Ένα νέο «μέτωπο» ανοίγει η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στη μάχη της για την καταπολέμηση του πληθωρισμού, το οποίο ενδέχεται να περιορίσει την αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων αυτή την εβδομάδα.
Εκτός από τα επιτόκια αυτά, η ΕΚΤ αναμένεται να ανακοινώσει το πρόγραμμα πώλησης ομολόγων ύψους 5 τρισ. ευρώ το οποίο αναμένεται να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της πληθωριστικής κρίσης.
Τα «γεράκια» του 25μελούς Διοικητικού Συμβουλίου της ΕΚΤ ζητούν την άμεση εφαρμογή του πλαισίου γνωστού και ως πρόγραμμα ποσοτικής σύσφιξης (QT). Οι υπόλοιποι συνεργάτες τους οι οποίοι ανησυχούν για τη δημιουργία ύφεσης, όμως, ενδέχεται να χρησιμοποιήσουν το πρόγραμμα αυτό ως όπλο διαπραγμάτευσης όσον αφορά την αντιστάθμιση της επιθετικής αύξησης των επιτοκίων. Οι αναλυτές, από την πλευρά τους, προβλέπουν πως τα επιτόκια της ΕΚΤ θα αυξηθούν κατά 50 μονάδες βάσης την ερχόμενη Πέμπτη.
Δεν πρόκειται για την πρώτη φορά όπου μπορεί να υπάρξει ένας συμβιβασμός τέτοιου είδους. Τον περασμένο Ιούλιο, η ΕΚΤ αποφάσισε μεγαλύτερη από την αναμενόμενη αύξηση των επιτοκίων της ενώ παράλληλα παρουσίασε ένα νέο εργαλείο για την προστασία των αγορών ομολόγων.
Το στοίχημα, αυτή τη φορά, είναι μεγαλύτερο. Αν και ο πληθωρισμός αναμένεται να κορυφωθεί σύντομα, τα επιτόκια της ΕΚΤ βρίσκονται σε τέτοιο σημείο όπου θεωρούνται ικανά να πλήξουν την οικονομία της Ευρωζώνης. Παράλληλα, το QT αποτελεί «αχαρτογράφητα νερά» για την ΕΚΤ και τις ευρωπαϊκές αγορές.
«Τα “γεράκια” της ΕΚΤ δε ζητούν τόσο μεγάλη αύξηση των επιτοκίων, αλλά άρση του APP (Asset Purchase Program) από τον ερχόμενο Μάρτιο», τόνισε η Μπιργκίτ Χένσελερ, αναλυτής της DZ Bank της Φρανκφούρτης.
Οι υπουργοί Οικονομικών της Λιθουανίας, Γκεντιμίνας Σίμκους, και της Λετονίας, Μάρτινς Κάζακς, έχουν αφήσει ανοιχτό το ενδεχόμενο μίας μειωμένης αύξησης των επιτοκίων με «αντίτιμο» την εξισορρόπηση του ισολογισμού της τράπεζας. Ο Γάλλος ΥΠΟΙΚ Φρανσουά Βιλερουά ντε Γκαλό, από την πλευρά του, τόνισε πως προτιμά μία αύξηση της τάξης των 50 μονάδων βάσης.
Σύμφωνα με πρόσφατη δημοσκόπηση του Bloomberg, οι περισσότεροι αναλυτές προβλέπουν περαιτέρω αύξηση των επιτοκίων της ΕΚΤ κατά 50 μονάδες βάση τον Φεβρουάριο, από το τρέχον 1,5% στο 2,5%. Παράλληλα, προβλέπουν πως η ΕΚΤ θα ξεκινήσει την πώληση ομολόγων μέσω του QT το πρώτο τρίμηνο.
Ο τρόπος λειτουργίας του πλαισίου ποσοτικής σύσφιξης αυτός καθαυτός δεν είναι ακόμα ξεκάθαρος αλλά η Πρόεδρος της ΕΚΤ Κριστίν Λαγκάρντ έχει υποσχεθεί μία «μετρημένη και προβλέψιμη» προσέγγιση.
Ο πραγματικά άγνωστος παράγοντας είναι η ταχύτητα και το timing της εφαρμογής του QT. Η περιορισμένη εμπειρία της Fed και της ΒοΕ με τα προγράμματα ποσοτικής σύσφιξης δεν προσφέρει έναν περιεκτικό «οδηγό» στην ΕΚΤ η οποία θα πρέπει να εφαρμόσει το QT λαμβάνοντας υπόψη τις 19 (σύντομα 20) διαφορετικές οικονομίες της Ευρωζώνης.
Παρά την προσπάθεια του διοικητή της Bundesbank, Γιόαχιμ Νάγκελ, να επανεπενδύσει τα ομόλογα αυτά μέσω του APP μέχρι το Μάρτιο, ακόμα και τα λοιπά «γεράκια» της ΕΚΤ όπως ο Ολλανδός ομόλογός του Κλάας Νοτ υποστηρίζουν πως «πρέπει να υπάρξει άρση των επανεπενδύσεων έτσι ώστε να μπορέσουμε να δοκιμάσουμε το πρόγραμμα της ποσοτικής σύσφιξης και να ανακαλύψουμε την σωστή ταχύτητα εφαρμογής του».
Πολλά εξαρτώνται από το πόσο η ευρωπαϊκή οικονομία θα αντέξει υπό την πίεση που ασκεί η τρέχουσα ενεργειακή κρίση. Τα επικαιροποιημένα στοιχεία αυτής της εβδομάδας θα προσφέρουν μία ένδειξη για τα προβλήματα που θα κληθούν να αντιμετωπίσουν τόσο τα νοικοκυριά όσο και οι επιχειρήσεις. Η αυξημένη αβεβαιότητα, όμως, μπορεί να πείσει ακόμα και τους επιφυλακτικότερους ρυθμιστές για μείωση του ποσοστού αύξησης των επιτοκίων.
«Τα “γεράκια” της ΕΚΤ θα προσηλωθούν στο QT και θα χαλαρώσουν τη στάση τους όσον αφορά τα επιτόκια», τόνισε χαρακτηριστικά ο αναλυτής της Generali Investments, Μάρτιν Ουόλμπουργκ.