένο, ταλαιπωρημένο και πετσοκομμένο «Dune» του Ντέιβιντ Λιντς.
Ας πάρουμε όμως την ιστορία από την αρχή. Σε εκείνο λοιπόν τον μακρινό, όχι μόνο χρονικά, κατοικημένο Σύμπαν που κυβερνά ο Αυτοκράτορας Σαντάμ στον άνυδρο, αμμώδη και άγριο πλανήτη Αρράκις υπάρχει μια ουσία κάποιο άλας, «το μπαχαρικό των μπαχαρικών», το οποίο επιμηκύνει τη διάρκεια ζωής του ατόμου και ενισχύει τις νοητικές του ικανότητες. Η ουσία αυτή είναι ακόμα αναγκαία στη διαστημική πλοήγηση που απαιτεί ένα είδος πολυδιάστατης αντίληψης και ενόρασης, η οποία προκύπτει μόνο από την κατανάλωση μεγάλης ποσότητας του ναρκωτικού, μεταλλάσσοντας σωματικά τους πλοηγούς, που αποκτούν μια αλλόκοτη, μυστηριώδη μορφή. Τα ρομπότ και τα κομπιούτερ δεν έχουν θέση στον κόσμο που εμπνεύστηκε ο Χέρμπερτ και εικονογράφησε ο Βιλνέβ. Επομένως, όποιος ελέγχει τον Αρράκις, ελέγχει όλο το Διάστημα. Οι υπόλοιποι είναι καταδικασμένοι να διαθέτουν τη ζωή τους και όλες τις ικανότητές τους, στη θέληση και στις επιδιώξεις των ηγεμόνων τους.
Όμως ‘’Τίποτε στη ζωή δεν είναι για να το φοβόμαστε, αλλά για να το κατανοήσουμε’’ όπως έγραφε η Μαρί Κιουρί.
Οι Φρέμεν, οι κάτοικοι του σκοτεινού όσο και πολύτιμου πλανήτη Αρράκις, καρτερικά προσμένουν τον ερχομό του Μεσσία, (όλοι λαοί, μέσα στους αιώνες, το ίδιο λάθος, κάνουν προσμένοντας κάποιον Μεσσία, πολιτικό, στρατιωτικό, ό,τι τέλος πάντων υπάρχει), οι Φρέμεν λοιπόν περιμένουν αυτόν ο οποίος θα τους οδηγήσει νικηφόρα στον πόλεμο εναντίον του διαβολικού, διεφθαρμένου Βαρόνου Χαρκόνεν, πιστού σύμμαχου του Αυτοκράτορα Σαντάμ.
Μετά την ενηλικίωση και άνοδο στην εξουσία του Πολ Ατρείδη, γιού του συνετού Δούκα Λιτο. Ο Πολ θα γίνει ο ηγέτης των Φρέμεν και θα στραφεί εναντίον των διωκτών της οικογένειάς του εκπληρώνοντας την προφητεία. Στα παραμύθια, στις ταινίες και στον πλανήτη Φαντασία, όλα μπορούν να συμβούν με ανείπωτη χάρη, με μεταλλική αληθοφάνεια και με απαστράπτουσα αισιοδοξία.
Ο Βιλνέβ με αφορμή τις προσπάθειες όλων να κατακτήσουν τον σημαντικό πλανήτη Αρράκις και να ελέγχουν το πολύτιμο υλικό του, σκέφτεται πάνω στα ζητήματα που αφορούν την τεχνολογία, την εξουσία, την πολιτική, την οικολογία, τη θρησκεία, τις σχέσεις εξάρτησης και αλληλεπίδρασης των ανθρώπων και τα συναισθήματά τους.
«Δεν πρέπει να φοβάμαι. Ο φόβος είναι ο φονιάς του νου. Είναι ο μικρός θάνατος που φέρνει την ολοκληρωτική εξόντωση. Θα αντιμετωπίσω κατάματα τον φόβο μου. Θα τον αφήσω να περάσει από πάνω μου και από μέσα μου. Και όταν φύγει, θα κατευθύνω το εσωτερικό μου βλέμμα προς τον δρόμο που ακολούθησε. Εκεί όπου θα έχει πάει ο φόβος, δεν θα υπάρχει πια τίποτα. Μόνο εγώ θα βρίσκομαι εκεί», ψιθυρίζεται στην ταινία και με αυτόν τον ψίθυρο για νυστέρι, ο δημιουργός της ταινίας χαράσσει τον χρόνο, τον φθόνο και τον πόνο των ηρώων μας, νικητών και ηττημένων, ταπεινών και υπερφίαλων, δειλών και τολμηρών, γενναίων και αλαζόνων.
Ο Βιλνέβ μαθητής του Ρίντλεϊ Σκοτ, (θα γράψουμε τις επόμενες μέρες για την «Τελευταία Μονομαχία του» που ήδη παίζεται στις αίθουσες), θα κρατήσει τις δοκιμασμένες φόρμες, τα γεωμετρικά σχήματα, θα χρησιμοποιήσει τις όμορφες χρυσές τομές στα κάδρα του με κυρίαρχη τη συμμετρία η οποία θα αναμειγνύεται με την μεγαλύτερη δυνατή ποικιλία των διάφορων στοιχείων, θα προκαλέσει και θα παρασυρθεί από μεγαλειώδες χωρίς να χάσει το μέτρο, χωρίς να του ξεφύγουν τα συναισθήματα των ηρώων του, χωρίς να λείψει από τα κάδρα του το αισθαντικό γαλάζιο βλέμμα των φτωχών και δύσπιστων γηγενών Φρέμεν.
Ο Ντενί Βιλνέβ στο Dune, φροντίζει την επιστήμη να την καταπίνει δημιουργικά η φαντασία και τα αναπόφευκτα διλήμματα της τραγωδίας με αρχαιοελληνικές και σαιξπηρικές ρίζες να απλώνονται κάτω από το αμμώδες τοπίο του εγχειρήματός του. Μια δόση Ιουδαϊκού ανατολίτικου χριστιανικού οριενταλισμού διαπερνά εγκάρσια όλο το εγχείρημα, ευτυχώς χωρίς να το ανατρέπει.
Όλοι φοβόμαστε στη ζωή και φοβόμαστε πολύ, αλλά όπως έγραφε ο γερμανός συγγραφέας Ζαν-Πωλ Ρίχτερ «Ο λιγόψυχος άνθρωπος είναι τρομοκρατημένος πριν τον κίνδυνο, ο δειλός κατά τη διάρκεια και ο θαρραλέος μετά». Περιμένουμε να δούμε τη συνέχεια του κινηματογραφικού κεφαλαίου που άνοιξε ο Ντενί Βιλνέβ ( Enemy, Sicario: O εκτελεστής, η Άφιξη, Blade Runner 2049) να ψάξουμε τους λιγόψυχους, να βρούμε του δειλούς, να ξεχωρίσουμε τους θαρραλέους, πάντως ο δημιουργός του Dune χωρίς αμφιβολία ανήκει στους τελευταίους.
