Η αυτοκινητοβιομηχανία εγκαταλείπει σιγά σιγά το μηχανικό χειρόφρενο αντικαθιστώντας το με ηλεκτρικές πλέον διατάξεις. Και ενώ το 2018 το 38% των διαθέσιμων μοντέλων στη Μ. Βρετανία διέθεταν την «παραδοσιακή» λύση, σήμερα ο αριθμός αυτός έχει πέσει μόλις στο 13% – και διαρκώς φθίνει.
Ένα παραδοσιακό μηχανικό χειρόφρενο φαίνεται πολύ πιο «βασικό» σε επίπεδο τεχνολογίας σε σύγκριση με το ηλεκτρικό. Ωστόσο, η αρχή λειτουργίας είναι η ίδια, καθώς και τα δύο «ενεργοποιούν» τα φρένα στον πίσω άξονα ενός αυτοκινήτου για να αποτραπεί η κίνηση των τροχών.
Αυτό επιτυγχάνεται μέσω ενός εμβόλου μέσα στη δαγκάνα του φρένου που σπρώχνει το τακάκι στο δίσκο (ή το τύμπανο). Σε ένα αυτοκίνητο με μηχανικό χειρόφρενο, το έμβολο λειτουργεί μέσω ενός φυσικού καλωδίου που εκτείνεται από τα πίσω φρένα μέχρι το μοχλό του χειρόφρενου. Καθώς τα τακάκια των φρένων φθείρονται και το καλώδιο του χειρόφρενου τεντώνεται, ένα μηχανικό χειρόφρενο μπορεί να χρειαστεί να ρυθμιστεί για να διατηρήσει την πλήρη αποτελεσματικότητά του.
Σε ένα ηλεκτρικό χειρόφρενο, το έμβολο λειτουργεί μέσω ενός διακόπτη που αντικαθιστά τον παραδοσιακό μηχανικό μοχλό. Αυτός ο διακόπτης ενεργοποιεί ηλεκτρονικά (δεν απαιτούνται καλώδια) ένα ζεύγος μικρών κινητήρων που αναγκάζουν τα πίσω τακάκια των φρένων να μετακινηθούν «πιάνοντας» ή απελευθερώνοντας τα φρένα. Λόγω του τρόπου λειτουργίας του, ένα ηλεκτρικό χειρόφρενο ρυθμίζεται μόνο του και έτσι απαιτεί λιγότερη συντήρηση, αλλά είναι δυνητικά πιο ακριβό να επισκευαστεί σε περίπτωση που κάτι πάει λάθος.
Αν και τα μηχανικά χειρόφρενα γίνονται όλο και πιο σπάνια, εξακολουθούν να προτιμώνται από ορισμένους οδηγούς για την απλότητα αλλά και για τη μηχανική τους αίσθηση. Μπορεί να είναι τεχνολογικά απλά, ωστόσο το μηχανικό χειρόφρενο έχει συγκεκριμένα πλεονεκτήματα, όπως το χαμηλότερο κόστος επισκευής, την απτική αίσθηση που προσφέρει αλλά και τα δυνατότητα στιγμιαίας ενεργοποίησης για συγκεκριμένες οδηγικές καταστάσεις.
Το ηλεκτρικό χειρόφρενο που κάποτε θεωρούνταν χαρακτηριστικό πολυτελείας, γίνεται πλέον ο κανόνας. Σε σχέση με την «παραδοσιακή» λύση, προσφέρει με τη σειρά του τα δικά του πλεονεκτήματα, όπως η λιγότερη δύναμη που απαιτεί για να λειτουργήσει (σ.σ.: στις περισσότερες των περιπτώσεων, η απεμπλοκή και εμπλοκή του γίνεται αυτόματα όταν ξεκινά το αυτοκίνητο ή όταν ο κινητήρας σβήνει). Επίσης, δεν χρειάζεται ρύθμιση με την πάροδο του χρόνου, ενώ επίσης επιτρέπει τη λειτουργία συγκράτησης του οχήματος για εκκίνηση στην ανηφόρα. Τέλος, το ηλεκτρικό χειρόφρενο καταλαμβάνει μικρότερο χώρο στην καμπίνα, γεγονός που προσφέρει περισσότερες ελευθερίες στους σχεδιαστές.
