Δεκαετίες μετράει πλέον η ιστορία με τα ιδιωτικά νησιά στην Ελλάδα που βγαίνουν προς πώληση, μαγνητίζοντας κατά καιρούς μεγιστάνες του πλούτου ή υποσχόμενα τεράστιες επενδύσεις δισεκατομμυρίων ευρώ.
Παρά τις υψηλές προσδοκίες που καλλιεργούνται κάθε φορά, το… ταμείον είναι μείον, καθώς κανένα από τα μεγαλεπήβολα σχέδια δεν προχώρησε και κανένα επενδυτικό πλάνο δεν υλοποιήθηκε, είτε γιατί προσέκρουσαν στην αθάνατη ελληνική γραφειοκρατία, είτε γιατί όσοι ισχυροί του χρήματος είχαν επιλέξει τη χώρα μας απογοητεύτηκαν και χάραξαν ρότα για άλλα, πιο φιλικά νερά.
Κάτι φαινομενικά παράδοξο για μια κατεξοχήν νησιωτική χώρα όπως η Ελλάδα με τα 6.000 νησιά, νησίδες και βραχονησίδες της -τα περισσότερα στην Ευρώπη και όχι μόνο-, εκ των οποίων εκτιμάται ότι περίπου τα 150 είναι ιδιωτικά.
Ωστόσο, ακόμη και σήμερα τα ελληνικά νησιά εξακολουθούν να προβάλλονται από διεθνή μεσιτικά γραφεία ως το απόλυτο «status symbol» παραπέμποντας σε εικόνες κροίσων που απολαμβάνουν τη σαμπάνια τους στο deck ενός πανάκριβου γιοτ, αραγμένου στη μαρίνα του δικού τους ιδιωτικού παραδείσου.
Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη σελίδα του Private Island Inc, «στην πραγματικότητα, τα ελληνικά νησιά είναι σχετικά προσιτά, κοστίζουν μόλις 2 εκατ. δολάρια – λιγότερο από ένα σαλέ σκι στο Ασπεν», συστήνοντας ότι «τα ζεστά καλοκαίρια στην Ελλάδα είναι ιδανικά για να χαλαρώσετε στο νησί σας, να πιείτε ούζο και να βουτήξετε στη Μεσόγειο».
Όσον αφορά τις οδηγίες προς ναυτιλλομένους, παρουσιάζεται μια απλουστευμένη εκδοχή σύμφωνα με την οποία η αγορά ενός νησιού στη χώρα μας είναι σχετικά εύκολη, με εξαίρεση όσα βρίσκονται σε εθνικά ευαίσθητες περιοχές (κοντά στα εθνικά σύνορα κ.λπ.).
Κατά τα άλλα, απαιτούνται η απόκτηση ελληνικού ΑΦΜ από οποιαδήποτε Εφορία με έγκυρο διαβατήριο, αλλά και αποδεικτικό προέλευσης των κεφαλαίων που θα διατεθούν για την αγορά. Επίσης, συστήνεται στους ξένους υποψήφιους αγοραστές να προσλάβουν έναν Έλληνα δικηγόρο με καλή γνώση της νομοθεσίας περί οικοπέδων και ακινήτων, καθώς και έναν σύμβουλο που θα μιλάει ελληνικά για να μπορεί να «αποκρυπτογραφήσει τη γραφειοκρατία».
Η πραγματικότητα βέβαια απέχει παρασάγγας από αυτή τη σχεδόν ειδυλλιακή εικόνα, δεδομένου ότι απαιτούνται δεκάδες άδειες και χρονοβόρες διαδικασίες για τη μεταβίβαση ενός ιδιωτικού νησιού.
Ποιοι τα κατάφεραν
Ίσως γι’ αυτό εκείνοι που κατάφεραν να αποκτήσουν το δικό τους νησί στη χώρα μας μετριούνται στα δάχτυλα και, μεταξύ άλλων, αποτελούν κάποια από τα βαριά ονόματα της επιχειρηματικής ιστορίας της όπως ο Αριστοτέλης Ωνάσης με τον Σκορπιό. Τον αγόρασε το 1963 και αφού τον μετέτρεψε σε μικρό παράδεισο έζησε εκεί μεγάλες στιγμές με τις επιφανέστερες γυναίκες της ζωής του, τη μυθική ντίβα Μαρία Κάλλας και την Τζάκι Κένεντι-Ωνάση.
Ο Σκορπιός πέρασε προ ετών στον Ρώσο billionaire Ντμίτρι Ριμπολόβλεφ με μακροχρόνια μίσθωση αντί ποσού άνω των 100 εκατ. δολαρίων και μετατρέπεται σε θέρετρο για τα λεγόμενα «άτοµα υψηλότατης καθαρής θέσης», γνωστά ως UHNWI, ή, κατά άλλες πληροφορίες, σε art island μέσω επένδυσης που φημολογείται ότι θα φτάσει ακόμη και τα 400 εκατ. ευρώ.
Πριν από τον Ωνάση το δικό του νησί είχε αποκτήσει στα μέσα της δεκαετίας του ’50 ο «αιώνιος αντίπαλός» του Σταύρος Νιάρχος. Πρόκειται για την περίφημη Σπετσοπούλα, που στην αρχαιότητα ονομαζόταν Αριστερά. Το νησί μέχρι και σήμερα το επισκέπτονται τα καλοκαίρια τα μέλη της οικογένειας Νιάρχου.
Και από τα άλλα ιδιωτικά νησιά τα περισσότερα ανήκουν σε εφοπλιστικές οικογένειες, όπως οι Πεταλιοί των οικογενειών Εμπειρίκου και Καρνέση, το Ρευματονήσι της οικογένειας Γουλανδρή, η Δοκός του Πέτρου Γουλανδρή, η Aτοκος της οικογένειας Τσάκου, η Κορωνίδα της οικογένειας Λιβανού, η Χριστιανή Θήρας της οικογένειας Νομικού.
Υπάρχουν και λίγες ακόμη εξαιρετικές περιπτώσεις, όπως η νησίδα Σκορπίδι του Σπήλιου Λιβανού, η Σκυροπούλα της οικογένειας Αντωνιάδη, αλλά και η Ρήνεια, όπου συνιδιοκτήτρια είναι η κυρία Φάνη Πάλλη-Πετραλιά.
Σίγουρο είναι ότι όλα τα τελευταία χρόνια, εκτός από τα κατά καιρούς ανεδαφικά σενάρια για rich and famous που αγοράζουν κάποιο νησί, έχουν υπάρξει συμφωνίες, οι οποίες όμως κρατήθηκαν μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας.
Παρά τα εμπόδια και τις δυσκολίες, τουλάχιστον 20 νησιά και νησίδες εξακολουθούν να προσφέρονται προς πώληση, ανάμεσα στα οποία περιλαμβάνονται παλιές αλλά και νέες περιπτώσεις.
To Ασπρονήσι της Σαντορίνης
Μία από τις σχετικά «φρέσκες περιπτώσεις, λοιπόν, είναι αυτή της Σαντορίνης! Δεν εννοούμε φυσικά την κανονική Σαντορίνη, αλλά μια μινιατούρα της, το Ασπρονήσι. Ένα ιδιωτικό νησί που «προσφέρει όλη την ομορφιά της Σαντορίνης για προσωπική σας χρήση».
Έχει έκταση 137 στρεμμάτων, απέχει μόλις 1,27 ναυτικά μίλια από το Ακρωτήρι της Σαντορίνης, διαθέτει δύο παραλίες, μοναδική θέα στο ηλιοβασίλεμα και μπορεί να αποκτηθεί «είτε για προσωπική ιδιοκτησία είτε για ανάπτυξη ξενοδοχειακού συγκροτήματος». Επιπλέον, βρίσκεται σε μοναδική τοποθεσία λόγω του περίφημου ηλιοβασιλέματος της Σαντορίνης και του παραδοσιακού οικισμού της Καλντέρας.
Όσο για την τιμή του, αυτή δεν αποκαλύπτεται. Σε παλαιότερη απόπειρα πώλησης, η ζητούμενη τιμή ήταν 10 εκατ. ευρώ.
Η Μεγαλόνησος των Πεταλιών
Μία ακόμη περίπτωση που αποκαλύπτεται σήμερα είναι αυτή που αφορά τμήμα της Μεγαλονήσου, δηλαδή του μεγαλύτερου νησιού από τη φημισμένη συστάδα των Πεταλιών στον Ευβοϊκό, των αποκαλούμενων και «Ελληνικών Μαλδίβων».
Συγκεκριμένα, στο «Northern Aegean Island», όπως αναφέρεται στη σχετική αγγελία, διατίθεται προς πώληση έκταση 140 στρεμμάτων περίπου, με τη δική της παραλία, χωρίς να δίνονται περαιτέρω πληροφορίες για την τιμή. Αξίζει πάντως να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με σχετικά πρόσφατη μελέτη εκτίμησης αγοραίας αξίας της Deloitte Business Solutions Societe Anonyme of Business Consultants, η αξία του νησιού μη υπολογιζόμενης της επιφάνειας των 170 στρεμμάτων που έχει ήδη πωληθεί, ανέρχεται σε 39,9 εκατ. ευρώ.
Η Μεγαλόνησος ή Μεγάλο Πετάλι ή Ρώσα είναι το μεγαλύτερο νησί του νησιωτικού συμπλέγματος των Πεταλιών, με συνολική έκταση 11.290.616 τ.μ. και περιλαμβάνει 1.425.044,24 τ.μ. αγροτικών εκτάσεων, 220.721,97 τ.μ. χορτολιβαδικών εκτάσεων και 9.644.850 τ.μ. δασικών εκτάσεων.
Στο βορειοδυτικό τμήμα της επί αγροτεμαχίων, συνολικής επιφάνειας 169.204,82 τ.μ., βρίσκεται η βίλα «Picasso», που αποτελείται από την κυρίως κατοικία, βοηθητικό κτίριο, κήπους και μαρίνα. Η εν λόγω ιδιοκτησία πωλήθηκε το 2015 σε μέλη της οικογένειας Δαυίδ.
Η έκταση που έχει βγει τώρα προς πώληση βρίσκεται στο αντίθετο άκρο του νησιού και προσφέρεται είτε για ιδιωτικό ησυχαστήριο, είτε για ανάπτυξη boutique θερέτρου.
Στα πλεονεκτήματα καταγράφονται, πέραν του αναμφισβήτητου φυσικού κάλλους, «οι παραλίες με τη λευκή άμμο που περιβάλλονται από θέα στο πράσινο», η εγγύτητα στην Αθήνα (μισή ώρα με ταχύπλοο, 10 λεπτά με ελικόπτερο ή υδροπλάνο), αλλά και το γεγονός ότι η Παλόμα Πικάσο «είχε στο παρελθόν ένα ακίνητο στο δυτικό τμήμα του νησιού, το οποίο σήμερα κατέχει μία από τις σημαντικότερες ελληνικές οικογένειες».
Πάντως, πριν από λίγες ημέρες εγκρίθηκε από το υπουργείο Ανάπτυξης και Επενδύσεων η υπαγωγή στο καθεστώς ενίσχυσης «Επιχειρηματικότητα Πολύ Μικρών και Μικρών Επιχειρήσεων» επενδυτικού σχεδίου της υπό σύσταση εταιρείας Evia Luxury Hotels για την ίδρυση ξενοδοχειακής μονάδας 5 αστέρων και δυναμικότητας 45 δωματίων στη Μεγαλόνησο.
Θα πρέπει ακόμη να σημειωθεί ότι το σύμπλεγμα των Πεταλιών διαχειρίζεται η εταιρεία Κτήμα Πεταλιοί, με μετόχους τον Μαρή Εμπειρίκο και την οικογένεια Καρνέση, που τα τελευταία χρόνια βρίσκονται σε δικαστική διαμάχη.
Άγιος Αθανάσιος Trinity Island
Η Vladi Private Islands λανσάρει το μικρό νησί του Αγίου Αθανασίου στον Κορινθιακό αντί 2,2 εκατ. ευρώ. Έχει έκταση 10.811 τ.μ. και διαθέτει, κατά το μεσιτικό γραφείο, «πλήρη τίτλο ελεύθερης ιδιοκτησίας, καθώς και τα απαραίτητα δικαιολογητικά από διάφορες δημόσιες αρχές», ενώ «είναι απαλλαγμένο από περιορισμούς περιοχής Natura 2000».
Προβάλλεται ως κατάλληλο για ανάπτυξη ιδιωτικής βίλας, εξοχικής κατοικίας ή μόνιμης κατοικίας και επιπλέον ως «ένα από τα λίγα, αν όχι το μοναδικό ιδιωτικό νησί της Ελλάδας». Την ίδια στιγμή, όμως, το ίδιο μεσιτικό γραφείο πουλάει άλλα δύο ελληνικά ιδιωτικά νησιά, το Στρογγυλό, με τίμημα 2,5 εκατ. ευρώ, αλλά και το Trinity Island, που δεν είναι άλλο από το νησί Αγία Τριάδα ή Ethereal.
Πρόκειται για το νησί της οικογένειας Παπανικολάου, που είχε στενότατη σχέση με τα Ανάκτορα και το απέκτησε το 1958. Σε αυτό έχουν φιλοξενηθεί διασημότητες όπως ο Ουίνστον Τσόρτσιλ, ο αυτοκράτορας της Αιθιοπίας Χαϊλέ Σελασιέ, αλλά και τα μέλη του συγκροτήματος Beatles, που φημολογούνταν ότι ήθελαν να το αγοράσουν.
Κοντά στην Ερέτρια, με έκταση 50,3 στρεμμάτων, περιγράφεται ως «ανέγγιχτος παράδεισος» με αιωνόβιες ελιές, αγριολούλουδα, φιστικιές, κυπαρίσσια, ροδιές, βερικοκιές και ροδακινιές. Θεωρείται από τα λίγα με «καθαρούς τίτλους», ενώ το Vladi Private Island αποκαλύπτει την τιμή του μόνο κατόπιν επικοινωνίας.
Πιο αποκαλυπτικό είναι το Sotheby’s International Realty, που επιχειρεί να το πουλήσει εδώ και οκτώ χρόνια.
Το 2014, όταν αναρτήθηκε στη σελίδα του, ο πήχης βρισκόταν στα 15 εκατ. ευρώ. Στη συνέχεια διολίσθησε στα 9 εκατ. ευρώ και την τελευταία διετία έχει υποχωρήσει στα 7,5 εκατ. ευρώ, δηλαδή στη μισή τιμή έναντι της αρχικά ζητούμενης.
Παρά το γεγονός ότι διαθέτει δύο κατοικίες συνολικής επιφάνειας 504 τ.μ., αλλά και τη διθυραμβική παρουσίαση του Sotheby’s International Realty, που αναφέρει ότι «σπάνια έχει βγει στην αγορά ένα τέτοιο ακίνητο», που «συναγωνίζεται εκείνα του Σκορπιού του Ωνάση και της Σπετσοπούλας του Νιάρχου», παραμένει απούλητο.
Ο Πεταλάς των Εχινάδων
Τα τελευταία χρόνια στις σελίδες των εξειδικευμένων διεθνών μεσιτικών γραφείων προσφέρεται προς πώληση και το νησί Dulichium ή Δολίχη, που δεν είναι άλλο από τον Πεταλά, το μεγαλύτερο νησί των Εχινάδων στο Ιόνιο, αλλά και το μεγαλύτερο που πωλείται στην Ελλάδα, με την τιμή του να κυμαίνεται κατά καιρούς μεταξύ 40-50 εκατ. ευρώ.
Έχει έκταση 1.350 στρεμμάτων, με το υψηλότερο σημείο του νησιού να φτάνει στα 250 μέτρα, και διαθέτει περίπου 4.000 ελιές και θάμνους. Προβάλλεται ως κατάλληλο για την ανάπτυξη πολυτελούς ξενοδοχειακού θερέτρου, συγκροτήματος βιλών, μαρίνας ή… ανακτορικής ιδιωτικής κατοικίας.
Παραμένει άγνωστο αν και υπό ποιους όρους θα μπορούσε να αξιοποιηθεί, ιδιαίτερα μετά την οδυνηρή περιπέτεια του πρώην εμίρη του Κατάρ, Χαμάντ μπιν Χαλίφα Αλ Θάνι, με την Οξυά. Ίσως γι’ αυτό παραμένει ακόμη στα αζήτητα, παρά τις αυξομειώσεις στο ζητούμενο τίμημα.
Μια ξεχωριστή περίπτωση αποτελεί η Μάκρη, που επίσης ανήκει στο σύμπλεγμα των Εχινάδων. Και τούτο γιατί, ενώ επί χρόνια επιχειρείται να πουληθεί, πρόσφατα κατέληξε στην πλατφόρμα ηλεκτρονικών πλειστηριασμών. Κατά το παρελθόν μάλιστα το τίμημα που αξίωνε ο ιδιοκτήτης της έφτανε στα 13,5 εκατ. ευρώ, ενώ τώρα δεν αποκαλύπτεται.
Η κατάσχεση του νησιού των 956 στρεμμάτων έγινε στα τέλη του 2021 για οφειλή ύψους 150.000 ευρώ και ο αρχικός πλειστηριασμός ήταν προγραμματισμένος για φέτος, στις 20 Ιουλίου, με τιμή εκκίνησης 3,8 εκατ. ευρώ.
Στο μεταξύ, μεσολάβησε ο προγραμματισμός άλλου πλειστηριασμού για τις 30 Σεπτεμβρίου, όπου η τιμή εκκίνησης, με βάση νέα σχετική έκθεση εκτίμησης, είχε καταρρεύσει στις 296.000 ευρώ, καθώς εστιάζει στα προβλήματα σχετικά με την όποια προοπτική εκμετάλλευσης.
Όπως αναφέρεται, το νησί έχει χαρακτηριστεί ιδιωτικό δάσος, ενώ είναι ενταγμένο σε περιοχή κοινοτικού ενδιαφέροντος και ζώνης ειδικής προστασίας, με αποτέλεσμα να υπάρχουν σημαντικοί περιορισμοί για την εκμετάλλευσή του. Επί της ουσίας, επιτρέπονται γεωργικές δραστηριότητες και ελάχιστες υποδομές ήπιας αναψυχής για ανάπτυξη της περιβαλλοντικής ευαισθητοποίησης και όχι αυτά που διαφημίζουν τα μεσιτικά γραφεία περί δυνατότητας κατασκευής ξενοδοχειακού συγκροτήματος 5 αστέρων και πολυτελών ιδιωτικών βιλών.
Μεσολάβησε ανακοπή και το Μονομελές Πρωτοδικείο Κεφαλονιάς έκρινε ότι η εμπορική αξία της Μάκρης δεν είναι ούτε 3,8 εκατ. ευρώ, αλλά ούτε και 296.000 ευρώ, αλλά 1,5 εκατ. ευρώ. Στο σφυρί που χτύπησε στις 30 Σεπτεμβρίου δεν εμφανίστηκε κανείς ενδιαφερόμενος. Το μπέρδεμα είναι ακόμη μεγαλύτερο, καθώς, παρά το πωλητήριο, το νησί είναι μισθωμένο σε επιχειρηματία του τουρισμού για τα επόμενα 82 χρόνια, μέχρι το 2104!
Η Σοφία και το Σπαλαθρονήσι
Άλλο ένα νησί των Εχινάδων δημοφιλές στις αγγελίες πώλησης είναι αυτό της Σοφίας που έχει επιφάνεια 176 στρέμματα, ανήκει σε ιδιώτη με καθαρούς τίτλους και αναφέρεται ως «άμεσα διαθέσιμο για μεταβίβαση».
Η περιοχή έχει χαρακτηριστεί «τοποθεσία Ramsar», ενώ κατά την περιγραφή, δεν υπάρχουν σημεία αρχαιολογικού ενδιαφέροντος και δύνανται να κατασκευαστούν έξι κατοικίες των 130 τ.μ. η καθεμία.
Στην ίδια κατηγορία ανήκει και το Σπαλαθρονήσι, που βρίσκεται στην περιοχή της Σιθωνίας Χαλκιδικής, κοντά στο συγκρότημα «Porto Carras». Έχει έκταση μόλις 26,4 στρεμμάτων και είναι άμεσα διαθέσιμο σε όποιον μπορεί να δώσει 11,2 εκατ. δολάρια. Οι δυνατότητες ανάπτυξης περιλαμβάνουν ένα τουριστικό συγκρότημα με επιφάνεια κύριας χρήσης έως 3.900 τ.μ. και βοηθητικούς χώρους 1.950 τ.μ., καθώς και δύο κατοικίες των 150 τ.μ. η καθεμία.
