Βαθιά το χέρι στη τσέπη θα πρέπει να βάλουν οι καταναλωτές το επόμενο διάστημα, καθώς το κύμα ανατιμήσεων που βρίσκεται σε εξέλιξη τους τελευταίους μήνες όχι μόνο δεν έχει ανακοπεί, αλλά αναμένεται να ενταθεί. Κι αυτό διότι ούτε οι τιμές των πρώτων υλών δείχνουν σημάδια αποκλιμάκωσης, ούτε τα ναύλα και οι τιμές των τελικών προϊόντων από Ασία υποχωρούν. Δεν αποκλείεται μάλιστα νέα διαταραχή στην εκεί παραγωγική διαδικασία λόγω της νέας έξαρσης του COVID-19 στην Κίνα, ενώ το κόστος της ενέργειας αυξάνεται και πλέον οι αυξήσεις αφορούν ολοένα και περισσότερους κρίκους της αλυσίδας παραγωγής.
Πιο ακριβά τα προϊόντα στα ράφια των σούπερ μάρκετ
Ήδη από τις αρχές του έτους έως και σήμερα λόγω κυρίως της αύξησης των πρώτων υλών έχουν ανακοινωθεί στα σούπερ μάρκετ τιμοκατάλογοι με αυξήσεις τιμών σε σειρά προϊόντων, πολλά εκ των οποίων πρόκειται για βασικά είδη διατροφής. Στο ηλιέλαιο η τιμή έχει αυξηθεί κατά 30%, στο κοτόπουλο οι ανατιμήσεις φτάνουν το 8%, στα ζυμαρικά έχουν γίνει ανατιμήσεις σε δύο κύματα, οι οποίες συνολικά είναι 13%, στον καφέ οι ανατιμήσεις είναι επίσης σε δύο φάσεις με τη συνολική αύξηση τιμής να φτάνει το 9%, στα τυριά οι τιμές έχουν αυξηθεί έως 15%, στα γαλακτοκομικά έως 5%, στα αναψυκτικά οι ανατιμήσεις είναι της τάξης του 10%, στη ζάχαρη 5%, στα όσπρια 5%.
Καίει το σουβλάκι, πικρός ο καφές
Σημαντικές ανατιμήσεις έχουν κάνει ήδη την εμφάνισή τους και στην εστίαση, με την τιμή στο πλέον δημοφιλές είδος, το σουβλάκι, να έχει αυξηθεί κατά 11%. Ακριβότερος πωλείται και ο καφές στην εστίαση με τις αυξήσεις να φτάνουν το 5%, χωρίς να αποκλείεται να ακολουθήσουν και άλλες.
Σύμφωνα, εξάλλου, με πρόσφατη έρευνα του Βιοτεχνικού Επιμελητηρίου Αθήνας (ΒΕΑ) το 68% των μικρομεσαίων επιχειρήσεων εκτιμούν, ότι οι διεθνείς αυξήσεις θα επηρεάσουν πολύ και πάρα πολύ το κόστος παραγωγής, καθώς όσο περισσότερο εξαρτημένες είναι οι επιχειρήσεις από το ενεργειακό κόστος, τόσο μεγαλύτερες επιπτώσεις αναμένουν από τις διεθνείς αυξήσεις. Ως εκ τούτου, σχεδόν οι μισές επιχειρήσεις εκτιμούν, ότι οι τιμές των προϊόντων και υπηρεσιών τους θα αυξηθούν γύρω στο 10% εξαιτίας των ανατιμήσεων στην ενέργεια, ενώ ένα 15% εκτιμούν ότι η αύξηση θα ξεπεράσει ακόμη και το 30%.
Ακόμη και οι επιχειρήσεις οι οποίες δεν έχουν προβεί σε ανατιμήσεις, κυρίως λόγω του γεγονότος ότι είχαν αποθέματα πρώτων υλών, αλλά και τα περιθώρια να απορροφήσουν το αυξημένο κόστος παραγωγής. Τα φθηνότερα αποθέματα τελειώνουν ενώ το υψηλότερο ενεργειακό και μεταφορικό κόστος καθιστούν, όπως επισημαίνουν, αναπόφευκτες τις ανατιμήσεις, αφού περαιτέρω απορρόφηση των αυξήσεων θέτει σε κίνδυνο την κερδοφορία των επιχειρήσεων. Αυτές, εάν δεν γίνουν μέχρι το τέλος του 2021, θεωρείται βέβαιο ότι θα γίνουν εντός του πρώτου τριμήνου του 2022.
Η εικόνα διεθνώς
Η Unilever παγκοσμίως αύξησε τις τιμές των προϊόντων της κατά 4,1% στο τρίτο τρίμηνο του έτους, λόγω της αύξησης του κόστους των πρώτων υλών και των ναύλων από την Ασία, ενώ ο διευθύνων σύμβουλός της Άλαν Τζόουπ εκτίμησε, μιλώντας στο Bloomberg, ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα διαρκέσουν για 12 ακόμη μήνες. Ο ίδιος υποστήριξε ότι στα υψηλότερα επίπεδα θα φτάσει ο δείκτης τιμών καταναλωτή κατά το πρώτο εξάμηνο του 2022 και εκτίμησε ότι το δεύτερο εξάμηνο του 2022 θα αρχίσει να αποκλιμακώνεται.
Σε αυξήσεις 1,6% έχει προχωρήσει η Nestle τους πρώτους 9 μήνες του 2021 με τον όμιλο να εκτιμά ότι το κόστος του πληθωρισμού θα αντιστοιχεί στο 4% του συνολικού κόστους πωλήσεων για τη χρήση του 2021.
Πολύ πιο απαισιόδοξα είναι τα στελέχη της Danone με τον οικονομικό διευθυντή του ομίλου Γιούργκεν Έσσερ να εκτιμά πρόσφατα ότι το κόστος του πληθωρισμού θα είναι τουλάχιστον 8% το 2021 και ότι θα επιδεινωθεί η κατάσταση το 2022 λόγω των υψηλών ναύλων, της αύξησης των τιμών των πρώτων υλών και των υλικών συσκευασίας.
