Μέχρι τον ερχόμενο Απρίλιο, η κυβέρνηση σχεδιάζει την έναρξη λειτουργίας του Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης Ακινήτων, ενός μηχανισμού που στοχεύει στην προστασία των ευάλωτων οφειλετών και της κύριας κατοικίας τους.
Ο Φορέας θα δίνει τη δυνατότητα στους πολίτες που βρίσκονται σε οικονομική δυσχέρεια να παραμείνουν στο σπίτι τους μέσω μίσθωσης, αποτρέποντας εξώσεις και πλειστηριασμούς από τράπεζες και servicers, ενώ παράλληλα θα τους παρέχει τη δυνατότητα επαναγοράς της κατοικίας τους στο μέλλον.
Η βασική λειτουργία του Φορέα είναι απλή: θα αποκτά την κύρια κατοικία ευάλωτων οφειλετών που οδηγούνται σε πτώχευση ή αναγκαστική εκτέλεση και θα την ενοικιάζει στους ίδιους για 12 χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, το κράτος θα υποστηρίζει τους οφειλέτες μέσω στεγαστικού επιδόματος, το οποίο θα κυμαίνεται από 70 έως 210 ευρώ, ανάλογα με τη σύνθεση του νοικοκυριού, τα εισοδηματικά και περιουσιακά κριτήρια.
Για παράδειγμα, ένας συνταξιούχος με μηνιαίο εισόδημα 700 ευρώ, που δεν μπορεί να ανταποκριθεί στις δόσεις του στεγαστικού του δανείου και κινδυνεύει με πλειστηριασμό, θα έχει τη δυνατότητα να ενταχθεί στον Φορέα. Αν το σπίτι του αξίζει 100.000 ευρώ, ο Φορέας θα το αγοράσει με έκπτωση 30% (δηλαδή 70.000 ευρώ) και θα του το επαναμισθώσει. Το ενοίκιο θα υπολογίζεται βάσει της αξίας του ακινήτου και της αγοράς, ενώ το κράτος θα καλύπτει ένα μέρος του ποσού μέσω επιδόματος. Ετσι, ο συνταξιούχος θα μπορεί να παραμείνει στην κατοικία του, πληρώνοντας μόνο ένα μικρό ποσοστό του ενοικίου από τη σύνταξή του.
Ενα άλλο παράδειγμα είναι μια οικογένεια με τρία παιδιά και συνολικό ετήσιο εισόδημα 15.000 ευρώ, που κινδυνεύει να χάσει την κατοικία της λόγω υπερχρεωμένου δανείου. Μέσω του Φορέα, η οικογένεια θα μπορεί να μείνει στο σπίτι της για έως 12 χρόνια, λαμβάνοντας ταυτόχρονα το επίδομα ενοικίου. Αν στο μεταξύ βελτιώσει την οικονομική της κατάσταση, θα έχει τη δυνατότητα να αγοράσει ξανά το ακίνητο στο 70% της εμπορικής του αξίας τη στιγμή της επαναγοράς.
Η κυβέρνηση έχει εξασφαλίσει τη συμμετοχή των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, οι οποίες θα συνεισφέρουν 100 εκατ. ευρώ για τη χρηματοδότηση του Φορέα. Το ποσό αυτό επαρκεί για την αγορά περίπου 2.000 κατοικιών, καλύπτοντας έναν σημαντικό αριθμό ευάλωτων οφειλετών. Η διαδικασία επιλογής του φορέα που θα διαχειρίζεται το πρόγραμμα βρίσκεται σε εξέλιξη, με τις δεσμευτικές προσφορές από τους υποψήφιους επενδυτές να υποβάλλονται εντός Ιανουαρίου 2024. Μεταξύ των υποψήφιων επενδυτών περιλαμβάνονται μεγάλοι διεθνείς όμιλοι, όπως οι Bain Capital Credit, Fortress Credit Corp και άλλοι.
Η ένταξη στον Φορέα θα πραγματοποιείται μέσω ειδικής ηλεκτρονικής πλατφόρμας. Οι ευάλωτοι οφειλέτες θα πρέπει να υποβάλουν αίτηση καταθέτοντας όλα τα απαραίτητα δικαιολογητικά, όπως τίτλους ιδιοκτησίας, κατασχετήρια ή αποδείξεις συμμετοχής σε προγράμματα συνεισφοράς του Δημοσίου. Με την αίτηση συνυποβάλλονται τα απαιτούμενα δικαιολογητικά όπως αντίγραφο ταυτότητας, κατασχετήριο ή στοιχεία απόφασης περί κήρυξης σε πτώχευση, τίτλοι ιδιοκτησίας, βεβαίωση ευάλωτου οφειλέτη, τυχόν έγγραφα περί συμμετοχής του στο πρόγραμμα συνεισφοράς του Δημοσίου/υπεύθυνη δήλωση από τον αποκλειστικό κύριο ή από καθέναν από τους συγκυρίους. Θα ακολουθεί αυτοψία από μηχανικό, ο οποίος θα αποτιμά την αξία του ακινήτου και θα ελέγχει τυχόν αυθαίρετες κατασκευές. Εφόσον εγκριθεί η αίτηση, θα υπογράφεται σύμβαση μίσθωσης, ενώ ο Φορέας θα καταβάλλει το τίμημα της μεταβίβασης στους πιστωτές. Το μίσθωμα για το πρώτο έτος της σύμβασης μίσθωσης υπολογίζεται βάσει ενός μαθηματικού τύπου που είναι με βάση το μέσο επιτόκιο στεγαστικού δανείου κυμαινόμενου επιτοκίου, το επιπλέον περιθώριο που θα θέσει ο προτιμητέος επενδυτής και η αξία της κατοικίας του οφειλέτη ιδιοκτησιακού δικαιώματος ευάλωτου οφειλέτη το οποίο αποκτήθηκε από τον Φορέα Απόκτησης και Επαναμίσθωσης.
