Και δεν είναι μόνο όσοι πιάστηκαν στην «τσιμπίδα των τεκμηρίων» λόγω αυξημένων αντικειμενικών αξιών, εκείνοι που έχασαν τις απαλλαγές. Υπάρχουν και άλλοι που «πετάχτηκαν» εκτός φοροαπαλλαγών λόγω… έκτακτων εσόδων!
Γιατί το σύστημα «πέταξε» χιλιάδες πολίτες εκτός φορο- απαλλαγών
Συγκεκριμένα, όπως προκύπτει από απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ, κατά τη διαδικασία υπολογισμού και εκκαθάρισης του ΕΝΦΙΑ του 2022, συμπεριελήφθησαν στο συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάθε φορολογούμενου -το οποίο λαμβάνεται υπόψη για να διαπιστωθεί εάν αυτός είναι δικαιούχος μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ- ακόμη και εισοδήματα τα οποία είναι έκτακτα και μη επαναλαμβανόμενα, όπως οι αποζημιώσεις απολύσεων, καθώς επίσης και ποσά κοινωνικών παροχών τα οποία δεν φορολογούνται και δεν υπόκεινται καν σε ειδική εισφορά αλληλεγγύης, όπως είναι τα επιδόματα τέκνων, οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία ολικά τυφλών και κινητικά αναπήρων σε ποσοστό άνω του 80%.
Στο συνολικό ετήσιο οικογενειακό εισόδημα κάθε φορολογούμενου που ελήφθη υπόψη για να διαπιστωθεί εάν δικαιούται ή όχι την απαλλαγή από τον ΕΝΦΙΑ συνυπολογίστηκαν ως και τα επιδόματα ανεργίας!
Το αποτέλεσμα ήταν να κληθούν να πληρώσουν ολόκληρο το ποσό του ΕΝΦΙΑ εκατοντάδες χιλιάδες φορολογούμενοι με χαμηλά πραγματικά εισοδήματα. Ειδικότερα, ο αριθμός των δικαιούχων μερικής και ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ περιορίστηκε από 1.335.071 που είχε διαμορφωθεί το 2021 σε επίπεδο κοντά στο 1.220.000 φέτος, παρά το γεγονός ότι για τον προσδιορισμό των οικογενειακών εισοδημάτων ελήφθησαν υπόψη, όπως και πέρυσι, τα στοιχεία των εισοδημάτων των δηλώσεων του φορολογικού έτους 2020.
Ποιοι δεν πληρώνουν ΕΝΦΙΑ
Ποιες είναι όμως οι κατηγορίες των πολιτών που δεν πληρώνουν ΕΝΦΙΑ; Πρόκειται για οικογένειες που είναι τρίτεκνες ή πολύτεκνες ή περιλαμβάνουν ανάπηρα άτομα κατά ποσοστά 80% και άνω, υπό τις ακόλουθες προϋποθέσεις:
α) Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 12.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και κάθε εξαρτώμενο μέλος και
β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων στα οποία κατέχουν δικαιώματα πλήρους ή ψιλής κυριότητας ή επικαρπίας ο υπόχρεος υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος, η σύζυγος και τα εξαρτώμενα τέκνα της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.
Πότε καταβάλλεται ο μισός ΕΝΦΙΑ
Πότε όμως ένας ιδιοκτήτης ακινήτου έχει δικαίωμα να καταβάλει το 50% του ΕΝΦΙΑ; Όταν, πληρούνται οι εξής προϋποθέσεις:
α) Το «συνολικό ετήσιο καθαρό οικογενειακό εισόδημα» του προηγούμενου έτους δεν έχει υπερβεί τις 9.000 ευρώ, προσαυξημένο κατά 1.000 ευρώ για τον ή τη σύζυγο και για κάθε εξαρτώμενο μέλος της οικογένειας.
β) Το σύνολο της επιφάνειας των κτισμάτων τα οποία κατέχει ο φορολογούμενος και τα λοιπά μέλη της οικογένειάς του δεν υπερβαίνει τα 150 τετραγωνικά μέτρα.
γ) Η συνολική αντικειμενική αξία των κτισμάτων και των εντός σχεδίων πόλεων οικοπέδων που κατέχει ο φορολογούμενος ή η οικογένειά του δεν υπερβαίνει τα 85.000 ευρώ αν πρόκειται για άγαμο, τα 150.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο χωρίς παιδιά και τα 200.000 ευρώ αν πρόκειται για έγγαμο με ένα ή δύο εξαρτώμενα τέκνα.
Ποια εισοδήματα συνυπολογίζονται για απαλλαγή από ΕΝΦΙΑ
Αυτά λοιπόν τα εισοδηματικά κριτήρια εκ των πραγμάτων «ακυρώθηκαν» για χιλιάδες οικογένειες είτε επειδή λόγω της αύξησης των αντικειμενικών αξιών «φούσκωσε» το τεκμαρτό εισόδημα, είτε γιατί προέκυψε κάποιο έκτακτο έσοδο.
Η διαδικασία υπολογισμού του εισοδήματος, προκειμένου να διαπιστωθεί εάν καλύπτονται τα όρια απαλλαγής από τον φετινό ΕΝΦΙΑ, καθορίστηκε με την υπ’ αριθμόν Α1058/2022 απόφαση του διοικητή της ΑΑΔΕ Γ. Πιτσιλή.
Αυτή προβλέπει πως στο συνολικό ετήσιο φορολογητέο εισόδημα κάθε φορολογούμενου, το οποίο λαμβάνεται υπόψη για να κριθεί εάν δικαιούται ή όχι μερικής ή ολικής απαλλαγής από τον ΕΝΦΙΑ συμπεριλαμβάνονται και τα ποσά που έχουν δηλωθεί στους κωδικούς των περιπτώσεων 2, 3, 4, 5, 6, 9, 10, 11, 12 και 19 του πίνακα 6 της φορολογικής δήλωσης (Ε1) του φορολογικού έτους 2020.
Στους κωδικούς αυτούς είχαν περιληφθεί από τους φορολογούμενους τα ακόλουθα ποσά εισοδημάτων:
Α. Εισοδήματα που απαλλάσσονται από τον φόρο ή φορολογούνται αυτοτελώς κατά την καταβολή τους. Τα εισοδήματα αυτά είναι τα εξής:
1) Η διατροφή συζύγου και τέκνων.
2) Τα επιδόματα ανεργίας.
3) Οι συντάξεις των αναπήρων πολέμου ή των θυμάτων πολέμου ή των αναπήρων που υπέστησαν βλάβη κατά την εκτέλεση της υπηρεσίας τους.
4) Το εξωιδρυματικό επίδομα και κάθε συναφές ποσό που καταβάλλεται σε αναπήρους και το οποίο συγκεντρώνει τα εννοιολογικά χαρακτηριστικά του εισοδήματος όπως περιοδικότητα και μόνιμη πηγή προέλευσης.
5) Οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε αναπήρους με ποσοστό αναπηρίας τουλάχιστον 80%.
6) Τα επιδόματα αναγνωρισμένων πολιτικών προσφύγων.
7) Ποσοστό 65% των επιδομάτων επικίνδυνης εργασίας και της καταβαλλόμενης πτητικής αποζημίωσης στους πιλότους πολιτικής
αεροπορίας και της Υπηρεσίας Πολιτικής Αεροπορίας.
8) Το κοινωνικό εισόδημα αλληλεγγύης.
9) Το ασφάλισμα ομαδικών ασφαλιστηρίων συνταξιοδοτικών συμβολαίων ημεδαπής προέλευσης.
10) Οι «πράσινες» και συνδεδεμένες αγροτικές ενισχύσεις μέχρι 12.000 ευρώ αθροιζόμενες.
11) Οι λοιπές εισοδηματικές αγροτικές ενισχύσεις.
12) Η αγροτική επιδότηση πρόωρης συνταξιοδότησης.
13) Οι αμοιβές που καταβάλλονται από την Παγκόσμια Ένωση Αναπήρων Καλλιτεχνών σε φορολογικούς κάτοικους Ελλάδος.
Β. Εισοδήματα που απαλλάσσονται και από τον φόρο εισοδήματος και από την ειδική εισφορά αλληλεγγύης. Τα εισοδήματα αυτά είναι:
14) Οι μισθοί, οι συντάξεις και η πάγια αντιμισθία των ολικά τυφλών ή κινητικά αναπήρων 80% και άνω.
15) Η αποζημίωση λόγω διακοπής εργασιακής σχέσης.
16) Το επίδομα παιδιού το οποίο καταβάλλεται από τον ΟΠΕΚΑ.
17) Το επίδομα εκπαίδευσης και επαγγελματικής κατάρτισης ανέργων.
18) Το Αντιστάθμισμα Νησιωτικού Κόστους.
Γ. Λοιπές κατηγορίες εισοδημάτων που φορολογούνται με ειδικό τρόπο ή απαλλάσσονται από τον φόρο εισοδήματος, όπως:
19) Το επίδομα ανεργίας του ΟΑΕΔ, του ΓΕΝΕ και του ΕΤΑΠ-ΜΜΕ που εισπράχθηκε μέσα στο φορολογικό έτος 2020.
20) Τα συνολικά καθαρά κέρδη που αναλογούν στα φυσικά πρόσωπα – εταίρους προσωπικών εταιρειών που τηρούν απλογραφικά βιβλία, (O.E., Ε.Ε., κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές εταιρίες, κοινοπραξίες κλπ.), μετά την αφαίρεση του φόρου του νομικού προσώπου.
21) Το ΕΚΑΣ.
