Ευρείες οικονομικές επιπλοκές, με άνοδο του κόστους των τροφίμων και της ενέργειας, είναι πιθανό να προκαλέσουν οι κρίσεις, που πλήττουν καίριες εμπορικές διόδους. Ο Οργανισμός Εμπορίου και Ανάπτυξης του ΟΗΕ (UNCTAD) είναι μόνον ο τελευταίος από τους πολλούς φορείς που κρούει σήμερα τον κώδωνα του κινδύνου για τις κλιμακούμενες εντάσεις στο διεθνές εμπόριο.
Λόγω της κρίσης στην Ερυθρά Θάλασσα, μεγάλοι «παίκτες» της παγκόσμιας ναυτιλίας ανακατευθύνουν τα πλοία τους, με αποτέλεσμα οι διελεύσεις από τη Διώρυγα του Σουέζ να έχουν μειωθεί κατά 42% σε βάθος διμήνου. Σε ό,τι αφορά τα κοντέινερσιπ, οι διελεύσεις ανά εβδομάδα μειώθηκαν κατά 67% από έναν χρόνο νωρίτερα.
Ήδη όμως εδώ και σχεδόν τρία χρόνια, το διεθνές εμπόριο αναδιαρθρώνεται, καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία άλλαξε τις προηγουμένως καθιερωμένες διόδους του σιταριού και διάφορων ελαίων. Παράλληλα, τεκτονικές αλλαγές προκαλεί η χαμηλή στάθμη των υδάτων στη Διώρυγα του Παναμά, εξαιτίας της οποίας οι διελεύσεις μειώθηκαν σε ετησιοποιημένη βάση κατά 36% τον τελευταίο μήνα.
Εκτινάχθηκε το κόστος
Έτσι, το μέσο κόστος μεταφοράς φορτίου την τελευταία εβδομάδα του Δεκεμβρίου αυξήθηκε κατά 500 δολάρια σε σύγκριση με την αμέσως προηγούμενη εβδομάδα, ξεπερνώντας κάθε προηγούμενο ρεκόρ. Σύμφωνα πάντοτε με τον φορέα του ΟΗΕ, οι ναυτιλιακές μεταφορές από τη Σαγκάη προς την Ευρώπη έχουν υπερτριπλασιαστεί (+256%) αυτή την εβδομάδα σε σχέση με τον Δεκέμβριο, ενώ τεράστιες είναι οι αυξήσεις για όλους τους προορισμούς και με αντίστοιχο ρυθμό σκαρφαλώνουν και τα ασφάλιστρα.
Συνολικά, οι κρίσεις σημαίνουν μεγαλύτερα ταξίδια για τα πλοία, εκτίναξη του εμπορικού κόστους και έκλυση περισσότερου διοξειδίου του άνθρακα.
«Καμπανάκι» για τρόφιμα και ενέργεια
Δεδομένου ότι οι μεταφορές διά θαλάσσης αποτελούν τουλάχιστον το 80% της παγκόσμιας διακίνησης αγαθών, το UNCDAT προειδοποιεί για καθυστέρηση στην παράδοση προμηθειών και άνοδο των τιμών στα καταναλωτικά προϊόντα. Τονίζει ότι το επιπλέον κόστος θα μετακυλίσει με κάποια καθυστέρηση στους καταναλωτές, με το πλαφόν να φτάνει περίπου έναν χρόνο μετά.
Οι ενεργειακές προμήθειες και κατά συνέπεια οι σχετικές τιμές αναμένεται να επηρεαστούν λόγω των προβλημάτων στο εμπόριο, ιδίως στην Ευρώπη που βρίσκεται σε ευάλωτη θέση. Επίσης, η παράταση των ταξιδιών των πλοίων ενδέχεται να οδηγήσει σε περαιτέρω άνοδο του παγκόσμιου κόστους τροφίμων, το οποίο έχει ήδη αναρριχηθεί μετά τη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία. Το UNCTAD κάνει ιδιαίτερη αναφορά στις αναπτυσσόμενες χώρες, οι οποίες είναι εξαιρετικά ευάλωτες στα εμπορικά προβλήματα.
