Σαβάνα, τροπικά δάση, παραποτάμιες εκτάσεις, απόκρημνοι λόφοι, κοιλάδες, υγρότοποι… η Ουγκάντα, το μαργαριτάρι της Αφρικής, διαθέτει πλούσια χλωρίδα όπου φιλοξενείται ευρεία γκάμα ειδών άγριας ζωής, όπως πρωτεύοντα θηλαστικά και πτηνά. Η στρατηγική της θέση στον Ισημερινό και στο κεντρικό αφρικανικό οροπέδιο, με σταθερές θερμοκρασίες όλο το χρόνο παρά το τροπικό θερμό κλίμα, την ευνοεί με εντυπωσιακή βιοποικιλότητα που αποτελεί τη βάση για ένα σημαντικό μερίδιο των εσόδων από τον τουρισμό.
Παρά το πολύτιμο δώρο της φύσης, ωστόσο, η ανθρώπινη παρέμβαση προκαλεί σημαντικές ζημίες στον πλούτο της χώρας, με αποτέλεσμα η Ουγκάντα να έχει χάσει περισσότερο από το 40% της δασοκάλυψης σε διάστημα 100 ετών (1921-2021). Συγκεκριμένα, το 1900 η δασοκάλυψη ήταν 54% και μέχρι το 2017 είχε συρρικνωθεί σε μόλις 12,4%. Ανάμεσα στις εκτάσεις που απομένουν, το 30% προστατεύονται στο πλαίσιο των εθνικών πάρκων, καταφυγίων άγριας ζωής ή δασικών καταφυγίων.
Εκτιμάται ότι ο ρυθμός αποψίλωσης των δασών στην Ουγκάντα είναι από τους υψηλότερους στον κόσμο και οι συνέπειες αυτής της καταστροφής είναι εκτεταμένες και σοβαρές, με τραγικές συνέπειες για ζωικά είδη και τα ενδιαιτήματά τους. Επιπλέον, η καταστροφή των δασών έχει σοβαρές επιπτώσεις στην κλιματική αλλαγή, καθώς τα δέντρα διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση του παγκόσμιου κλίματος απορροφώντας και αποθηκεύοντας διοξείδιο του άνθρακα.
Σχέδιο διάσωσης
Σε μία προσπάθεια να ενισχυθούν οι δυνάμεις, η οικονομία και το περιβάλλον με πιο βιώσιμο τρόπο ο Οργανισμός Τροφίμων και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) εκπόνησε σχέδιο αξίας 15 εκατ. ευρώ που χρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
«Η πρωτοβουλία αυτή αποσκοπεί στο να ξεκλειδώσει το δυναμικό των δασικών πόρων της Ουγκάντας ώστε να συμβάλει πιο βιώσιμα στην οικονομική ανάπτυξη χωρίς αποκλεισμούς, στις παγκόσμιες προσπάθειες για την αντιμετώπιση της κλιματικής κρίσης και της απώλειας της βιοποικιλότητας και να προωθήσει την οικονομική ενδυνάμωση των γυναικών», δήλωσε εκπρόσωπος του FAO στην Ουγκάντα Αντόνιο Κερίδο σύμφωνα με το African Business. «Ανυπομονούμε να συνεργαστούμε με την ΕΕ, την κυβέρνηση της Ουγκάντα και τους άλλους εταίρους μας για να προωθήσουμε αυτό το σημαντικό έργο», πρόσθεσε.
Ένας ακόμα στόχος είναι να ενισχυθούν μικροί καλλιεργητές δέντρων και ειδικοί στην επεξεργασία ξύλου, τη στιγμή που η ζήτηση για προϊόντα ξύλου αυξάνεται σε εθνικό και περιφερειακό επίπεδο. Επομένως, κρίνεται ζωτικής σημασίας για την Ουγκάντα η ανάπτυξη μιας βιώσιμης αλυσίδας που να εστιάζει στο ξύλο, καθώς με αυτόν τον τρόπο η χώρα μπορεί να πραγματοποιήσει τη μετάβαση σε μια οικονομία ουδέτερου ισοζυγίου άνθρακα. Βασική προϋπόθεση γι’ αυτό είναι η καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου ξυλείας που οδηγεί σε σημαντικές απώλειες φορολογικών εσόδων και εντείνει τον κατακερματισμό των δασών.