Αυξήθηκε κατά 10,2% το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών το 3ο τρίμηνο του 2022, φθάνοντας στα 37,7 δισ. ευρώ, έναντι 34,2 δισ. ευρώ την ίδια περίοδο του προηγούμενου έτους, σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ.
Αύξηση απασχόλησης και μισθών, κυρίως του κατώτατου, μια καλή τουριστική περίοδος, καθώς και τα μέτρα στήριξης της κυβέρνησης συνέβαλαν σε αυτό το αποτέλεσμα. Με το διαθέσιμο εισόδημα αυξημένο κατά 10,2% καλύφθηκε σχεδόν ο πληθωρισμός, όπως επισήμανε σε σχετική δήλωσή του και ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας.
Ωστόσο, ο μετριασμός των πληθωριστικών πιέσεων από την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος δεν αφορά εξίσου όλες τις κοινωνικές ομάδες. Οι μελέτες δείχνουν ότι ο πληθωρισμός είναι πολύ πιο αισθητός στα χαμηλότερα εισοδηματικά κλιμάκια, που διαθέτουν το μεγαλύτερο μέρος του εισοδήματός τους για κατανάλωση, σε σύγκριση με τα υψηλότερα εισοδήματα. Συνεπώς η αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος ίσως να μην είναι καν αισθητή στα χαμηλότερα εισοδήματα.
Ενδεικτικά, σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (The impact of the recent rise in inflation on low-income households), η διαφορά του πραγματικού, σταθμισμένου πληθωρισμού μεταξύ του χαμηλότερου και του υψηλότερου 20% εισοδηματικού κλιμακίου αυξήθηκε στις 1,9 ποσοστιαίες μονάδες τον Σεπτέμβριο του 2022, σε σύγκριση με μόλις 0,1 π.μ. ένα χρόνο πριν, σε περιβάλλον χαμηλού πληθωρισμού. Ειδικά ο πληθωρισμός στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων πλήττει βαρύτερα τα χαμηλά εισοδήματα, καθώς αυτά είναι που διαθέτουν μεγαλύτερο μέρος της καταναλωτικής δαπάνης τους σε τρόφιμα, ηλεκτρισμό, φυσικό αέριο και θέρμανση. Επίσης, η μελέτη σημειώνει ότι ενώ το αντίστοιχο υψηλό 20% εισοδηματικό κλιμάκιο αποταμιεύει το 39,9% του εισοδήματός του, το χαμηλό 20% έχει αρνητική αποταμίευση -6,4% και επομένως δεν έχει μαξιλάρι για να αμυνθεί στην ακρίβεια.
Στην ίδια λογική, το Δελτίο Οικονομικών Εξελίξεων της ΓΣΕΕ (Νοέμβριος 2022), επικαλούμενο την έρευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών (επεξεργασία ΙΝΕ-ΓΣΕΕ), αναφερόταν στην ασύμμετρη επίδραση της ακρίβειας και σημείωνε ότι ενώ σε εισοδήματα χαμηλότερα των 750 ευρώ η απώλεια αγοραστικής δύναμης (τον Σεπτέμβριο του 2022) ήταν έως και 40%, στο αμέσως επόμενο εισοδηματικό κλιμάκιο (751-1.100 ευρώ) ήταν 9%-14%, και στα υπόλοιπα εισοδηματικά κλιμάκια ήταν χαμηλότερη του 11% και μειώνεται όσο αυξάνεται το επίπεδο του εισοδήματος.
Ο πληθωρισμός στις τιμές της ενέργειας και των τροφίμων πλήττει βαρύτερα τα χαμηλά εισοδήματα.
Σύμφωνα με τα χθεσινά στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ (Τριμηνιαίοι Μη Χρηματοοικονομικοί Λογαριασμοί Θεσμικών Τομέων), παράλληλα με την αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος κατά 10,2% αυξήθηκε και η καταναλωτική δαπάνη κατά 12,7% φθάνοντας στα 36,7 δισ. ευρώ έναντι 32,6 δισ. ευρώ το 3ο τρίμηνο του 2021.
Το ποσοστό αποταμίευσης, που ορίζεται ως η ακαθάριστη αποταμίευση προς το ακαθάριστο διαθέσιμο εισόδημα, ήταν 2,6% έναντι 4,8% το 3ο τρίμηνο του 2021.
Οι ακαθάριστες επενδύσεις παγίου κεφαλαίου του τομέα των μη χρηματοοικονομικών υπηρεσιών ανήλθαν σε 3,8 δισ. ευρώ. Το ποσοστό των επενδύσεων ως προς την ακαθάριστη προστιθέμενη αξία ήταν 18,1% σε σύγκριση με 17,9% το 3ο τρίμηνο του 2021.
Σύμφωνα με τον κ. Σταϊκούρα, σε επίπεδο 9μήνου η άνοδος του διαθέσιμου εισοδήματος είναι 10 δισ. ευρώ σε σχέση με το 2019.
«Η εξέλιξη αυτή», σημείωσε ο υπουργός, «είναι αποτέλεσμα της ασκούμενης οικονομικής πολιτικής, με κύριους άξονες τις μειώσεις φόρων και ασφαλιστικών εισφορών, τις αυξήσεις του κατώτατου μισθού, την ενίσχυση της απασχόλησης και την υλοποίηση γενναίων μέτρων στήριξης νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Στήριξη που αποτυπώνεται και στην αύξηση –κατά 47 δισ. ευρώ– που έχουν παρουσιάσει οι καταθέσεις των πολιτών από το 2019 μέχρι σήμερα».
