Με τις εξελίξεις στην Ευρώπη να τρέχουν κυριολεκτικά και τις γεωπολιτικές ανακατατάξεις να βρίσκονται σε τεράστια κινητικότητα η κυβέρνηση είναι προ των πυλών να παρουσιάσει το εξοπλιστικό πρόγραμμα για την επόμενη τουλάχιστον 12ετία.
Σύμφωνα με πληροφορίες τις αμέσως επόμενες εβδομάδες και σίγουρα μέσα στον Μάρτιο θα παρουσιαστεί το εξοπλιστικό πακέτο στην ολομέλεια της Βουλής από τον ίδιο τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη και τον υπουργό Εθνικής Άμυνας Νίκο Δένδια. Να σημειωθεί ότι ο αρχικός σχεδιασμός ήταν να γίνει παρουσίαση την Δευτέρα 4 Μαρτίου στην αρμόδια επιτροπή, προγραμματισμός που άλλαξε και η ενημέρωση θα συνδεθεί και με τις ευρωπαϊκές εξελίξεις.
Κατόπιν θα πρέπει να ξεκινήσουν οι τελικές συζητήσεις και οι αποφάσεις ώστε να παρθούν οι σχετικές αποφάσεις από το ΚΥΣΕΑ με στόχο μέχρι τις αρχές καλοκαιριού να αρχίσουν να τρέχουν τα προγράμματα.
Το σχέδιο όπως έχει σημειωθεί από το ΥΠΕΘΑ προβλέπει τη διάθεση 2 δισ. ευρώ σε ετήσια βάση, ώστε να μπορούν να εντάσσονται στις Ε.Δ. και τα επόμενα χρόνια νέα οπλικά συστήματα και να συντηρούνται τα υφιστάμενα. Το πρόγραμμα δηλαδή θα φτάσει σε επίπεδο 12ετίας περίπου τα 25 δισ. ευρώ.
Είναι γεγονός ότι όλο το προηγούμενο διάστημα οι αξιωματικοί και τεσσάρων Γενικών Επιτελείων και της ΓΔΑΕΕ είχαν πολλές επαφές με εκπροσώπους εταιρειών για παρουσιάσεις οπλικών συστημάτων με βάση τις ανάγκες των ΕΔ ενώ ήδη έχει μπει σε λειτουργία το Ελληνικό Κέντρο Αμυντικής Καινοτομίας (ΕΛΚΑΚ). Μεγάλη κινητικότητα υπήρχε και συνεχίζει να υπάρχει ανάμεσα σε ξένες εταιρείες και ελληνικές αναζητώντας συνεργασίες το επόμενο διάστημα.
Το κρίσιμο ζήτημα του χρόνου
Τα όσα διαδραματίζονται το τελευταίο διάστημα στην ευρύτερη περιοχή είναι δεδομένο ότι δημιουργούν σκεπτικισμό τόσο στην στρατιωτική όσο και στην πολιτική ηγεσία των Ενόπλων Δυνάμεων για το χρόνο που πρέπει να κινηθούν καθώς είναι προφανές ότι η εθνική ασφάλεια της Ελλάδας απαιτεί σημαντικές επενδύσεις και ο χρόνος είναι κρίσιμος παράγοντας στη λήψη των αποφάσεών.
Πλέον έχει γίνει σαφές – με τα όσα διαδραματίζονται – σε όλη την Ευρώπη πόσο μάλλον στην Ελλάδα ότι είναι επιτακτική η σημαντική αύξηση των αμυντικών δαπανών. Ακόμα πιο εμφανές με χειροπιαστά παραδείγματα πλέον ότι υπάρχει ανάγκη να οικοδομήσουμε ένα πλαίσιο στο οποίο θα πρέπει να εξασφαλιστεί όσο μεγαλύτερη δυνατή αυτοσυντήρηση που δεν θα βασίζεται υπερβολικά στην εξωτερική υποστήριξη. Και εδώ θα πρέπει να παίξει σημαντικό ρόλο η στήριξη και η συμμετοχή της εγχώριας αμυντικής βιομηχανίας.
Ο κρίσιμος παράγοντας πλέον για τις αμυντικές προμήθειες και την ανάπτυξη στρατιωτικών ικανοτήτων θα πρέπει ταυτόχρονα να ξεπεράσει παρατεταμένες γραφειοκρατικές διαδικασίες και να προχωρήσουν σε δράση γρήγορα και αποφασιστικά. Οι αποφάσεις πρέπει να μεταφράζονται σε συγκεκριμένα έργα και επιχειρησιακή ετοιμότητα χωρίς περιττές καθυστερήσεις.
IAI
Μαθαίνοντας από χώρες με ταχεία δράση
Όπως επισημαίνουν στελέχη του χώρου, πρέπει να αντληθούν μαθήματα από χώρες που έχουν κατακτήσει την τέχνη των γρήγορων αμυντικών προμηθειών, όπως η Πολωνία, το Ισραήλ, η Εσθονία. Αυτά τα έθνη έχουν δείξει στη πράξη πώς να:
-Ελαχιστοποιήσουν το χρόνο λήψης αποφάσεων για κρίσιμες αμυντικές επενδύσεις
-Επίσπευση της οριστικοποίησης συμβάσεων μόλις ληφθούν οι αποφάσεις.
-Γρήγορη απόκτηση των οπλικών συστημάτων και ανάπτυξη των επιχειρησιακών δυνατοτήτων.
Το τρίπτυχο θα πρέπει είναι: Κινηθείτε γρήγορα, μειώστε τη γραφειοκρατία, ενισχύστε την ασφάλεια είναι απαίτηση των καιρών και των όσων εξελίσσονται.
Οι καθυστερήσεις έχει γίνει αντιληπτό ότι κοστίζουν σε ετοιμότητα, αποτροπή και ανθεκτικότητα. Αν δεν καταφέρουμε τον εξορθολογισμό των διαδικασιών, την περικοπή της γραφειοκρατίας και την επιτάχυνση της εφαρμογής δεν θα διασφαλίσουμε ότι οι αμυντικές δυνατότητες της Ελλάδας εξελίσσονται τόσο γρήγορα όσο και οι απειλές που ξεφυτρώνουν καθημερινά.
Το σύγχρονο και συνεχές μεταβαλλόμενο περιβάλλον απαιτεί γρήγορη δράση μακριά από λογικές και τακτικές του παρελθόντος.
Οι προτεραιότητες του εξοπλιστικού πακέτου
Από όσα έχουν γίνει γνωστά οι άμεσες προτεραιότητες στο εξοπλιστικό πακέτο για τους τρείς κλάδους των ΕΔ θα αφορά:
• Η συγκρότηση της αντιπυραυλικής και αντι-drone ασπίδας που θα καλύψει το μεγαλύτερο μέρος της ελληνικής επικράτειας βρίσκεται στη πρώτη προτεραιότητα. Οι τελικές προσφορές των δύο ισραηλινών εταιρειών IAI και Rafael έχουν δοθεί για τον Ελληνικό Θόλο για τον οποίο έχει υπολογιστεί περίπου 2 με 2,5 δισ. ευρώ. Να σημειωθεί ότι οι δύο εταιρείες, έχουν υποβάλει προσφορές η μεν IAI για το BARAK MX για την ηπειρωτική Ελλάδα, το οποίο θα αποτελέσει τη ραχοκοκαλιά της ασπίδας, και η Rafael για το spyder All in One για τα νησιά του Αιγαίου.
• Τον πολυσυζητημένο εκσυγχρονισμό των τεσσάρων φρεγατών ΜΕΚΟ αλλά «τσεκουρεμένο» καθώς η συμφωνία με την κοινοπραξία TKMS – THALES δεν υπάρχει πια και το ΠΝ θα προχωρήσει μόνο με την εγκατάσταση κυρίως νέων ηλεκτρονικών συστημάτων και τις μηχανολογικές εργασίες στο ναύσταθμο Σαλαμίνας ή σε ναυπηγείο με κόστος περίπου 300 ευρώ από το αρχικό των 600 ευρώ.
Ταυτόχρονα, αναμένεται να ολοκληρωθούν οι διαπραγματεύσεις για την απόκτηση και 4ης φρεγάτα Βelharra με την προσθήκη στρατηγικών όπλων. Να σημειωθεί ότι η πρώτη φρεγάτα αναμένεται να παραδοθεί στο τέλος του 2025 με καθυστέρηση.
• Πρόγραμμα αναβάθμισης των υφιστάμενων Υποβρυχίων και συμμετοχή στο πρόγραμμα ναυπήγησης των 4 νέων υποβρυχίων για τις οποίες ήδη έχει αρχίσει η αναζήτηση.
• Πρόγραμμα αναβάθμισης των Πυραυλακάτων ΡΟΥΣΣΕΝ περίπου 350 εκατ. ευρώ.
• Συμμετοχή στο πρόγραμμα ναυπήγησης της νέας ευρωκορβέτας και των αμερικανικών φρεγατών constellation. Προγράμματα όμως που θα χρειαστούν πάνω από δεκαετία για να ωριμάσουν.
• Πολύ ψηλά στις προτεραιότητες είναι οι προμήθεια πολλαπλών εκτοξευτών MLRS του Πυροβολικού οι οποίοι θα καλύψουν πολλές περιοχές και κυρίως τον Έβρο. Αν και το σύστημα που προηγήθηκε να προμηθεύσει είναι το Puls της ισραηλινής ELBIT στη συνέχεια κατατέθηκε πρόταση και από την αμερικανική Lockheed Martin. Το κόστος πάντως έχει προϋπολογιστεί στα 700 με 800 εκατ. ευρώ.
• Φυσικά σε όλα τα παραπάνω θα πρέπει να προστεθεί το μεγάλο πρόγραμμα απόκτησης των game changer μαχητικών F-35 με το κόστος να κυμαίνεται στα 3,5 με 4 δις. ευρώ. Πρόγραμμα που θα συμπληρώσει την αναβάθμιση των 83 F-16 block 52. Ταυτόχρονα, γίνονται συζητήσεις και για τον εκσυγχρονισμό των 38 μαχητικά F-16 Block.50 σε Block.70 (Viper). Μετά τη πρόταση της Lockheed Martin με κόστος στο 1 δισ. ευρώ υπήρξε ακόμα πιο οικονομική από την ισραηλινή IAI βασισμένη στο σύστημα OPAL (Operational Avionics Layer). Σύστημα που η Πολεμική Αεροπορία συζητάει να τοποθετηθεί και στα F-35.
