«Πέντε συν ένα» είναι τα σενάρια για τον σχηματισμό κυβέρνησης είτε μετά τις επερχόμενες εκλογές της απλής αναλογικής που «κλειδώνουν» για τις 9 Απριλίου, είτε, το πιθανότερο, στις δεύτερες εκλογές οι οποίες θα διεξαχθούν με τον εκλογικό νόμο της Ν.Δ. Η «Κ» καταγράφει όλα τα πιθανά και λιγότερο πιθανά σενάρια που συζητούνται για τον σχηματισμό κυβερνητικής πλειοψηφίας 151 βουλευτών, υπό το πρίσμα και των τρεχουσών δημοσκοπήσεων αλλά και δημόσιων τοποθετήσεων των κομμάτων. Κρίσιμη παράμετρο αποτελεί ότι η Ν.Δ. προτάσσει τον στόχο της αυτοδυναμίας μετά τις δεύτερες εκλογές, ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ αναφέρεται σε προοδευτική κυβέρνηση μετά την πρώτη εκλογική αναμέτρηση, παρότι η «αριθμητική» για τον σχηματισμό της εμφανίζεται στην πράξη μάλλον εξαιρετικά δύσκολη.
Τα 5+1 σενάρια για τον «μαγικό αριθμό» 151
Του Σταύρου Παπαντωνίου
Με τις εκλογές να είναι πλέον προ των πυλών η «Κ» επιχειρεί να φωτίσει όλα τα πιθανά σενάρια που μπορεί να προκύψουν μετά τις πρώτες και τις δεύτερες κάλπες, καθώς τα κόμματα –δικαιολογημένα– δεν ανοίγουν τα χαρτιά τους για όλα τα ενδεχόμενα, επιδιώκοντας ευλόγως επί του παρόντος το μέγιστο δυνατό αποτέλεσμα στην αναμέτρηση της απλής αναλογικής που έχει «κλειδώσει» για τις 9 Απριλίου.
Σενάριο 1: Η Ν.Δ. να καταφέρει, όπως επιδιώκει, στις δεύτερες εκλογές να πάρει την αυτοδυναμία και να σχηματίσει κυβέρνηση, αφού οι διερευνητικές εντολές της κάλπης της απλής αναλογικής θα έχουν αποβεί άκαρπες. Για να επιτευχθεί αυτό το σενάριο η Ν.Δ. θα πρέπει στις δεύτερες εκλογές να λάβει ποσοστό άνω του 37%, ίσως και 37,5%. Το ακριβές ποσοστό θα εξαρτηθεί από το πόσα κόμματα θα μείνουν εκτός Βουλής, καθώς το ποσοστό τους αθροιστικά, όσο μεγαλύτερο είναι, «ρίχνει» το ποσοστό της αυτοδυναμίας. Στο Μέγαρο Μαξίμου θεωρούν πως για να επιτευχθεί αυτό το σενάριο θα πρέπει η Ν.Δ. στις πρώτες εκλογές να πάρει πάνω από 33%-34%, εξ ου και η κυβέρνηση μιλάει διαρκώς για την κρισιμότητα της πρώτης κάλπης «που θα παράξει πολιτικό αποτέλεσμα».
Σενάριο 2: Η Ν.Δ. να μην καταφέρει να πάρει την αυτοδυναμία στις δεύτερες εκλογές. Εκεί τα πράγματα περιπλέκονται καθώς τότε είτε θα πρέπει να πάει σε τρίτες εκλογές –κάτι πολύ δύσκολο– είτε να αναζητήσει συμμάχους. Ο πιθανότερος σύμμαχος σε αυτή την περίπτωση είναι ο Νίκος Ανδρουλάκης, με τον οποίο ωστόσο για να έχουμε φτάσει σε δεύτερες εκλογές θα έχει απορριφθεί συνεργασία στις πρώτες. Εκείνος που θα έχει απορρίψει τη συνεργασία στις πρώτες θα πρέπει να εξηγήσει πειστικά γιατί την αποδέχεται ένα μήνα μετά, κάτι που μόνο εύκολο δεν είναι.
Κρίσιμης σημασίας το συνολικό ποσοστό των κομμάτων που θα μείνουν εκτός Βουλής.
Σενάριο 3: Συγκυβέρνηση Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ από τις πρώτες εκλογές. Οι συσχετισμοί που θα βγάλει η κάλπη στις πρώτες εκλογές θα παίξουν πολύ μεγάλο ρόλο. Εάν, λοιπόν, στις πρώτες κάλπες το ποσοστό του ΠΑΣΟΚ είναι ιδιαίτερα υψηλό και της Ν.Δ. δεν είναι το προσδοκώμενο –δηλαδή κινηθεί πέριξ του 30%-31%–, τότε μπορεί να ανοίξει συζήτηση για συγκυβέρνηση των δύο κομμάτων εξαρχής. Σε αυτή την περίπτωση θα πρέπει το ΠΑΣΟΚ να έχει λάβει ένα πολύ μεγάλο ποσοστό, κοντά στο 15%, για να δικαιολογήσει την είσοδό του στην κυβέρνηση, αλλά και προκειμένου τα δύο κόμματα να «αθροίζουν» το απαιτούμενο ποσοστό, ώστε να έχουν αθροιστικά περισσότερους από 151 βουλευτές. «Αγκάθι» για την υλοποίηση του συγκεκριμένου σεναρίου το ότι ο Νίκος Ανδρουλάκης έχει δηλώσει κατά το παρελθόν πως θα συνεργαστεί χωρίς πρωθυπουργό Μητσοτάκη ή Τσίπρα, κάτι ωστόσο που τελευταία έχει σταματήσει να αναφέρει με την ίδια ένταση, προτάσσοντας τη «σύγκλιση» πάνω σε προγραμματικές θέσεις.
Σενάριο 4: Συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ – ΠΑΣΟΚ και λοιπών δυνάμεων, επί της ουσίας του ΜέΡΑ25 του Γ. Βαρουφάκη. Για να συμβεί αυτό θα πρέπει να ισχύσουν δύο προϋποθέσεις: Πρώτον, ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι πρώτο κόμμα, καθώς ο κ. Τσίπρας έχει αποκλείσει «κυβέρνηση ηττημένων» και, δεύτερον, τα κόμματα να συγκεντρώσουν άνω του 45% έως το 47% για να μπορεί να ευοδωθεί αυτό το σενάριο. Δηλαδή χρειάζεται οπωσδήποτε να μπει στην επόμενη Βουλή ο κ. Βαρουφάκης και ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ να πάρουν μαζί περίπου από 42% έως 44%. Η κυβέρνηση αυτή –με τη Ν.Δ. να την χαρακτηρίζει «φρανκενστάιν»– εκ των πραγμάτων θα είναι και πολύ ασταθής, αφού δεν αναμένεται να έχει πάνω από 151 το πολύ 152 βουλευτές.
Σενάριο 5: «Κυβέρνηση ηττημένων». Πρόκειται για σενάριο όπου ο ΣΥΡΙΖΑ μαζί με το ΠΑΣΟΚ και το ΜέΡΑ25 θα κάνουν συγκυβέρνηση από τις πρώτες εκλογές, χωρίς ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι πρώτο κόμμα. Αυτό είναι που ονομάζει η Νέα Δημοκρατία «κυβέρνηση των ηττημένων» και κρούει τον κώδωνα του κινδύνου, ζητώντας από τους ψηφοφόρους να είναι τέτοιο το αποτέλεσμα των πρώτων εκλογών που δεν θα αφήνει περιθώρια να πραγματωθεί αυτό. Το ποσοστό που θα χρειαστούν τα κόμματα είναι πάλι άνω του 45% και επειδή είναι πιθανότερο ο ΣΥΡΙΖΑ να είναι δεύτερο κόμμα στο Μαξίμου το θεωρούν και πιο «επικίνδυνο» να υλοποιηθεί, παρότι, όπως προαναφέρθηκε, ο κ. Τσίπρας δημοσίως το αποκρούει.
+1: Υπάρχει και ένα ακόμα σενάριο: η Ν.Δ. μετά τις δεύτερες εκλογές να είναι τόσο κοντά στον σχηματισμό κυβέρνησης που να χρειάζεται μόνο μερικούς βουλευτές ώστε να υπερβεί τον «μαγικό αριθμό» 151. Εκεί κάποιοι υποστηρίζουν πως μπορεί να λάβει ψήφους μεμονωμένων βουλευτών, ενδεχομένως από την Ελληνική Λύση, παρότι το σενάριο «κεντρικής συνεργασίας» των δύο κομμάτων απορρίπτεται με τον πλέον κατηγορηματικό τρόπο.
Οι συζητήσεις σε ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ
Του Αντώνη Αντζολέτου
Τα πολλά σενάρια των εκλογών προκαλούν έντονες συζητήσεις στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ και του ΠΑΣΟΚ, καθώς το μετεκλογικό τοπίο είναι θολό και οι γραμμές σε πολλές περιπτώσεις σε Κουμουνδούρου και Χαριλάου Τρικούπη έχουν μπερδευτεί.
Η στρατηγική της Κουμουνδούρου για «κυβέρνηση των νικητών», όπως τη χάραξε ο Αλέξης Τσίπρας στο Ζάππειο, διαφοροποιώντας την από τη ΔΕΘ όπου είχε βάλει απλά φρένο στην «κυβέρνηση των ηττημένων» δεν έχει αλλάξει. Κανένα άλλο πλάνο δεν γίνεται αποδεκτό στην αξιωματική αντιπολίτευση όσο και αν στελέχη από την αριστερή πτέρυγα θεωρούν πως το αυστηρό πλαίσιο που μπαίνει από την ηγεσία αφήνει ανεκμετάλλευτους τους «ορίζοντες» που ανοίγει η απλή αναλογική. Η κόντρα «Προεδρικών» και «Ομπρέλας» αναβίωσε εν μέρει μετά τη δήλωση του Πάνου Σκουρλέτη στον ΣΚΑΪ. Ο κοινοβουλευτικός εκπρόσωπος της αξιωματικής αντιπολίτευσης εξέφρασε τη γνώμη πως σε περίπτωση ήττας μισής μονάδας από τη Ν.Δ. όλα τα ενδεχόμενα είναι πιθανά. Η στρατηγική της νίκης, χωρίς αστερίσκους, θα ξεδιπλωθεί σε όλη την προεκλογική περίοδο.
Από τη στιγμή που η γαλάζια παράταξη έχει ως προτεραιότητα την αυτοδυναμία, από την Κουμουνδούρου με ακόμα πιο εμφατικό τρόπο το επόμενο διάστημα θα τονίζουν πως ο Κυριάκος Μητσοτάκης θέλει να βάλει τη χώρα σε περιπέτειες με συνεχόμενες εκλογικές μάχες. Οσον αφορά τα σενάρια για σύμπλευση Ν.Δ. – ΠΑΣΟΚ είτε στις πρώτες είτε στις δεύτερες εκλογές, θεωρούν δεδομένο πως η υπόθεση των υποκλοπών δεν δίνει κανένα περιθώριο στον Νίκο Ανδρουλάκη να κάνει οποιουσδήποτε «ελιγμούς» με τη σημερινή κυβέρνηση.
Στο ΠΑΣΟΚ βρίσκονται στοιχισμένοι πίσω από τη γραμμή που έχει βάλει ο Νίκος Ανδρουλάκης και διατυπώθηκε με σαφήνεια στην «Κ» την περασμένη Κυριακή. «Μία είναι η προϋπόθεση για να μπούμε στη συζήτηση για σχηματισμό κυβέρνησης: να έχουμε ισχυρό ποσοστό ώστε να μπορούμε να επιβάλουμε τις προγραμματικές μας προτεραιότητες ως πεδίο συγκλίσεων, όπως συμβαίνει στα κράτη με ισχυρή φιλελεύθερη δημοκρατία». Τι βλέπουν στο ΠΑΣΟΚ; Μια προσπάθεια υφαρπαγής ψηφοφόρων από τους δύο «μεγάλους» που δεν θα σταματήσει όσες «επιθέσεις φιλίας» και αν κάνουν στη Χ. Τρικούπη.
Οσοι δεν επιθυμούν επανάληψη της περιόδου 2012-2014 θυμίζουν πως το κόμμα, εξαιτίας της συνεργασίας με τη Ν.Δ., έφτασε στα χειρότερα ποσοστά της ιστορίας του. Η συνεύρεση του Αλέξη Τσίπρα με τον Γιώργο Παπανδρέου σε εκδήλωση προκάλεσε «πονοκεφάλους» σε όσα στελέχη εκτιμούν πως ο ΣΥΡΙΖΑ, που επενδύει στο αφήγημα της προοδευτικής διακυβέρνησης, δεν θα αφήσει ανεκμετάλλευτο το γεγονός. Η αποκήρυξη του πολιτικού χαρακτήρα της συνάντησης ηρέμησε την πτέρυγα του κόμματος που εκτιμά ότι με οδηγό το αποτέλεσμα της πρώτης κάλπης η συμπόρευση με τη Νέα Δημοκρατία δεν πρέπει να αποκλειστεί προκειμένου να αποφευχθούν οι δεύτερες εκλογές. Θυμίζοντας παράλληλα πως η βάση του ΠΑΣΟΚ είναι κατά πλειοψηφία δεξιόστροφη. Στην πιθανότητα οποιασδήποτε συγκυβέρνησης αντιδρά μερίδα στελεχών που προειδοποιούν για «εξαΰλωση» του χώρου αν προσφερθεί για άλλη μια φορά ανοιχτό όλο το «γήπεδο» του Κινήματος προς κάποιο από τα δύο μεγάλα κόμματα.
Δημοσκοπήσεις και συνεργασίες
Της Δώρας Αντωνίου
Η πραγματικότητα των αριθμών θέτει το πλαίσιο των πιθανών εξελίξεων της επομένης των εκλογών, βάζοντας περιορισμούς στις πολιτικές επιλογές και χειρισμούς που μπορούν να γίνουν από τα κομματικά επιτελεία. Ο γενικός διευθυντής της PULSE, Γιώργος Αράπογλου, αναφέρει ότι το τελευταίο διάστημα αποτυπώνεται μια σταθεροποίηση της εικόνας που δίνουν οι δημοσκοπήσεις διαφορετικών εταιρειών, όσον αφορά την εκτίμηση εκλογικού αποτελέσματος. Γεγονός που κάνει πιο εύκολες τις υποθέσεις για την επόμενη ημέρα.
Σύμφωνα με την τελευταία μέτρηση της PULSE, με αναλογική κατανομή των αναποφάσιστων και σενάριο πεντακομματικής Βουλής, τα ποσοστά των κομμάτων διαμορφώνονται ως εξής: Ν.Δ. 37%, ΣΥΡΙΖΑ 28,5%, ΠΑΣΟΚ 12%, ΚΚΕ 6,5% και Ελληνική Λύση 4,5%, με το ποσοστό των κομμάτων που μένουν εκτός Βουλής να ανέρχεται σε 11,5%. Με αυτά τα ποσοστά, στις εκλογές απλής αναλογικής η Νέα Δημοκρατία εξασφαλίζει 125 έδρες, ο ΣΥΡΙΖΑ 97, το ΠΑΣΟΚ 41, το ΚΚΕ 22 και η Ελληνική Λύση 15. Τα βασικά σενάρια που προκύπτουν είναι: 1) Συνεργασία Ν.Δ. με ΠΑΣΟΚ, που συγκεντρώνουν 166 έδρες. 2) Συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ. Τα τρία κόμματα συγκεντρώνουν 160 έδρες. 3) Συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, Ελληνικής Λύσης. Μαζί συγκεντρώνουν 153 έδρες. 4) Συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ και Ελληνικής Λύσης. Μαζί συγκεντρώνουν 175 έδρες. Είναι προφανές ότι τα τρία τελευταία σενάρια δεν μπορούν πρακτικά να υλοποιηθούν επειδή το ΚΚΕ δεν πρόκειται να μετάσχει σε κυβέρνηση, ενώ ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ δεν πρόκειται να συζητήσουν με τον κ. Βελόπουλο.
Εάν καταφέρει να πιάσει το κατώφλι της Βουλής και το ΜέΡΑ25, το ποσοστό των εκτός Βουλής κομμάτων διαμορφώνεται στο 8,5% και λαμβάνουν: Ν.Δ. 121 έδρες, ΣΥΡΙΖΑ 94 έδρες, ΠΑΣΟΚ 39 έδρες, ΚΚΕ 21 έδρες, Ελληνική Λύση 15 έδρες και 10 έδρες το ΜέΡΑ25. Τα πιθανά σενάρια σε αυτή την περίπτωση είναι: 1) Συνεργασία Ν.Δ. με ΠΑΣΟΚ. Τα δύο κόμματα συγκεντρώνουν 160 έδρες. 2) Συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ. Τα τρία κόμματα συγκεντρώνουν 154 έδρες. 3) Συνεργασία ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, Ελληνικής Λύσης, ΜέΡΑ25. Συγκεντρώνουν 158 έδρες. 4) Συνεργασία Ν.Δ., ΚΚΕ, Ελληνικής Λύσης. Συγκεντρώνουν 157 έδρες. Και εδώ «σκόπελο» για τα τρία τελευταία σενάρια αποτελούν ΚΚΕ και Ελλ. Λύση.
Με ενισχυμένη αναλογική και πεντακομματική Βουλή, η Ν.Δ. εξασφαλίζει οριακή αυτοδυναμία με 151 έδρες. Με εξακομματική Βουλή, ωστόσο, η Ν.Δ. λαμβάνει 148 έδρες, ο ΣΥΡΙΖΑ 80, το ΠΑΣΟΚ 34, το ΚΚΕ 18, η Ελληνική Λύση 12 και 8 έδρες το ΜέΡΑ25. Τα πιθανά σενάρια σε αυτή την περίπτωση είναι: 1) Ν.Δ., ΠΑΣΟΚ με 182 έδρες και 2) ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ, ΚΚΕ, Ελληνική Λύση και ΜέΡΑ25 με 152 έδρες.
Ο κ. Αράπογλου εκτιμά ότι δεν φαίνεται να υπάρχουν συνθήκες για δραματικές διαφοροποιήσεις. Προσθέτει, ωστόσο, ότι το ποσοστό του ΠΑΣΟΚ μπορεί να είναι καθοριστικό. Και αυτό διότι, όπως αναφέρει, το κόμμα εμφανίζει διακυμάνσεις στα ποσοστά του. Μια άλλη παράμετρος έχει να κάνει με την απαγόρευση του κόμματος Κασιδιάρη και το εάν οι δυνητικοί ψηφοφόροι θα μετακινηθούν μαζικά προς κάποιο κόμμα που μπαίνει στη Βουλή.
