Την περασμένη Πέμπτη (28/11) ένα σαρωτικό νομοσχέδιο πέρασε από τη Γερουσία της Αυστραλίας με διακομματική υποστήριξη που στόχο έχει να απαγορεύσει τη χρήση μέσων κοινωνικής δικτύωσης σε άτομα κάτω των 16 ετών.
Πέρυσι η Γαλλία ψήφισε έναν νόμο που απαιτεί τη γονική συναίνεση για χρήση των πλατφορμών κοινωνικής δικτύωσης σε άτομα κάτω των 15, ενώ φέτος προσπαθεί να πιέσει για παρόμοια μέτρα σε ολόκληρη την ΕΕ, προτρέποντας την Πολωνία, η οποία θα αναλάβει την προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ από 1/1/25, να κινητοποιηθεί προς αυτή την κατεύθυνση.
Αντίστοιχο νομοσχέδιο ψηφίστηκε νωρίτερα φέτος για πρώτη φορά στην Πολιτεία της Φλόριντα στις ΗΠΑ με αμφίβολα αποτελέσματα, καθώς οι ανήλικοι που βρίσκονται στο ενδιαφέρον του νομοθέτη αποκτούν κανονικά πρόσβαση στις πλατφόρμες καταχωρίζοντας ψεύτικα στοιχεία.
Στόχος των νομοθετημάτων αυτών είναι να προστατεύσουν τους εφήβους από την έκθεση σε πιθανούς κινδύνους του Διαδικτύου.
Μπλόκο σε Snapchat, TikTok, Instagram και X
Σε ό,τι αφορά το πρόσφατο παράδειγμα της Αυστραλίας, το νομοσχέδιο είναι το πλέον παρεμβατικό, απ’ όσα αντίστοιχα έχουν εμφανιστεί, καθιστώντας τις πλατφόρμες πλήρως υπεύθυνες για οποιοδήποτε «συστημικό» λάθος επιτρέπει σε άτομα κάτω του προβλεπόμενου ηλικιακού ορίου να αποκτήσουν πρόσβαση σε αυτές.
Τα προβλεπόμενα πρόστιμα αγγίζουν τα 49,5 εκατομμύρια δολάρια Αυστραλίας (32 εκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ).
Λεπτομέρειες για το πώς και έναντι ποιων ακριβώς πλατφορμών θα εφαρμοστεί ο περιορισμός δεν έχουν γίνει γνωστές.
Ο αυστραλός κεντροαριστερός πρωθυπουργός Αντονι Αλμπανέζε σε δήλωσή του είπε ότι το Snapchat, το TikTok, το Instagram και το X θα συμπεριληφθούν στην απαγόρευση, ενώ συγχρόνως το αν βρίσκουν τρόπους γονείς και παιδιά για να παρακάμπτουν την απαγόρευση θα είναι αδιάφορο.
Από την ψήφιση του νόμου οι εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης θα πρέπει να εναρμονιστούν εντός 12 μηνών, ενώ οι τεχνικές λεπτομέρειες του πώς και ποιος της απαγόρευσης έχουν ανατεθεί στην επίτροπο Κυβερνοασφάλειας της Αυστραλίας.
Πρόβλημα η επιβεβαίωση της ηλικίας
Με κάθε απαγόρευση που θεσπίζεται νομοθετικά τα ερωτήματα που γεννώνται είναι πολλά.
Πάντα πρέπει να ξέρεις γιατί απαγορεύεις αυτό που απαγορεύεις και αν η νομοθετική απαγόρευση θα έχει τα επιθυμητά αποτελέσματα και όχι διαφορετικά, με όρους οικονομικής ανάλυσης του δικαίου.
Εν προκειμένω, πολλοί εντός και εκτός Αυστραλίας θέτουν το εξής πραγματικό ερώτημα: πώς θα αποτραπεί η δημιουργία λογαριασμού σε ανήλικους, όταν η επιβεβαίωση της ηλικίας μέσω κυβερνητικής ταυτότητας έμεινε εκτός του νομοσχεδίου, έπειτα από αιτιάσεις της αντιπολίτευσης σχετικές με την ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων;
Η ρίζα του προβλήματος
Τα κοινωνικά δίκτυα είναι εργαλεία της εποχής.
Γνωρίζοντας τους κινδύνους, ακόμα και οι έφηβοι τα χρησιμοποιούν συχνά για την κοινωνικοποίησή τους.
Προσωπικά, στα χρόνια της εφηβείας, ασφυκτιώντας στη μικρή επαρχιακή πόλη όπου μεγάλωσα, οι πλατφόρμες ήταν η μόνη δυνατότητα να βρω συνομηλίκους με κοινά ενδιαφέροντα.
Απαγορεύοντας τη χρήση τους σε άτομα κάτω των 16, πόσο αποτελεσματικό μέσο προφύλαξης είναι;
Στα 16 (αν υποθέσουμε ότι δεν θα έχει παρακαμφθεί νωρίτερα με κάποιον τρόπο η απαγόρευση) θα πέσεις με τα μούτρα στους κινδύνους πλήρως ανέτοιμος.
Απαγορεύοντας στις πλατφόρμες να δέχονται ως χρήστες άτομα κάτω από τα 16 είναι σαν να παύεις να τους ζητάς να λογοδοτούν για το περιεχόμενο το οποίο προβάλλουν και στο οποίο μας εκθέτουν.
Η ρύθμιση θα είναι αποτελεσματική με το να επέμβεις στην πηγή ή με το να κλείσεις την πόρτα ως τα 16 έτη στους εφήβους;
Η πείρα από αντίστοιχες προσπάθειες νομοθετικής απαγόρευσης στο παρελθόν έχει δείξει ότι ο χρήστης πολύ εύκολα μπορεί να παρακάμψει το ηλικιακό όριο και να κάνει χρήση της όποιας πλατφόρμας.
Το παραδέχτηκε εμμέσως και ο αυστραλός πρωθυπουργός, λέγοντας ότι το αν γονείς και παιδιά παρακάμψουν την απαγόρευση είναι αδιάφορο.
Εννοώντας πως στόχος είναι οι πλατφόρμες.
Το Διαδίκτυο είναι γεμάτο κινδύνους.
Επιβλαβές υλικό υπάρχει παντού, όχι μόνο σε τέσσερις πλατφόρμες. Θα φέρει όντως τη λύση μια τέτοια απαγόρευση ή μόνο περισσότερα έσοδα στα δημόσια ταμεία με τη δυνητική είσπραξη προστίμων από τις μεγάλες εταιρείες κοινωνικής δικτύωσης;
