Επίδαυρος: Νέες αντιδράσεις για το σκηνικό με τα σκουπίδια στη «Μήδεια» του Φρανκ Κάστορφ

Διαστάσεις επιδημίας τείνει να λάβει το φαινόμενο των αντιδράσεων εναντίον των αντισυμβατικών παραστάσεων που ανεβαίνουν το φετινό καλοκαίρι στο Αρχαίο Θέατρο της Επιδαύρου ανοίγοντας μια μεγάλη συζήτηση για τα ενδεχόμενο όρια που θέτουν συγκεκριμένα κείμενα και χώροι αλλά και για το κατά πόσο το κοινό είναι ενημερωμένο για το έργο που προσέρχεται να παρακολουθήσει αλλά και επαρκώς εξοικειωμένο να επεξεργαστεί τις δυσνόητες ενίοτε αναφορές και του κρυφούς συμβολισμούς πίσω από τις επιλογές του εκάστοτε σκηνοθέτη.

Μετά τον σάλο που ξεσήκωσαν, την προηγούμενη εβδομάδα, οι «Σφήκες» της Λένας Κιτσοπούλου, το πεδίο της αντιπαράθεσηςς μεταφέρθηκε το τελευταίο 48ωρο στην σύγχρονη εκδοχή της «Μήδειας» του Ευριπίδη που παρουσίασε ο ρηξικέλευθος Γερμανός σκηνοθέτης Φρανκ Κάστορφ, τα βράδια της Παρασκευής και του Σαββάτου, στο αργολικό θέατρο, με μια ομάδα εκλεκτών πρωταγωνιστών μεταξύ των οποίων οι Μαρία Ναυπλιώτου, Ευδοκία Ρουμελιώτη, Στεφανία Γουλιώτη, Σοφία Κόκκαλη, Αγγελική Παπούλια Νίκος Ψαρράς, Αινείας Τσαμάτης και Νικόλας Χανακούλας.

Βασικό σημείο της αρνητικής κριτικής που δέχτηκε η παράσταση αποτέλεσε το απροσδόκητο σκηνικό της το οποίο ενόχλησε μια μερίδα των θεατών, από τα πρώτα κιόλας λεπτά της άφιξής τους: Τέσσερα αντίσκηνα και γύρω τους, σκορπισμένα, δεκάδες πλαστικά μπουκάλια και δέματα σκουπιδιών είχαν καταλάβει στην ορχήστρα του αρχαίου θεάτρου ενώ στην γιγαντοοθόνη που βρισκόταν στο βάθος δέσποζε μια μισογκρεμισμένη φωτεινή επιγραφή της Coca Cola.

«Μα είναι δυνατόν να γεμίζουν με σκουπίδια την Επίδαυρο» ήταν το βασικό ερώτημα που διατυπώθηκε μετ΄ επιτάσεως τόσο από κάποιους θεατές όσο και από χρήστες των social media που είδαν τις φωτογραφίες που κυκλοφόρησαν, λίγες ώρες αργότερα, επιδιδόμενοι σε έναν δεύτερο γύρω απαξιωτικών σχολίων για τις φετινές επιλογές του Φεστιβάλ Αθηνών και Επιδαύρου.

Η δυσαρέσκεια για το σκηνικό, σε συνδυασμό με την μαραθώνια διάρκεια της παράστασης – ξεπερνούσε τις τρεις ώρες και μάλιστα σε συνθήκες ισχυρού καύσωνα – ήταν οι βασικές αιτίες που έκανε κάποιους θεατές να αποχωρήσουν, και τα δύο βράδια, αρκετά πριν το φινάλε.

Ο ίδιος ο σκηνοθέτης, ωστόσο, ο οποίος δεν έχει κερδίσει τυχαία του «μετρ της αποδόμησης» και ποντάρει διαχρονικά στις διαφωνίες, είχε προβλέψει αυτές τις αντιδράσεις γι΄ αυτό και τις συμπεριέλαβε στο κείμενό του υπό τη μορφή αυτοσαρκασμού: «Έχει μείνει κανείς θεατής ή έφυγαν όλοι;» ρωτούσε με νόημα ο Νίκος Ψαρράς.

Οι πέντε Μήδειες

Όχι μία, ούτε δύο αλλά πέντε διαφορετικές Μήδειες επέλεξε να παρουσιάσει ο Κάστορφ στην Επίδαυρο θέλοντας να υποστηρίξει τη βασική πεποίθησή του πως «σε κάθε γυναίκα υπάρχει η δυνατότητα μιας Μήδειας αλλά κάθε φορά με κάτι το διαφορετικό γιατί κάθε άνθρωπος ερμηνεύει ή καταλαβαίνει αλλιώς αυτόν τον ρόλο». Έχοντας συνδυάσει το κείμενο του Ευριπίδη με αναφορές κειμένων του Χάινερ Μύλλερ και ποιημάτων του Ρεμπώ, επιχείρησε να οικοδομήσει, μέσω μια σφικτής δραματουργίας, ένα σύγχρονο έργο που καυτηριάζει την πατριαρχία, τον καπιταλισμό, τον ιμπεριαλισμό, την κλιματική κρίση, το προσφυγικό και άλλα θέματα που απασχολούν την εποχή μας.

Οι Μήδειές του ήταν θύματα και θύτες ταυτόχρονα, όπως άλλωστε και η πρωταγωνίστρια της αρχαίας τραγωδίας, αντιπροσωπεύοντας τους καταπιεσμένους λαούς του σήμερα που προσπαθούν μάταια να επιβιώσουν με την εξέγερση να μοιάζει πλέον ως η μοναδική διέξοδος. Τροφή για σκέψη και προβληματισμό.

Κατά γενική ομολογία οι ερμηνείες των πέντε γυναικών – πρωταγωνιστριών της παράστασης ήταν εξαιρετικές, δουλεμένες, πειθαρχημένες και υπηρετούσαν απόλυτα το όραμα του σκηνοθέτη το οποίο υποστηρίχθηκε πολύ καλά και μουσικά από μια πολύχρωμη παλέτα ρυθμών και μελωδιών που περιελάμβανε από Τζιμ Μόρισον και Ντέμη Ρούσσο μέχρι Αρλέτα.