Παρά τα σημαντικά βήματα ψηφιοποίησης και την άνοδο των ηλεκτρονικών συναλλαγών, οι Έλληνες συγκριτικά με άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης φαίνεται ότι ακόμη προτιμούν τα μετρητά, ωστόσο τα τελευταία χρόνια η Ελλάδα καταγράφει θεαματικούς ρυθμούς αύξησης των συναλλαγών με κάρτες και συνολικά των ηλεκτρονικών πληρωμών και μάλιστα από τους υψηλότερους στην Ε.Ε.
Ειδικότερα, σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΤ, οι πληρωμές με κάρτα διαμορφώνονται στο 33% με βάση τον αριθμό των συναλλαγών και στο 43% όσον αφορά την αξία τους.
Ενα ιδιαίτερα σημαντικό στοιχείο το οποίο προκύπτει από την πρόσφατη έκθεση της ΤτΕ είναι ότι έχει μειωθεί η μέση αξία ανά συναλλαγή, κυρίως στις συναλλαγές με χρεωστικές κάρτες, σε 49 ευρώ, από 50 ευρώ το 2021.
Με βάση τα στοιχεία, ο συνολικός αριθμός συναλλαγών με κάρτες πληρωμών το 2022 ανήλθε σε 1,930 δισ., από 1,658 δισ. το 2021, παρουσιάζοντας αύξηση κατά 16%.
Οι χρεωστικές κάρτες αποτελούν το κύριο υποκατάστατο της χρήσης μετρητών, με ποσοστιαία συμμετοχή 92% στον συνολικό αριθμό συναλλαγών με όλα τα είδη καρτών πληρωμών. Ο αριθμός των συναλλαγών με πιστωτικές κάρτες ανήλθε σε 154 εκατ., από 135 εκατ. το 2021, αυξημένος κατά 14%. Οι πιστωτικές κάρτες συμμετείχαν κατά 8% στον συνολικό αριθμό συναλλαγών.
Πάντως, σε αρκετές χώρες η πλειονότητα των πληρωμών στα σημεία αγοράς προϊόντων (καταστήματα κ.λπ.) το 2022 εξακολούθησε να γίνεται με μετρητά.
Τα υψηλότερα μερίδια ως προς τον αριθμό των πληρωμών αυτών παρατηρήθηκαν στη Μάλτα (77%), στη Σλοβενία (73%), στην Αυστρία (70%) και την Ιταλία (69%) και ως προς την αξία των πληρωμών στη Μάλτα (65%), στη Λιθουανία (61%) και τη Σλοβενία (59%).
Οι πληρωμές με κάρτα ήταν η πιο συχνά χρησιμοποιούμενη μέθοδος για αγορές σε καταστήματα και υπηρεσίες το 2022 σε τέσσερις χώρες της ζώνης του ευρώ:
- τη Φινλανδία (70%),
- την Ολλανδία (67%),
- το Λουξεμβούργο (52%)
- και το Βέλγιο (48%).
- Στην Εσθονία, το μερίδιο των πληρωμών με κάρτα ήταν σχεδόν το ίδιο με το μερίδιο των πληρωμών με μετρητά (και οι δύο 46%).
Βέβαια, η χρήση μετρητών περιορίζεται χρόνο με τον χρόνο και ήδη οι τελωνειακές αρχές έχουν θέσει περιορισμούς ως προς τα χρήματα που μπορεί να έχει κάποιος μαζί του ταξιδεύοντας.
Σύμφωνα με τη νομοθεσία, κάθε φυσικό πρόσωπο που εισέρχεται ή εξέρχεται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και μεταφέρει μετρητά πάνω από 10.000 ευρώ, δηλώνει το ποσό αυτό στις αρμόδιες αρχές των κρατών-μελών. Εάν το ποσό είναι μικρότερο των 10.000 ευρώ, δεν είναι υποχρεωμένο να το δηλώσει.
Στην Ελλάδα, ο έλεγχος διακίνησης ρευστών διαθεσίμων έχει εκχωρηθεί στις τελωνειακές αρχές.
