Οι ανησυχίες για παγκόσμια ύφεση επανέρχονται δυναμικά στο προσκήνιο των αγορών, παρά το γεγονός ότι τα οικονομικά δεδομένα και οι βασικοί χρηματοοικονομικοί δείκτες δεν στέλνουν ξεκάθαρα σήματα.
Σύμφωνα με ανάλυση του Reuters, παρά την τρίμηνη αναστολή των ανταποδοτικών δασμών που ανακοίνωσε τον Απρίλιο ο πρόεδρος των ΗΠΑ, Ντόναλντ Τραμπ, οι επιπτώσεις στην επιχειρηματική και καταναλωτική εμπιστοσύνη θεωρούνται ήδη αισθητές.
«Ο κίνδυνος για ύφεση στις ΗΠΑ έχει φτάσει στο 50%, είναι τόσο οριακά τα πράγματα», δηλώνει ο Guy Miller, επικεφαλής αναλυτής της Zurich Insurance Group.
Τα λεγόμενα «soft» στοιχεία, όπως οι δείκτες εμπιστοσύνης, απομακρύνονται όλο και περισσότερο από τα «hard» δεδομένα, όπως τα στοιχεία για την απασχόληση, δυσχεραίνοντας την πρόβλεψη για ύφεση.
Οι τελευταίοι αριθμοί για τις θέσεις εργασίας στις ΗΠΑ δείχνουν ανθεκτικότητα, παρότι το ΑΕΠ μειώθηκε το πρώτο τρίμηνο, ενώ η ευρωζώνη παρουσίασε ανάπτυξη. Ωστόσο, προβληματίζει η υποχώρηση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης στις ΗΠΑ σε χαμηλό σχεδόν πενταετίας, καθώς η ιδιωτική κατανάλωση αντιστοιχεί σε πάνω από τα δύο τρίτα της αμερικανικής οικονομίας. Παράλληλα, στην ευρωζώνη, ο δείκτης επενδυτικής εμπιστοσύνης ανέκαμψε μετά την κατάρρευση του Απριλίου, αλλά παραμένει αρνητικός.
Νέες προβλέψεις, νέα πραγματικότητα
Οι οικονομολόγοι αναθεωρούν μαζικά τις προβλέψεις τους. Από αισιόδοξοι που ήταν πριν τρεις μήνες, πλέον προβλέπουν αυξημένο κίνδυνο ύφεσης εντός του 2025. Η Barclays βλέπει «ουσιαστική παγκόσμια επιβράδυνση» και ήπιες υφέσεις σε ΗΠΑ και ευρωζώνη.
Ωστόσο, η ύφεση δεν θεωρείται αναπόφευκτη. Αν οι ΗΠΑ προχωρήσουν σε νέες εμπορικές συμφωνίες ή μειώσεις φόρων και σε περίπτωση που η ευρωζώνη στηριχθεί σε χαμηλά επιτόκια και δημοσιονομική ώθηση, οι πιέσεις θα μπορούσαν να αποδυναμωθούν. Όπως σημειώνει ο Ruben Segura-Cayuela της Bank of America (BofA), η αύξηση στους μισθούς και η πιο χαλαρή (dovish) στάση της ΕΚΤ αποτελούν «ανάχωμα» σε μια βαθιά ύφεση.
Υποχωρεί η ζήτηση
Οι τιμές βασικών εμπορευμάτων, και κυρίως του πετρελαίου, υποδηλώνουν έντονη κάμψη στη ζήτηση. Το πετρέλαιο έχει σημειώσει πτώση 16% φέτος, αγγίζοντας τα 60 δολάρια το βαρέλι, επίδοση που, αν διατηρηθεί, θα καταστήσει το 2025 τη χειρότερη χρονιά για το αργό από το 2020 και την πανδημία.
Ο χαλκός, αποκαλούμενος και ως «Dr Copper» λόγω της ικανότητάς του να προβλέπει οικονομικούς κύκλους, ανέκαμψε ελαφρώς μετά το χαμηλό έτους που κατέγραψε τον Απρίλιο, αλλά παραμένει κάτω από το υψηλό του Μαρτίου. Η Citi προβλέπει αρνητική πορεία για τους επόμενους 3-6 μήνες, λόγω μείωσης της ζήτησης στη μεταποίηση και των δυσθεώρητων δασμών (145%) στις εισαγωγές από την Κίνα.
Ο «γρίφος» των ομολόγων
Όπως αναφέρει το Reuters, οι αποδόσεις των κρατικών ομολόγων αντικατοπτρίζουν την ανησυχία για επιβράδυνση, αλλά όχι απαραίτητα για ύφεση. Από την πλευρά τους, οι επενδυτές «ποντάρουν» σε επιθετική δράση των κεντρικών τραπεζών.
Η Κίνα μείωσε τα επιτόκια, ενώ οι προσδοκίες για περαιτέρω χαλάρωση από την ΕΚΤ φτάνουν τις 60 μονάδες βάσης έως τον Δεκέμβριο. Οι traders «βλέπουν» περικοπές 80 μονάδων βάσης από τη Fed φέτος και συνολικά 115 μ.β. έως τα μέσα του 2026, αν και έχουν μειώσει τις πιο επιθετικές προβλέψεις μετά την παύση των δασμών.
Υπό παρακολούθηση παραμένει η καμπύλη αποδόσεων. Το spread 10ετών – 2ετών στις ΗΠΑ παραμένει θετικό. Σύμφωνα με τη Deutsche Bank, η ύφεση στις τελευταίες περιπτώσεις ήρθε όχι κατά την αντιστροφή, αλλά μετά, όταν η Fed άρχισε τις επιθετικές μειώσεις επιτοκίων.
Ισχυρή αισιοδοξία για τις μετοχές (προς το παρόν)
Το rebound των μετοχών δείχνει προσωρινή ανακούφιση. Φρανκφούρτη, Νέα Υόρκη και Τόκιο σημείωσαν «άλματα» άνω του 15% από τα χαμηλά του προηγούμενου μήνα.
Ωστόσο, οι εταιρικές ανακοινώσεις επισκιάζουν στην αισιοδοξία των επενδυτών. Η Electrolux, η Volvo, η Logitech και η Diageo απέσυραν τους στόχους τους λόγω αβεβαιότητας. Η General Motors, αν και εμφάνισε καλά αποτελέσματα, δεν έδωσε πρόβλεψη για το σύνολο του έτους.
«Το πρώτο τρίμηνο ίσως ήταν το τελευταίο “χωρίς την επιρροή” από τους δασμούς», προειδοποιεί ο Miller της Zurich και επισημαίνει: «Με τόση αβεβαιότητα, θα ανέμενα οι αποτιμήσεις να ενσωματώνουν μέρος αυτής της ανησυχίας. Μέχρι στιγμής, δεν το κάνουν.»
