Λίγο πριν η Κομισιόν προχωρήσει στη σύσταση και προτροπή προς τα κράτη – μέλη «αγοράστε περισσότερα, καλύτερα και πιο ευρωπαϊκά» στο πλαίσιο παρουσίασης της Λευκής Βίβλου για την άμυνα, στην Ελλάδα παράγοντες και επιχειρηματίες του χώρου της ελληνικής αμυντικής βιομηχανία (ΕΑΒΙ) φρόντισαν να στείλουν ηχηρό μήνυμα για να αναδείξουν τόσο τα προβλήματα όσο και τις δυνατότητες του κλάδου.
Οι ταυτόχρονες παρεμβάσεις την περασμένη Δευτέρα από τη μία του Ευάγγελου Μυτιληναίου (ΜΕΤΚΑ) αλλά και του Τάσου Ροζολή από τον Σύνδεσμο Ελλήνων Κατασκευαστών Αμυντικού Υλικού (ΣΕΚΠΥ) είχαν ένα και μοναδικό μήνυμα: Κανένα εξοπλιστικό πρόγραμμα χωρίς ελληνική συμμετοχή και επιστροφή 30% βιομηχανικού έργου.
Στον απόηχο των ευρωπαϊκών εξελίξεων του ReArm Europe των 800 δισ. ευρώ αλλά και εν αναμονή των ανακοινώσεων του 12ετούς εξοπλιστικού προγράμματος περί των 25 δισ. ευρώ οι δύο παράγοντες της αμυντικής βιομηχανίας ζήτησαν να μην επαναληφθούν τα μέχρι σήμερα λάθη που διατηρούν απαξιωμένη την εγχώρια αμυντική βιομηχανία. Άλλωστε λίγες ημέρες πριν όπως έγινε γνωστό με πρωτοβουλία του προέδρου του ΣΕΒ κ. Σπύρου Θεοδωρόπουλου έγινε συνάντηση με ελληνικές αμυντικές εταιρείες και τον ΣΕΚΠΥ και αποφασίστηκε η συγκρότηση μιας επιτροπής που θα προωθήσει τα θέματα του κλάδου.
Από την άλλη ο Τάσος Ροζολής του ΣΕΚΠΥ που έχει πάνω από 230 εταιρείες μέλη αφού σχολίασε ότι δεν υπάρχει καμία αρμόδια αρχή για τον κλάδο ανέφερε ότι σήμερα στην Ελλάδα, σύμφωνα με το υπουργείο Εθνικής Άμυνας υπάρχουν περίπου 400 οντότητες, δηλαδή εταιρείες, ερευνητικά κέντρα, start-ups, κομμάτια από πανεπιστημιακά ιδρύματα, τα οποία ασχολούνται με την άμυνα. Ασχολούνται πάνω από 15.000 άνθρωποι και υπερβαίνει το 1,5 δισ. ο κύκλος εργασιών.
Από αυτές τις οντότητες, 100 ήδη συμμετέχουν σε προγράμματα του European Defence Fund (EDF) και μπορούμε να ειπωθεί ότι αυτό είναι το success story της Ελληνικής Αμυντικής Βιομηχανίας. Η Ελλάδα, ανάλογα με τον πληθυσμό της, είναι πρώτη σε συμμετοχές σε προγράμματα και σε κατακυρώσεις προγραμμάτων στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Φέτος η χώρα συμμετέχει στο 57% των προγραμμάτων.
Οι δυνατότητες, λοιπόν, υπάρχουν για την ανάπτυξη της ελληνικής αμυντικής βιομηχανίας η οποία μετά τη δεκαετή κρίση βρέθηκε σε υπαρξιακό τέλμα και προσπαθεί να «αναστηθεί» αυτό όμως που λείπει όπως είπε ο Τάσος Ροζολής είναι η στρατηγική και ο σχεδιασμός τουλάχιστον με προοπτική πέντε ετών μέσα από μια κρατική δομή με τη μορφή υφυπουργείου ή Γενικής Γραμματείας.
Οι αλήθειες…
Η Ελλάδα ως χώρα είναι αλήθεια ότι έχει από τις πιο ισχυρές Ένοπλες Δυνάμεις στην Ευρώπη καθώς διαθέτει περισσότερα άρματα από όσα έχει η Γερμανία και η Γαλλία μαζί. Ισχυρή πολεμική αεροπορία με περίπου 200 μαχητικά και δυνατό Πολεμικό Ναυτικό και υψηλού επιπέδου στρατιωτικό προσωπικό.
Μεγάλη αλήθεια είναι επίσης ότι από την μεταπολίτευση και μέχρι σήμερα σαν χώρα έχουν δαπανηθεί περίπου 250 δισ. ευρώ σε εξοπλιστικά προγράμματα, ποσό μαμούθ για τα επίπεδα χώρας. Η συμβολή, όμως, της αμυντικής βιομηχανίας στο ΑΕΠ της χώρας αυτήν την στιγμή και σύμφωνα με τα όσα έχει πει ο ΥΕΘΑ Νίκος Δένδιας είναι μόλις 0,7%.
Αλήθεια είναι ότι η πολιτική που ακολούθησαν όλες οι κυβερνήσεις σε σχέση με τις τρεις μεγάλες κρατικές αμυντικές βιομηχανίες (ΕΑΒ – ΕΑΣ – ΕΛΒΟ) τις έφεραν να παραπαίουν. Η ΕΑΒ στέλνει C-130 για συντήρηση στο εξωτερικό, τα ΕΑΣ δεν παράγουν βλήματα των 155 χιλ. που ψάχνουν όλοι στην Ευρώπη να αγοράσουν και η ΕΛΒΟ πουλήθηκε αλλά συνεχίζει να μαραζώνει.
Τα, δε, δύο μεγάλα ναυπηγεία Σκαραμαγκά και Ελευσίνας υπερπολύτιμα για το Πολεμικό Ναυτικό με τις προσπάθειες αυτών που τα έχουν πάρει του Γ. Προκοπίου και Π. Ξενοκώστα αντίστοιχα, βρίσκονται σε πορεία αναγέννησης.
Η συμμετοχή των ελληνικών εταιρειών στα τελευταία εξοπλιστικά προγράμματα άνω των 15 δισ. ευρώ δεν ξεπερνάει το 2 με 3 % κι αυτό μετά από την επιδίωξη των ίδιων των εταιρειών αφού δεν ζητήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση.
Είναι χαρακτηριστικό το παράδειγμα του εκπροσώπου της Dassault που κατασκευάζει τα Rafale όταν κλήθηκε από τη ΓΔΑΕΕ να συζητήσουν πιθανή συμμετοχή ελληνικών εταιρειών, απλώς απαξίωσε και να συζητήσει.
…και οι μύθοι
Πέρα όμως από τις αλήθειες υπάρχουν και πολλοί μύθοι για την ελληνική αμυντική βιομηχανία με μεγαλύτερο το ότι δεν μπορούν να ανταποκριθούν οι υπάρχουσες εταιρείες στις απαιτήσεις των προγραμμάτων. Κατί που δεν ισχύει. Χαρακτηριστικό παράδειγμα η ΜΕΤΚΑ που φτιάχνει το πύργο των Leopard για όλο το κόσμο, η Sunlight τις μπαταρίες πυρηνικών υποβρυχίων της Γαλλίας, η IDE και η MEVACO στο πρόγραμμα των Patriot, τα ΕΑΣ στον πύραυλο Iris, τα ναυπηγεία Σαλαμίνας στις Belharra, η Theon με διόπτρες που χρησιμοποιούν στρατοί σε όλο τον κόσμο και πολλές νέες υψηλής τεχνολογίας και καινοτομίας όπως η Feac πρόσφατα που βραβεύτηκε από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Άμυνας κ.α.
Είναι μύθος ότι δεν υπάρχει το επιστημονικό προσωπικό για έρευνα και ανάπτυξη, καθώς τα ελληνικά πανεπιστήμια είναι γεμάτα όρεξη αν δοθεί η δυνατότητα. Απόδειξη η συνεργασία όλων των Πανεπιστημίων της βόρειας Ελλάδας με τον ΣΕΚΠΥ για διασύνδεση της εκπαίδευσης με την βιομηχανία.
Μύθο αποτελεί ότι οι μεγάλες αμυντικές επιχειρήσεις δεν θέλουν να δίνουν βιομηχανικές επιστροφές. Η γαλλική Naval Group με δική της απόφαση έδωσε έργο σε ελληνικές εταιρείες και συνεχίζει σε B2B συναντήσεις και επιδιώκει συνεργασίες. Η αμερικανική Lockheed Martin θεωρεί δεδομένο σε κάθε παραγγελία που αναλαμβάνει να δίνει σε ελληνικές εταιρείες έργο. Στην πρόσφατη «ναυμαχία» για τις κορβέτες τόσο Naval όσο και η ιταλική Fincantieri μίλαγαν ξεκάθαρα για πάνω από 30% βιομηχανική επιστροφή. Το ίδιο και η ισραηλινή IAI για το πρόγραμμα του ελληνικού θόλου έχει ξεκαθαρίσει τη μεγάλη συνεργασία που θέλει με ελληνικές εταιρείες και γραμμές παραγωγής στη χώρα.
Η ελληνική αμυντική βιομηχανία, όπως είπε ο Τάσος Ροζολής είναι κυρίως MRO (Maintenance, Repair, Overhaul) δηλαδή κυρίως για συντήρηση και υποκατασκευαστικό έργο που σημαίνει θα μπορούσε να συμμετέχει παντού και από αυτό το κέρδος είναι πολλαπλάσιο για την εταιρεία και την χώρα. Δεν είναι μόνο το έργο και τα χρήματα αλλά και η τεχνογνωσία και η μετέπειτα συνεργασία δημιουργώντας υπεραξία.
Δεν είναι τυχαίο λοιπόν που τόσο ο Ευάγγελος Μυτιληναίος όσο και ο Τάσος Ρόζολης επέμεναν ότι πλέον δεν πρέπει να υπάρχει κανένα εξοπλιστικό πρόγραμμα που δεν θα προβλέπει 30% βιομηχανικό έργο για τις ελληνικές εταιρείες. Είναι αυτό που θα τις αναπτύξει και θα στηρίξει και την οικονομία αλλά και τις Ένοπλες Δυνάμεις.
