Σε δύο δόσεις θα καταβληθεί η αύξηση στις συντάξεις από 1/1/ 2023, το ποσοστό της οποίας θα καθοριστεί έως το τέλος Δεκεμβρίου με υπουργική απόφαση του Κωστή Χατζηδάκη, βάσει των οικονομικών μεγεθών της εισηγητικής έκθεσης του Προϋπολογισμού.
Η εξέλιξη των οικονομικών μεγεθών που σκαρφάλωσαν στα ύψη (9,8% πληθωρισμός, 6% ΑΕΠ για το τρέχον έτος) δείχνει ότι η αύξηση θα ανέλθει στο 8%, καθώς οι αυξήσεις υπολογίζονται με βάση το άθροισμα του 50% της μεταβολής του ΑΕΠ και του 50% της μεταβολής του Δείκτη Τιμών Καταναλωτή (τιμάριθμος).
Το μεγαλύτερο μέρος της αύξησης, ήτοι 7,5%, όπως έχει γίνει γνωστό θα καταβληθεί στο τέλος Ιανουαρίου με τις συντάξεις του Φεβρουαρίου, ενώ η όποια απόκλιση, 0,5% εν προκειμένω, θα οριστικοποιηθεί το φθινόπωρο, όταν η ΕΛ.ΣΤΑΤ. θα δημοσιοποιήσει τα επίσημα στοιχεία για τον πληθωρισμό και το ΑΕΠ και θα πιστωθεί στους λογαριασμούς των συνταξιούχων στο τέλος Ιανουαρίου 2024.
Επομένως η μέση σύνταξη του ΕΦΚΑ που ανέρχεται σε 750 ευρώ, από την 1/1/2023 θα διαμορφωθεί στα 810 ευρώ (+60 ευρώ).
Σημειώνουμε επίσης ότι σε όσο μεγαλύτερο ύψος κλειδώσουν οι αυξήσεις του 2023 τόσο περισσότεροι θα είναι οι αποδέκτες γιατί ο λογιστικός συμψηφισμός θα φέρει σημαντικότερη απομείωση της λεγόμενης προσωπικής διαφοράς.
Παράλληλα στις 20 Δεκεμβρίου θα καταβληθεί το επίδομα των 250 ευρώ σε πάνω από 1 εκατομμύριο συνταξιούχους, αλλά και μακροχρόνια ανέργους, υπερήλικες και δικαιούχους αναπηρικών συντάξεων. Τα εισοδηματικά κριτήρια για την καταβολή της λεγόμενης επιταγής ακρίβειας στους οικονομικά ασθενέστερους συνταξιούχους είναι το μηνιαίο εισόδημα να μην υπερβαίνει τα 800 ευρώ και το ετήσιο οικογενειακό τα 16.200 ευρώ.
Από τις 21 έως τις 23 Δεκεμβρίου 2022 θα πιστωθούν οι κύριες και οι επικουρικές συντάξεις του Ιανουαρίου στους συνταξιούχους όλων των φορέων. Στις εν λόγω πληρωμές μεγάλες κατηγορίες συνταξιούχων θα διαπιστώσουν πρώιμες αυξήσεις λόγω της κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης και της καταβολής της 4ης ετήσιας δόσης της αύξησης που απορρέει από τον νόμο Βρούτση για όσους έχουν διανύσει περισσότερα από 30 χρόνια στην ασφάλιση.
Περίπου 841.717 συνταξιούχοι θα δουν αυξημένες καθαρές αποδοχές λόγω κατάργησης της ειδικής εισφοράς αλληλεγγύης, από τους οποίους οι 525.456 διατηρούν μεγάλη προσωπική διαφορά. Ετσι, για παράδειγμα, συνταξιούχος με ετήσιο εισόδημα 14.000 ευρώ θα έχει ετήσιο όφελος 44 ευρώ. Για εισόδημα 16.000 ευρώ η ελάφρυνση ανεβαίνει στα 88 ευρώ τον χρόνο, ενώ για ετήσιο εισόδημα 17.000 ευρώ το όφελος ανέρχεται σε 110 ευρώ τον χρόνο.
Η απονομή συντάξεων
Την ίδια ώρα μπαίνει οριστικό τέλος στις καθυστερήσεις στην απονομή των κύριων συντάξεων, μια πληγή που υπήρχε διαχρονικά αλλά έγινε βαθύτερη με την ίδρυση του ΕΦΚΑ το 2016, ταλαιπωρώντας εκατοντάδες χιλιάδες πολίτες που περίμεναν μήνες ή και χρόνια τη σύνταξή τους.
Η επίπονη προσπάθεια, το αποτελεσματικό μάνατζμεντ, τα σύγχρονα ψηφιακά εργαλεία και τα κίνητρα που δόθηκαν στους υπαλλήλους είχαν ως αποτέλεσμα να εκδίδονται πλέον 1.250 συντάξεις την ημέρα (μέσος όρος 26.000 αποφάσεις τον μήνα), όταν το 2019 οι απονομές ανά ημέρα δεν ξεπερνούσαν τις 500.
Επιπλέον οι νέες συντάξεις θα απονέμονται μέσα σε 60 ημέρες, τη στιγμή που στη Γερμανία απαιτούνται τουλάχιστον 74 ημέρες για την έκδοση μιας σύνταξης, 56 ημέρες στη Σουηδία, 84 στη Γαλλία και 57 στην Αυστραλία. Βεβαίως στον ευρωπαϊκό χάρτη υπάρχουν και κράτη με ταχύτερες επιδόσεις, όπως η Ισλανδία και η Νορβηγία που χρειάζονται μόνο 28 ημέρες και η Φινλανδία που χρειάζεται 42 ημέρες. Ωστόσο σημειώθηκε εντυπωσιακή σύντμηση, αν αναλογιστεί κανείς ότι ο μέσος όρος έκδοσης των συντάξεων το 2019 ήταν τουλάχιστον 18 μήνες.
Στην πράξη μηδενίστηκαν οι εκκρεμείς κύριες συντάξεις των ετών 2016, 2017, 2018, 2019, 2020 και 2021, πλην διεθνών και ανελαστικών. Απομένουν 9.500 εξαιρετικά προβληματικές περιπτώσεις προ του 2021, όπου στην πλειονότητά τους η καθυστέρηση οφείλεται σε μια σειρά από λόγους με υπαιτιότητα του ασφαλισμένου (οφειλές που δεν έχουν διευθετηθεί, ανοιχτές δικαστικές εκκρεμότητες, μη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος, απουσία ιατρικών γνωματεύσεων κ.ά.). Μάλσιτα έχει ήδη εκκαθαριστεί 85% των αιτήσεων του 2022. Ο Σεπτέμβριος αποδείχτηκε ο καλύτερος όλων των εποχών για τον ΕΦΚΑ, καθώς εκδόθηκαν πάνω από 29.000 συνταξιοδοτικές αποφάσεις, αυξημένες κατά 57% σε σχέση με τον αντίστοιχο περσινό μήνα.
Οι επικουρικές
Μετά την αποκλιμάκωση των εκκρεμών κύριων συντάξεων σειρά παίρνει η επίσπευση στις εκκαθαρίσεις των εκκρεμών επικουρικών και των εφάπαξ. Σήμερα σε εκκρεμότητα βρίσκονται 95.000 ληξιπρόθεσμες επικουρικές (συνολικά οι αιτήσεις ανέρχονται σε 126.700), εκ των οποίων οι 29.254 αφορούν το Δημόσιο και 65.474 τον ιδιωτικό τομέα.
Το χρονοδιάγραμμα του e-ΕΦΚΑ προβλέπει την εκκαθάριση των νέων αιτήσεων, με τη διαδικασία fast track, σε 3 μήνες από την έκδοση της κύριας. Στόχος είναι έως το τέλος του Φεβρουαρίου του 2023 να έχει εκδοθεί το 60% των επικουρικών συντάξεων, με την εκκαθάρισή τους να υπολογίζεται την άνοιξη του 2023. Συνολικά το ποσό που οφείλεται στους ασφαλισμένους προσεγγίζει τα 430 εκατ. ευρώ.
Για την επίσπευση της έκδοσης των επικουρικών συντάξεων θα ενεργοποιηθεί ο «πύργος ελέγχου» που θα παρακολουθεί την πορεία των φακέλων, ενώ θα επιστρατευτούν και οι πιστοποιημένοι φοροτεχνικοί και δικηγόροι οι οποίοι ήδη απασχολούνται με την έκδοση των κύριων συντάξεων.
Παράλληλα αποδεσμεύονται 200 εισηγητές από την έκδοση των κύριων συντάξεων, οι οποίοι θα επικεντρωθούν στην έκδοση των επικουρικών και των εφάπαξ.
Σύμφωνα με τα στοιχεία του επικουρικού ταμείου ΕΤΕΑΕΠ, η μέση επικουρική μεικτή σύνταξη σήμερα ανέρχεται σε 290,84 ευρώ και το καθαρό ποσό σε 195,12 ευρώ.
