Σε διαγραφή ή και έντοκη επιστροφή φόρων που έχουν επιβληθεί κατά λάθος σε φορολογούμενους από το 2014 και μετά προχωρά η φορολογική διοίκηση. Παράλληλα, σε παρόμοιες περιπτώσεις «πρόδηλου σφάλματος» από εδώ και πέρα οι φόροι και τα πρόστιμα θα επιστρέφονται ή θα διαγράφονται αυτόματα, ακόμα και χωρίς αίτημα του φορολογούμενου.
Μέχρι πρότινος, ακόμη και για προφανή λάθη των φορολογικών υπηρεσιών, η εφορία δεν αναθεωρούσε τις πράξεις προσδιορισμού του φόρου και ο φορολογούμενος έπρεπε είτε να προσφύγει στη Διεύθυνση Επίλυσης Διαφορών είτε στα δικαστήρια. Καλύπτονται περιπτώσεις όπως ο φόρος εισοδήματος, ο ΦΠΑ, ειδικοί φόροι κατανάλωσης, καθώς και πρόστιμα που εκδόθηκαν από τη Φορολογική Διοίκηση μετά την 1η Δεκεμβρίου 2014.
Η απόφαση Πιτσιλή
Όπως προβλέπει απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, Γιώργου Πιτσιλή, ο άμεσος προσδιορισμός φόρου ή πράξη διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού φόρου ή πράξη επιβολής προστίμου δύναται να ακυρωθεί ή να τροποποιηθεί με πράξη της αρμόδιας υπηρεσίας της Φορολογικής Διοίκησης, κατόπιν αίτησης του φορολογουμένου ή και χωρίς αίτηση, αποκλειστικά εφόσον διαπιστώνεται πρόδηλη έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης ή αριθμητικό ή υπολογιστικό λάθος.
Ειδικότερα, τροποποίηση ή ακύρωση του φόρου και των προστίμων ισχύει στις ακόλουθες περιπτώσεις:
Αλλαγή νόμου: Μεταγενέστερη μεταβολή του νομικού πλαισίου που εφαρμόζεται αναδρομικά στην εξεταζόμενη περίπτωση, εφόσον αυτό ήταν αντικειμενικά αδύνατο να ληφθεί υπόψη κατά το χρόνο έκδοσης της απόφασης της Διεύθυνσης Επίλυσης Διαφορών ή της δικαστικής απόφασης.
Έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης: Η «πρόδηλη» έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης απαιτείται να προκύπτει αμέσως από έγγραφα ή άλλα στοιχεία, που είτε προσκομίζει ο φορολογούμενος είτε έχει στη διάθεσή της η Φορολογική Διοίκηση, χωρίς να απαιτούνται ελεγκτικές επαληθεύσεις.
Διευκρινίσεις
Οι φορολογούμενοι πρέπει να γνωρίζουν ότι:
Η επίκληση νέων πραγματικών περιστατικών επιτρέπεται μόνο στην περίπτωση επιγενόμενου λόγου ακύρωσης ή τροποποίησης, ήτοι λόγου που προέκυψε σε μεταγενέστερο του προσδιορισμού του φόρου ή του προστίμου χρόνο.
Η πρόδηλη έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης μπορεί να προκύπτει από τη μεταγενέστερη μεταβολή του νομικού πλαισίου, που εφαρμόζεται αναδρομικά στην εξεταζόμενη περίπτωση.
Αριθμητικό λάθος θεωρείται η εσφαλμένη αναγραφή αριθμού ή ποσού και υπολογιστικό λάθος θεωρείται το σφάλμα κατά τη διενέργεια μαθηματικού υπολογισμού ή κατά την εκτέλεση αριθμητικής πράξης.
Δεν εμπίπτει στην έννοια του αριθμητικού ή υπολογιστικού λάθους η εσφαλμένη επιβολή φόρου ή απαλλαγή από τον φόρο ή η κακή εφαρμογή του νόμου.
Στην απόφαση σημειώνεται πως η παραγραφή, ως ουσιαστικό στοιχείο της φορολογικής ενοχής, δεν συνιστά λόγο πρόδηλης έλλειψης φορολογικής υποχρέωσης.
Ο φορολογούμενος δύναται να υποβάλει αίτηση στην αρμόδια για την έκδοση της πράξης ακύρωσης ή τροποποίησης υπηρεσία, εντός προθεσμίας τριών ετών από την κοινοποίηση της πράξης προσδιορισμού φόρου ή επιβολής προστίμου, ή, σε περίπτωση άμεσου προσδιορισμού φόρου, από την υποβολή της δήλωσης.
Εάν η έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης οφείλεται σε επιγενόμενο λόγο, ο οποίος γεννήθηκε εντός του τελευταίου τριμήνου της προθεσμίας, η αίτηση δύναται να υποβληθεί εντός τριών μηνών από τη γένεση του λόγου αυτού.
Στις περιπτώσεις στις οποίες δεν είναι δυνατή η υποβολή του αιτήματος μέσω της Εφαρμογής, τα αιτήματα αποστέλλονται ταχυδρομικά με συστημένη επιστολή ή με υπηρεσία ταχυμεταφοράς ή υποβάλλονται αυτοπροσώπως στην αρμόδια υπηρεσία. Σε περίπτωση κατά την οποία, από τα στοιχεία και δικαιολογητικά που προσκομίζει και επικαλείται ο φορολογούμενος, αποδεικνύεται η μερική ή ολική έλλειψη φορολογικής υποχρέωσης ή το αριθμητικό ή υπολογιστικό λάθος, ο προϊστάμενος της αρμόδιας υπηρεσίας κάνει αποδεκτή, εν όλω ή εν μέρει, κατά περίπτωση, την αίτηση και εκδίδει πράξη ακύρωσης ή τροποποίησης του άμεσου προσδιορισμού φόρου ή της πράξης διοικητικού, εκτιμώμενου ή διορθωτικού προσδιορισμού ή/και της πράξης επιβολής προστίμου, στην οποία περιέχονται:
- τα στοιχεία που λήφθηκαν υπόψη,
- οι λόγοι της εν όλω ή εν μέρει αποδοχής της αίτησης και
- η σχετική φορολογική υποχρέωση.
