Ρεκόρ χρηματοδότησης κατέγραψαν οι ελληνικές startups το 2021 αντλώντας κεφάλαια άνω του 1 δισ. δολ. σε μια χρονιά που αποδείχθηκε «χρυσή» σε διεθνές επίπεδο για τις εταιρείες τεχνολογίας. Την ίδια στιγμή, ο κλάδος των startups στην Ελλάδα, που περιλαμβάνει εταιρείες με κεφαλαιοποίηση κοντά στα 8 δισ. δολ., έχει αρχίσει να γίνεται υπολογίσιμος και σε επίπεδο απασχόλησης, με τα σχετικά στοιχεία να δείχνουν πως ο αριθμός των εργαζομένων πλήρους απασχόλησης κινείται σχεδόν στα ίδια επίπεδα με τον αριθμό που απασχολούν στην Ελλάδα σε θέσεις τεχνολογίας διεθνείς εταιρείες. Βέβαια, ο πληθωρισμός, η αύξηση του κόστους δανεισμού, η διαφαινόμενη ύφεση και οι γεωπολιτικές εξελίξεις των τελευταίων μηνών προκαλούν αβεβαιότητα σε εταιρείες αλλά και σε επενδυτές, με τους τελευταίους να συμβουλεύουν τις startups να διαχειρίζονται με σύνεση τα κεφάλαιά τους «και από το σκεπτικό ανάπτυξη με κάθε κόστος (growth at all cost) να βαίνουν προς το σκεπτικό ας επιζήσουμε για να ευδοκιμήσουμε (survive to thrive)», αναφέρει στην «Κ» ο Ανδρέας Σταυρόπουλος, εταίρος στο Threshold Ventures, μέλος Δ.Σ. του ΤΑΙΠΕΔ και μέλος Δ.Σ. Endeavor Greece.
Το περιβάλλον αυτό θα αποτυπωθεί και στα κεφάλαια που αναμένεται να αντλήσουν φέτος οι ελληνικές startups παρουσιάζοντας μια επιβράδυνση 20%-40%, παρά την ισχυρή δυναμική που επέδειξε ο κλάδος στις αρχές του έτους με την εξαγορά του 49% της Viva Wallet από την JP Morgan και την ανάδειξή της ως unicorn. Τα παραπάνω αποτελούν ευρήματα της έρευνας «2021 Greek-Tech Ecosystem Insights & Predictions for 2022», που διεξήγαγε η Endeavor Greece αντλώντας στοιχεία, μεταξύ άλλων, και από τους ίδιους τους ιδρυτές εταιρειών τεχνολογίας.
Η έρευνα
Σύμφωνα με την έρευνα που δημοσιεύει σήμερα η «Κ», οι χρηματοδοτήσεις προς τις ελληνικές startups (εταιρείες που από το σύνολο των εργαζομένων τους, άνω του 20% απασχολείται στην Ελλάδα) ξεπέρασαν πέρυσι το 1 δισ. δολ. (δανεισμός και ΑΜΚ), σημειώνοντας άνοδο 110% σε σύγκριση με το 2020. Οι εταιρείες που ξεχώρισαν είναι οι Storfund (410 εκατ. δολ.), Blueground (180 εκατ. δολ.), FlexCar (53 εκατ. δολ.) κ.ά., ενώ καταγράφηκαν 6 εξαγορές η συνολική αξία των οποίων άγγιξε τα 200 εκατ. δολ. Ανάμεσά τους ξεχώρισαν οι εξαγορές της ελληνικής Lenses.io από τη γερμανική Celonis, της Μoosend από τη Sitecore και της Niometrics από τη Mobileum. Oι γύροι χρηματοδότησης από 65 το 2020 ανέβηκαν στους 85 το 2021 (+30%) με τον κλάδο του fintech να κυριαρχεί στις προτιμήσεις των επενδυτών, απορροφώντας το 55% των κεφαλαίων που επενδύθηκαν πέρυσι. Τα μεγέθη ανεβαίνουν για τις εταιρείες που δεν έχουν μέχρι στιγμής αξιοσημείωτη παρουσία στην Ελλάδα, ωστόσο έχουν κάποια σύνδεση με τη χώρα μας, κυρίως όσον αφορά την καταγωγή των επενδυτών. Ετσι οι «εταιρείες διασποράς», οι οποίες σε αριθμό αγγίζουν τις 523, άντλησαν πέρυσι 6,8 δισ. δολ., ποσό έξι φορές μεγαλύτερο από αυτό που άντλησαν οι ελληνικές startups. Η δε αξία τους είναι 13 φορές μεγαλύτερη και ξεπερνά τα 100 δισ. δολάρια.
Θέσεις εργασίας
Θέσεις απασχόλησης στην Ελλάδα δημιουργούν –και μάλιστα με την ίδια ένταση– τόσο διεθνείς εταιρείες όσο και νεοφυείς εταιρείες, καθώς ο αριθμός των εργαζομένων και στις δύο αυτές κατηγορίες επιχειρήσεων είναι σχεδόν ίδιος. Ειδικότερα, 138 διεθνείς εταιρείες (από startups μέχρι και μεγάλες εταιρείες τεχνολογίας) –εκ των οποίων 73 πολυεθνικές– έχουν δημιουργήσει στην Ελλάδα ομάδες με 8.650 εργαζομένους σε θέσεις γύρω από τον κλάδο της τεχνολογίας. Τέτοια είναι τα παραδείγματα των Atos, Citrix, Nokia, Accenture, Microsoft, Pfizer, Ericsson κ.ά. Την ίδια στιγμή, 12.785 εργαζόμενοι απασχολήθηκαν το 2021 σε ελληνικές startups αλλά και εταιρείες σε πιο προχωρημένα στάδια ανάπτυξης (scaleups) παγκοσμίως, εκ των οποίων το 66%, ήτοι 8.536, απασχολείται στην Ελλάδα. Το 2022 ξεκίνησε δυναμικά, με τις εταιρείες να σηκώνουν το α΄ εξάμηνο κεφάλαια ύψους 331,2 εκατ. δολ. (μέσω δανεισμού και ΑΜΚ) και να σημειώνονται 11 εξαγορές-συγχωνεύσεις, εκ των οποίων η πιο εμβληματική ήταν της ελληνικής Accusonus από τη Facebook. Μέχρι όμως το τέλος του έτους αναμένεται επιβράδυνση των επενδύσεων σε ποσοστό 20%-40%, σε σύγκριση με το 2021, δεδομένου ότι ο αριθμός των κεφαλαίων που έχουν αντλήσει μέχρι το α΄ εξάμηνο οι ελληνικές startups αντιπροσωπεύει το 30% του συνόλου των κεφαλαίων που εξασφάλισαν το 2021. «Οπως και σε προηγούμενες εποχές η –κάπως υπερβολική μέχρι πρόσφατα– ευφορία των αγορών ακολουθείται από μια γενική “διόρθωση” προς τα κάτω, που είναι ικανή να κρατήσει, εάν το παρελθόν επαναληφθεί, 3-4 χρόνια», υπογραμμίζει ο κ. Σταυρόπουλος, τονίζοντας πως σε δύσκολες εποχές, σαν αυτή που διανύει ο κλάδος σήμερα με την άνοδο των επιτοκίων και την απειλή ύφεσης, μπορούν να δημιουργηθούν επιτυχημένα παραδείγματα εταιρειών. «Μετά 12 καλά χρόνια το χρήμα ακριβαίνει και πάλι ενώ το μακροοικονομικό ρίσκο χρειάζεται να ληφθεί υπόψη από τους CEO αλλά και τους επενδυτές», αναφέρει ο Νίκος Μπονάτσος, διευθύνων σύμβουλος της General Catalyst και endeavor mentor. «Οι Ελληνες ιδρυτές είναι πιο διασυνδεδεμένοι όσο ποτέ άλλοτε» σχολιάζει, εκτιμώντας πως «οι επιχειρηματίες του lifestyle» θα εξαλειφθούν και τη θέση τους θα πάρουν γενναίοι και επίμονοι νέοι επιχειρηματίες με εξαιρετικές εταιρείες που θα εξελιχθούν».