Με τον όρο… «υπόθεση ζόμπι» αναφέρονται στην Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων και στο υπουργείο Εθνικής Οικονομίας και Οικονομικών σε περίπου 232.000 αδικοχαμένες ρυθμίσεις οφειλών προς την εφορία που χάθηκαν μεν, αλλά παραμένουν ενεργές, καθώς δεν έχουν κλείσει με απόφαση προϊσταμένου ΔΟΥ.
Πρόκειται, δηλαδή, για περιπτώσεις διακανονισμών όπου οι φορολογούμενοι είτε κατέβαλαν από μόνοι τους χρήματα είτε τους παρακρατήθηκαν από επιστροφές φόρου, ή από πώληση ακινήτου, ενώ ήδη είχε χαθεί η ρύθμιση.
Σε αυτούς λοιπόν, που άφησαν υπόλοιπο δόσεων περίπου 1,2 δισ. ευρώ γίνεται μια προσπάθεια επιστροφής τους στην ρυθμίσεις υπό την προϋπόθεση οτι θα πληρωθούν οι δόσεις που εκκρεμούν από την ημερομηνία της απώλειας μέχρι και το τέλος του Απριλίου 2024). Τα χρήματα που έχουν ήδη καταβληθεί (με τις προαναφερόμενες περιπτώσεις) θα συμψηφιστούν και οι φορολογούμενοι απλά θα καταβάλουν το υπόλοιπο.
Με τις διατάξεις των άρθρων 87-92 του νομοσχεδίου για την αναμόρφωση του Κώδικα Φορολογικών Διαδικασιών, το οποίο τέθηκε σε δημόσια διαβούλευση παρέχονται δυνατότητες επανένταξης σε απωλεσθείσες ρυθμίσεις οφειλών, σε όσους οφειλέτες απώλεσαν οποιανδήποτε ρύθμιση τμηματικής καταβολής χρεών τους, επειδή δεν πλήρωσαν εμπρόθεσμα περισσότερες από μία μηνιαίες δόσεις της ρύθμισης.
Πρόκειται ειδικότερα για συγκεκριμένες περιπτώσεις οφειλετών, οι οποίοι αφού είχαν απωλέσει τις ρυθμίσεις τους:
• είτε με δική τους πρωτοβουλία πλήρωσαν εκπρόθεσμα δύο ή περισσότερες δόσεις των ρυθμίσεών τους, αγνοώντας ότι τις είχαν απωλέσει,
• είτε τους δεσμεύτηκαν από τη Φορολογική Διοίκηση ποσά επιστροφών φόρου που δικαιούνταν,
• είτε τούς παρακρατήθηκαν χρηματικά ποσά από πωλήσεις περιουσιακών στοιχείων.
Με τη διάταξη του άρθρου 87 του νομοσχεδίου προβλέπεται ότι όλες αυτές οι εκκρεμείς επιστροφές φόρων-υπερεισπράξεις (εφόσον μέχρι την ημερομηνία έναρξης ισχύος των διατάξεων του νομοσχεδίου θα παραμείνουν εκκρεμείς) θα πιστωθούν κατά προτεραιότητα σε ανεξόφλητες εκπρόθεσμες δόσεις ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής που χορηγήθηκαν στους οφειλέτες βάσει νόμου ή απόφασης διοικητικού οργάνου.
Αν, μετά την πίστωση των ποσών αυτών, επέλθει εξόφληση των ληξιπρόθεσμων δόσεων των ρυθμίσεων, ώστε να πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις τήρησης αυτών, οι οφειλέτες θα επανεντάσσονται στις απωλεσθείσες ρυθμίσεις. Αν δεν επέλθει ολοσχερής εξόφληση των ληξιπρόθεσμων δόσεων των ρυθμίσεων και εξακολουθούν να μην πληρούνται οι όροι και οι προϋποθέσεις τήρησης αυτών, τότε θα βεβαιώνεται η απώλεια των ρυθμίσεων. Τότε και μόνο τότε η ρύθμιση θα παύει να θεωρείται ενεργή.
Στοιχεία του υπουργείου ΥΠΕΘΟ δείχνουν ότι περίπου 230.000 ρύθμισες χάθηκαν, τόσο από την πάγια ρύθμιση 24 – 48 δόσεων, όσο και των 36 – 72 δόσεων της ενεργειακής κρίσης, αλλά και από τις έκτακτες των 100 και των 120 δόσεων. Έτσι, το δημόσιο με την σειρά του χάνει και τις εισπράξεις που υπολόγιζε από ένα υπόλοιπό δόσεων ύψους 1,2 δισ. ευρώ.
Εδώ, θα πρέπει να τονισθεί το εξής πρόβλημα: Με το υφιστάμενο καθεστώς ένας φορολογούμενους μπορει να χάσει την ρύθμιση με το παραμικρό!
Η ρύθμιση οφειλών «πέφτει» αν διαπιστωθεί η μη υποβολή δήλωσης ή μια νέα ληξιπρόθεσμη οφειλή που μπορεί να προέκυψε λόγω καθυστέρησης –έστω μιας ημέρας – στην πληρωμή της. Οι άκρως αυστηρές αυτές προβλέψεις του νόμου είχαν ως αποτέλεσμα χιλιάδες οφειλέτες να πρέπει να χάνουν τις ρυθμίσεις τους για λόγους που δεν αφορούν αυτή κάθε αυτή την έγκαιρη αποπληρωμή τους, αλλά λόγω καθυστερήσεων – συχνά λίγων ημερών ή και λίγων ωρών – τακτοποίησης άλλων φορολογικών τους υποχρεώσεων.
Με το νέο κώδικα δίνεται η δυνατότητα πληρωμής των παραπάνω και η τακτοποίηση των οφειλών που δεν περιλαμβάνονται στη ρύθμιση εντός 3 μηνών προκειμένου να αποφευχθεί η απώλεια της ρύθμισης. Και παράλληλα εισάγουμε και ένα μηχανισμό έγκαιρης ειδοποίησης για επικείμενη απώλεια ρύθμισης.
Επιπροσθέτως ο φορολογούμενος που δεν τηρεί κάποια από τις προϋποθέσεις, θα λαμβάνει ειδοποιήσεις συμμόρφωσης ώστε σε εύλογο χρόνο να τακτοποιήσει την εκκρεμότητα που δημιούργησε. Εάν δεν το κάνει, η απώλεια της ρύθμισης θα γίνεται με κεντρική διαδικασία και όχι από τον κάθε τοπικό Προϊστάμενο ΔΟΥ.
Αλλάζουν οι κανόνες για το πότε χάνονται οι ρυθμίσεις
Με τις διατάξεις που έχουν τεθεί σε διαβούλευση τα δεδομένα αλλάζουν και οι φορολογούμενοι θα μπορούν να επιστρέφουν στις ρυθμίσεις που χάνουν με τους εξής τρόπους:
• Απώλεια λόγω μη υποβολής φορολογικών δηλώσεων ΦΠΑ κλπ : Για τους οφειλέτες των περιπτώσεων αυτών, προβλέπεται χρονικό περιθώριο εκπρόθεσμης υποβολής των μη υποβληθεισών δηλώσεων έως τις 31 Μαϊου 2024, εφόσον οι προθεσμίες υποβολής των συγκεκριμένων (μη υποβληθεισών) δηλώσεων έληξαν μέχρι τις 31 Δεκεμβρίου 2023 ή χρονικό περιθώριο εκπρόθεσμης υποβολής των μη υποβληθεισών δηλώσεων έως και τρεις μήνες, εφόσον οι προθεσμίες υποβολής έληξαν μετά την 31η-12-2023.
• Απώλεια λόγω αρρύθμιστων νέων οφειλών: Όσοι οφειλέτες απώλεσαν ρυθμίσεις για το λόγο αυτό έχουν περιθώριο τριών μηνών για εξόφληση ή νόμιμη τακτοποίηση των νέων εκκρεμών οφειλών. Εφόσον οι οφειλέτες αυτής της περίπτωση εξοφλήσουν ολοσχερώς τις νέες οφειλές τους εντός τριμήνου από τη λήξη της προθεσμίας πληρωμής τους ή τις τακτοποιήσουν με νέα ρύθμιση εντός τριμήνου από την λήξη της προθεσμίας πληρωμής τους, θα αποκτήσουν το δικαίωμα να επανενταχθούν στις ρυθμίσεις που απώλεσαν.
