«Ελευθέρας» στα funds να πραγματοποιούν πλειστηριασμούς για λογαριασμό τους δίνει η Ολομέλεια του Αρείου Πάγου, με τους δανειολήπτες να βρίσκονται εκ νέου αντιμέτωποι με το ηλεκτρονικό σφυρί, «ζυγίζοντας» τις επιλογές τους.
Μολονότι η απόφαση θέλει κάποιο χρόνο να καθαρογραφεί, γεγονός που δικαιολογεί την άρνηση από πλευράς των εταιρειών διαχείρισης να τοποθετηθούν επί του θέματος, εντούτοις η πλειονότητα των αρεοπαγιτών φέρεται να τάχθηκε υπέρ της νομιμοποίησης των servicers να διενεργούν δικαστικές πράξεις και να προβαίνουν σε πλειστηριασμούς με τη δική τους επωνυμία και όχι ως πληρεξούσιοι των funds.
Υπενθυμίζεται πως το Ανώτατο Δικαστήριο κλήθηκε να αποφανθεί για το νομικό κενό που υπήρξε μεταξύ δύο νόμων: του 4354/2015 για τα «κόκκινα» δάνεια, ο οποίος προβλέπει ειδική νομιμοποίηση στους servicers, ώστε να μπορούν να πραγματοποιούν δικαστικές πράξεις αντί του δικαιούχου της απαίτησης και του 3156/2003 που αφορά γενικά σε ρυθμίσεις δανείων και δεν δίνει τη δυνατότητα στα funds να γίνονται διάδικοι και να πραγματοποιούν δικαστικές ενέργειες επί των ακινήτων που είχαν περιέλθει στην κυριότητά τους.
ΣΕ ΧΡΟΝΟ ΕΞΠΡΕΣ Η ΑΠΟΦΑΣΗ
Όπως εξηγούν αρμόδιες πηγές, δεδομένου ότι ο σχετικός φάκελος έκλεισε στα τέλη του περασμένου μήνα σημαίνει πως η απόφαση από την ολομέλεια ελήφθη σε λιγότερο από 10 ημέρες, όταν οι αρχικές εκτιμήσεις έκαναν λόγο ακόμη και μετά από τις εκλογές.
«Η δικαιοσύνη δεν μας έχει συνηθίσει σε τέτοιες ταχύτητες», σχολιάζουν χαρακτηριστικά, υπενθυμίζοντας, ωστόσο, πως το θέμα δεν ήταν άγνωστο για τους αρεοπαγίτες, δεδομένου ότι είχαν προηγηθεί 13, επίσης, υπέρ των servicers αποφάσεις από το Ανώτατο Δικαστήριο.
Τι σημαίνει η απόφαση για τους δανειολήπτες
Το νομικό επιχείρημα, βάσει του οποίου θα μπορούσαν να ανακόψουν τους πλειστηριασμούς χάνουν οι δανειολήπτες, αφού ακόμη και εκείνοι που κέρδισαν στο επίπεδο του Εφετείου πλέον κινδυνεύουν να βρεθούν εκ νέου αντιμέτωποι με το ηλεκτρονικό «σφυρί». Κι αυτό γιατί οι servicers θα μπορούν είτε να συνεχίσουν είτε να επανεκκινήσουν τις νομικές ενέργειες, έχοντας ένα δυνατό «χαρτί» στα χέρια τους: την οριστική απόφαση του Αρείου Πάγου.
Οι ίδιοι, πάντως, δοθείσης ευκαιρίας ξεκαθαρίζουν πως οι πλειστηριασμοί δεν είναι αυτοσκοπός, γεγονός που αποδεικνύεται από τα στοιχεία για τις ρυθμίσεις.
Σύμφωνα με αυτά, το συνολικό υπό διαχείριση ρυθμισμένο χαρτοφυλάκιο δανείων και απαιτήσεων υπό διαχείριση ξεπερνά τα 27 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε πάνω από 590.000 δανειολήπτες, ενώ την τελευταία τριετία έχουν επιστρέψει στο τραπεζικό σύστημα ρυθμισμένα δάνεια, συνολικού ύψους άνω των οκτώ δισ. ευρώ (115.000 δανειολήπτες). Όσον αφορά στα μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης, αυτά αντικατοπτρίζουν μόλις το 17% των ανακτήσεων έναντι ποσοστού άνω του 83% που αφορούν σε διμερείς ρυθμίσεις (στοιχεία 2020-2022). Για το πρώτο εξάμηνο του 2023, μάλιστα, στοχεύουν σε ρυθμίσεις και διευθετήσεις δανείων, ύψους 3,2 δισ. ευρώ, ανεβάζοντας «ταχύτητες» κατά 30% σε σχέση με την αντίστοιχη περυσινή περίοδο.
Η απόφαση επηρεάζει πάνω από 700.000 δανειολήπτες που φοβόντουσαν ότι οι κατοικίες τους θα μπορούν να βγουν σε πλειστηριασμό από τα funds, τα οποία αγόρασαν για ελάχιστα χρήματα
Πάνω από 87 δις. τα «κόκκινα δάνεια»
Τα «κόκκινα δάνεια» που βρίσκονται σήμερα στα χέρια των funds ξεπερνούν τα 87 δισ. ευρώ και δημιουργούν δύο παράλληλες πραγματικότητες: στη μία βρίσκονται χρεωμένα νοικοκυριά και επιχειρήσεις και στην άλλη «οι επενδυτικές ευκαιρίες» της αγοράς των κόκκινων δανείων.
Η πρώτη κατοικία προστατευόταν, εφόσον είχε αντικειμενική αξία έως 280.000 και το εισόδημα του νοικοκυριού ήταν έως 40.000 ευρώ. Το 2019, με νέο νόμο, ο ΣΥΡΙΖΑ δημιουργεί νέο πλαίσιο προστασίας της πρώτης κατοικίας, ακόμη πιο κουτσουρεμένο, το οποίο παρατάθηκε και από τη σημερινή κυβέρνηση δύο φορές, μέχρι και τον Ιούλιο του 2020.
Στην ελληνική αγορά χρέους έχουν πάρει θέση διεθνή επενδυτικά κεφάλαια, τα funds, στα οποία μεταβιβάστηκαν εκατοντάδες χιλιάδες κόκκινα δάνεια των τραπεζών. Εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις, όπως λέγονται, τα οποία λειτουργούν ως εντολοδόχοι των funds, εταιρείες συμβούλων ακίνητης περιουσίας που θα αξιοποιήσουν τα ακίνητα που αλλάζουν χέρια, δικηγορικά γραφεία και εισπρακτικές εταιρείες που κυνηγούν τους οφειλέτες, όλοι αυτοί αποτελούν τους βασικούς παίκτες στην αγορά χρέους.
Σήμερα στην Ελλάδα δραστηριοποιούνται περίπου 20 funds. Από τα μεγαλύτερα είναι η αμερικανική Davidson Kempner, που κατέχει 15,1 δισ. κόκκινων δανείων, η σουηδική Intrum, με 13,5 δισ., και η ιταλική doValue με 11,4 δισ. δάνεια.
