Η Ευρώπη αναμένεται ότι θα έχει περισσότερα εισαγόμενα κρούσματα mpox μέσα στις «επόμενες ημέρες», προειδοποίησε την Πέμπτη ο ευρωπαϊκός κλάδος του Παγκόσμιου Οργανισμού Υείας, (ΠΟΥ) μετά την ανακάλυψη στη Σουηδία της νέας, πιο επικίνδυνης, παραλλαγής της νόσου ευλογιά των πιθήκων.
«Η επιβεβαίωση της mpox του υποτύπου Clade 1 στη Σουηδία αντανακλά σαφώς την αλληλοσύνδεση του κόσμου μας (…) Είναι πιθανό και άλλα εισαγόμενα κρούσματα του Clade 1 να καταγραφούν στην ευρωπαϊκή περιφέρεια στη διάρκεια των επόμενων ημερών και των επόμενων εβδομάδων», αναφέρει σε ανακοίνωσή του ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας.
Στην Σουηδία το πρώτο κρούσμα mpox εκτός Αφρικής
Νωρίτερα σήμερα η σουηδική Αρχή Δημόσιας Υγείας ανακοίνωσε ότι ένα πρόσωπο, που ζει στην περιφέρεια της Στοκχόλμης, διαγνώσθηκε ως φορέας του -περισσότερο μεταδοτικού και επικίνδυνου- στελέχους Clade 1 του ιού της mpox, κάτι που συμβαίνει για πρώτη φορά εκτός της Αφρικής.
«Το εν λόγω πρόσωπο μολύνθηκε στη διάρκεια παραμονής του σε περιοχή της Αφρικής όπου έχει εκδηλωθεί σημαντική επιδημία mpox του υποτύπου Clade 1», εξήγησε στη διάρκεια συνέντευξης Τύπου η Ολίβια Βίγκτσελ, η προσωρινή επικεφαλής της σουηδικής Αρχής Δημόσιας Υγείας.
Η υπηρεσία δημόσιας υγείας επιβεβαίωσε στο Γαλλικό Πρακτορείο πως πρόκειται για την παραλλαγή της mpox του στελέχους Clade «1b», η οποία γνωρίζει έξαρση από το Σεπτέμβριο 2023 στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό.
Το πρόσωπο που έχει μολυνθεί στη Σουηδία δέχθηκε φροντίδα και συστάσεις σύμφωνα με τους ισχύοντες κανονισμούς, διαβεβαίωσε η Βίγκτσελ.
«Εκτιμάμε ότι η Σουηδία είναι καλά προετοιμασμένη για να διαγνώσει, να απομονώσει και να διαχειριστεί με τρόπο ασφαλή και αποτελεσματικό τα πρόσωπα που έχουν προσβληθεί από mpox», πρόσθεσε.
«Το ότι ένα πρόσωπο υποβάλλεται σε θεραπεία για την mpox στη χώρα δεν σημαίνει πως υπάρχουν κίνδυνοι για τον υπόλοιπο πληθυσμό», υπογράμμισε σε ανακοίνωσή της η υπηρεσία δημόσιας υγείας.
Το ECDC
Το Ευρωπαϊκό Κέντρο Πρόληψης και Ελέγχου Νόσων (ECDC) θεωρεί προς το παρόν πως ο κίνδυνος αυτός είναι πολύ μικρός, διευκρίνισε. Σε ανάρτησή του το Κέντρο αναφέρει ότι συνεχίζει να παρακολουθεί το ξέσπασμα της επιδημίας στην Αφρική, ώστε να εκτιμήσει το επίπεδο της απειλής για την Ευρώπη. Σύμφωνα με την ανάρτηση το Κέντρο σύντομα θα κάνει εκτίμηση κινδύνου.
Η επιδημία, η οποία ξεκίνησε από τη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό, έχει τις ιδιαιτερότητές της, κατά πρώτον έναν ιό πιο μεταδοτικό και πιο επικίνδυνο. Προκαλείται από το στέλεχος Clade 1 και από μια ακόμη πιο επικίνδυνη παραλλαγή του, το Clade 1b. Το ποσοστό θνησιmότητάς του υπολογίζεται σε 3,6%.
Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ανακοίνωσε σήμερα το πιο υψηλό επίπεδο συναγερμού σε διεθνές επίπεδο λόγω της αύξησης των κρουσμάτων της mpox στην Αφρική.
Το Clade 1b κάνει να εμφανίζονται δερματικά εξανθήματα και αλλοιώσεις σε όλο το σώμα, όταν τα προηγούμενα στελέχη χαρακτηρίζονταν από εξανθήματα εντοπισμένα στο στόμα, το πρόσωπο ή τα γεννητικά όργανα.
Συνολικά 38.465 κρούσματα της mpox, η οποία ήταν παλιά γνωστή με την ονομασία ευλογιά των πιθήκων, έχουν καταγραφεί από τον Ιανουάριο 2022 σε 16 αφρικανικές χώρες, με 1.456 θανάτους και αύξηση κατά 160% του αριθμού των κρουσμάτων το 2024 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, σύμφωνα με τα δεδομένα που δημοσιοποιήθηκαν την περασμένη εβδομάδα από την υγειονομική υπηρεσία της Αφρικανικής Ένωσης.
Το πρώτο κρούσμα
Το πρώτο κρούσμα της ευλογιάς των πιθήκων σε ανθρώπους εντοπίστηκε το 1970 στη Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό (το πρώην Ζαΐρ), όπου είχε εξαπλωθεί ο υποτύπος Clade I. Έκτοτε, η ασθένεια παρέμενε περιορισμένη στις χώρες τις δυτικής και της κεντρικής Αφρικής και οι περισσότεροι άνθρωποι μολύνονταν από την επαφή τους με ζώα. Το 2022 ξέσπασε επιδημία που επεκτάθηκε σε σχεδόν 100 χώρες όπου η ασθένεια δεν ήταν ενδημική.
Η ασθένεια προσέβαλε κυρίως ομοφυλόφιλους και αμφιφυλόφιλους άνδρες. Τον Ιούλιο του 2022 ο ΠΟΥ κήρυξε παγκόσμιο συναγερμό αλλά περίπου έναν χρόνο αργότερα, τον Μάιο του 2023, τον ήρε. Καταγράφηκαν περίπου 90.000 κρούσματα και 140 θάνατοι.
Τι είναι ο mpox
Η ευλογιά των πιθήκων, γνωστή και ως mpox (monkeypox), είναι σπάνια ιογενής λοίμωξη, η οποία μεταδίδεται κυρίως από άγρια ζώα που απαντώνται σε περιοχές της Δυτικής και Κεντρικής Αφρικής.
Ο ιός mpox είναι γενετικά παρόμοιος με τον ιό της ευλογιάς, αλλά λιγότερο μεταδοτικός και με πιο ήπια συμπτώματα.
Πώς μεταδίδεται
Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο γίνεται μέσω της επαφής με δερματικές βλάβες/σωματικά υγρά του πάσχοντος ή/και μολυσμένα αντικείμενα, καθώς και μέσω αναπνευστικών σταγονιδίων κατόπιν παρατεταμένης στενής επαφής σε μικρή απόσταση.
Η μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο στην τρέχουσα επιδημική έξαρση γίνεται με ελάχιστη ή καθόλου συμμετοχή των ζώων, με εξαίρεση ορισμένων άγριων τρωκτικών και πρωτευόντων της Αφρικής. Έτσι, ο κίνδυνος μετάδοσης στον πληθυσμό της Ευρώπης είναι εξαιρετικά μικρός αλλά όχι μηδενικός.
Για τα περισσότερα είδη ζώων είναι άγνωστο αν μπορεί να προσβληθούν από τον ιό και να τον μεταδώσουν σε άλλα ζώα ή στον άνθρωπο, ωστόσο κάτι τέτοιο δεν μπορεί να αποκλειστεί. Το 2022 καταγράφηκε η πρώτη παγκοσμίως περίπτωση σκύλου που, σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις, μολύνθηκε από τους ιδιοκτήτες του που νοσούσαν με τον ιό mpox. Ένα είδος τρωκτικών των ΗΠΑ (Prairie dogs) που δεν είχε εμφανίσει ποτέ άλλοτε πρώην Ευλογιά των Πιθήκων μολύνθηκε με τον ιό για πρώτη φορά το 2003, όταν τα τρωκτικά ήρθαν σε επαφή με εισαγόμενα ζώα της Αφρικής. Τα τρωκτικά αυτά, που διατηρούνταν ως κατοικίδια, μετέδωσαν τον ιό στους ιδιοκτήτες τους με αποτέλεσμα συρροή σημαντικού αριθμού ανθρώπινων κρουσμάτων.
Τα συμπτώματα της ευλογιάς των πιθήκων
- Πυρετό
- Πονοκέφαλο
- Μυαλγίες
- Οσφυαλγία
- Λεμφαδενοπάθεια
- Ρίγος
- Εξάντληση
Συνήθως εμφανίζεται χαρακτηριστικό εξάνθημα 1 με 5 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων.
