Η Ελλάδα οδεύει με ταχύτητα προς ιστορικό ρεκόρ επιχειρηματικότητας, καθώς το 2025 αναμένεται να είναι η πρώτη χρονιά που οι νέες ιδρύσεις επιχειρήσεων θα ξεπεράσουν το ορόσημο των 70.000. Σύμφωνα με τα στοιχεία του Γενικού Εμπορικού Μητρώου (ΓΕΜΗ), έως τα μέσα Οκτωβρίου έχουν ήδη συσταθεί 58.231 νέες εταιρείες, ενώ τα δεδομένα των τελευταίων ετών δείχνουν ότι μέχρι το τέλος της χρονιάς θα ξεπεραστεί το περσινό ρεκόρ των 66.446, σηματοδοτώντας τη μεγαλύτερη επίδοση από τότε που τηρούνται στατιστικά.
Η ανοδική αυτή πορεία συμβαδίζει με την ισχυρή ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας, η οποία συνεχίζει να τρέχει με διπλάσιο ρυθμό από τον μέσο όρο της Ευρωζώνης, αλλά ταυτόχρονα επιβεβαιώνει και τις παθογένειες της επιχειρηματικής μας βάσης. Κι αυτό διότι η πλειονότητα των νέων εγγραφών προέρχεται από ατομικές επιχειρήσεις και δραστηριότητες στη λιανική, στην εστίαση και τον τουρισμό, γεγονός που δείχνει ότι η πολυσυζητημένη μετάβαση σε ένα νέο παραγωγικό μοντέλο με έμφαση στην καινοτομία και τη μεταποίηση παραμένει ζητούμενο.
Οι ατομικές επιχειρήσεις εξακολουθούν να αποτελούν τη ραχοκοκαλιά της επιχειρηματικής δραστηριότητας: μόνο το 2025 έχουν γίνει 27.676 νέες εγγραφές, ενώ το καθαρό ισοζύγιο (ανοίγματα μείον κλεισίματα) ανέρχεται σε +12.193. Πρόκειται, κυρίως, για μικρές και πολύ μικρές μονάδες -καταστήματα λιανικής, επαγγελματίες υπηρεσιών, αυτοαπασχολούμενους- που συνθέτουν το χαρακτηριστικό μωσαϊκό της ελληνικής μικρομεσαίας οικονομίας.
Αμέσως μετά ακολουθούν οι Ιδιωτικές Κεφαλαιουχικές Εταιρείες (ΙΚΕ), με πάνω από 10.200 νέες ιδρύσεις και ισοζύγιο +6.185. Η ΙΚΕ έχει εξελιχθεί τα τελευταία χρόνια στο πιο ελκυστικό εταιρικό σχήμα για νεοφυείς και μικρομεσαίες επιχειρήσεις, καθώς προσφέρει ευελιξία, χαμηλό κόστος σύστασης και περιορισμένη ευθύνη. Αξίζει να σημειωθεί ότι μέσα σε δέκα χρόνια (2015-2025) οι ΙΚΕ σχεδόν δεκαπλασίασαν τον αριθμό τους, υποκαθιστώντας σταδιακά τις παραδοσιακές μορφές Ο.Ε. και Ε.Ε.
Οι Ομόρρυθμες (Ο.Ε.) και Ετερόρρυθμες (Ε.Ε.) εταιρείες υποχωρούν σταθερά: το 2025 καταγράφουν αντίστοιχα 6.805 και 12.912 νέες εγγραφές, με καθαρά ισοζύγια +2.945 και +1.282. Παραμένουν κυρίως σε οικογενειακές επιχειρήσεις, εμπόριο και εστίαση.
Οι Ανώνυμες Εταιρείες (Α.Ε.) δείχνουν σταθερότητα, με 1.614 νέα ανοίγματα και ισοζύγιο +429, γεγονός που υποδηλώνει ότι οι μεγάλες επιχειρηματικές πρωτοβουλίες είναι λίγες, αλλά υψηλής αξίας και επενδυτικής εμβέλειας.
Η ανοδική τάση συνοδεύεται από σημαντική κάμψη στα κλεισίματα επιχειρήσεων. Μέχρι τα μέσα Οκτωβρίου έχουν διακοπεί 18.964 δραστηριότητες, περίπου 8% λιγότερες σε σχέση με πέρυσι.
Το καθαρό θετικό αποτέλεσμα ενισχύει την καθαρή βάση του επιχειρηματικού ιστού, δημιουργώντας ένα πιο ανθεκτικό και διαφοροποιημένο περιβάλλον για μικρομεσαίες επιχειρήσεις.
Η ποιοτική ανάλυση των στοιχείων του ΓΕΜΗ δείχνει ότι η καρδιά της επιχειρηματικότητας στην Ελλάδα εξακολουθεί να χτυπά στους ίδιους παραδοσιακούς τομείς: το εμπόριο, την εστίαση, τις κατασκευές και τις υπηρεσίες. Είναι οι τέσσερις πυλώνες που στηρίζουν τη μικρομεσαία οικονομία και παράγουν τον μεγαλύτερο όγκο νέων εγγραφών κάθε χρόνο, συντηρώντας την κινητικότητα της αγοράς αλλά και τις γνωστές αδυναμίες της.
Πρώτος σε όγκο παραμένει ο τομέας του χονδρικού και λιανικού εμπορίου, με περισσότερες από 10.600 νέες εγγραφές και καθαρό ισοζύγιο +5.750. Πρόκειται κυρίως για μικρές, ατομικές επιχειρήσεις: καταστήματα τροφίμων, ειδών ένδυσης, ηλεκτρονικά μαγαζιά, εξειδικευμένα concept stores και εμπόρους αυτοκινήτων. Η είσοδος νέων επιχειρηματιών στο εμπόριο είναι εύκολη και χαμηλού κόστους, κάτι που το καθιστά καταφύγιο για πολλούς νέους επαγγελματίες, αν και παραμένει κλάδος χαμηλής προστιθέμενης αξίας.
Ακολουθούν η εστίαση και ο τουρισμός, με 7.190 νέες επιχειρήσεις και ισοζύγιο +4.995. Το συνεχές τουριστικό ρεύμα, η άνθηση των city breaks και η ανάπτυξη νέων μορφών φιλοξενίας ενισχύουν την επιχειρηματικότητα γύρω από τον τουρισμό, την εστίαση και το delivery. Από μικρά καφέ και εστιατόρια μέχρι μονάδες ενοικιαζόμενων δωματίων και startups που δραστηριοποιούνται στο food service, ο κλάδος αυτός εξακολουθεί να είναι το βαρύ πυροβολικό των ελληνικών μικρομεσαίων επιχειρήσεων.
Στις κατασκευές καταγράφεται η πιο εντυπωσιακή ανάκαμψη των τελευταίων ετών, με 5.582 νέες εγγραφές και ισοζύγιο +4.419. Η ζήτηση για ανακαινίσεις και ενεργειακές αναβαθμίσεις, τα έργα του Ταμείου Ανάκαμψης και η αναζωπύρωση της ιδιωτικής οικοδομής έχουν επαναφέρει στο προσκήνιο έναν κλάδο που μέχρι πριν από λίγα χρόνια είχε σχεδόν νεκρώσει. Οι τεχνικές εταιρείες, τα συνεργεία και τα μελετητικά γραφεία αποτελούν πλέον σημαντικό τμήμα της νέας επιχειρηματικής δραστηριότητας όχι μόνο στην Αττική, αλλά και στην περιφέρεια.
Ιδιαίτερη δυναμική παρουσιάζουν και οι επαγγελματικές, επιστημονικές και τεχνικές υπηρεσίες, με 7.692 νέες εγγραφές και ισοζύγιο +5.469. Μηχανικοί, λογιστές, νομικοί, σύμβουλοι και αρχιτέκτονες αποτελούν ένα αναδυόμενο κύμα νέας επιχειρηματικότητας που στηρίζεται στη γνώση και την εξειδίκευση. Πρόκειται για κλάδους που ευνοούνται από την ψηφιακή μετάβαση, τις ενεργειακές επενδύσεις και την αυξανόμενη ζήτηση για συμβουλευτικές υπηρεσίες έργων.
Μεταφορές και logistics
Ανοδική πορεία εμφανίζουν επίσης οι μεταφορές και τα logistics, με 5.012 νέες εγγραφές και ισοζύγιο +4.209, καθώς η εξάπλωση του ηλεκτρονικού εμπορίου και των υπηρεσιών ταχυμεταφοράς δημιουργεί διαρκώς νέες ανάγκες για μεταφορικές και αποθηκευτικές επιχειρήσεις.
Παράλληλα, σημαντική κινητικότητα παρουσιάζουν η διαχείριση ακινήτων (+2.380), οι υπηρεσίες υγείας και κοινωνικής μέριμνας (+1.716), αλλά και η εκπαίδευση (+698), όπου καταγράφονται νέες επιχειρήσεις σε φροντιστήρια, εκπαιδευτικές πλατφόρμες και χώρους μάθησης.
Αντίθετα, η ενέργεια εμφανίζει αρνητικό ισοζύγιο (-249), καθώς η αγορά ωριμάζει και συγκεντρώνεται γύρω από μεγάλους παίκτες, ενώ οι χρηματοπιστωτικές και ασφαλιστικές δραστηριότητες παραμένουν στάσιμες.
Η γενική εικόνα, ωστόσο, είναι σαφής: η ελληνική επιχειρηματικότητα εξακολουθεί να αναπτύσσεται γύρω από το εμπόριο, την εστίαση, τις κατασκευές και τις υπηρεσίες -τομείς με υψηλή κινητικότητα και άμεση σύνδεση με την κατανάλωση-, γεγονός που εξηγεί γιατί η επιδιωκόμενη μεταστροφή του παραγωγικού μοντέλου προς τη βιομηχανία, την καινοτομία και την τεχνολογία παραμένει μεγάλη πρόκληση.
