Σύμφωνα με τα ευρήματα, η Ν.Δ. διατηρεί την κυριαρχία στο πολιτικό σκηνικό, ενώ ΣΥΡΙΖΑ και ΠΑΣΟΚ ακολουθούν με σημαντική απόσταση. Το ΚΚΕ εμφανίζεται με μικρή ενίσχυση των ποσοστών του σε σχέση με τις εθνικές του Ιουνίου, ενώ διπλασιασμό δυνάμεων καταγράφει η Ελληνική Λύση. Στη γαλαρία της κούρσας Νίκη και Πλεύση Ελευθερίας συγκεντρώνουν τις περισσότερες πιθανότητες να πάρουν έδρα, ενώ Νέα Αριστερά, ΜέΡΑ25, Δημοκράτες και Φωνή Λογικής θα δώσουν μάχη για να πιάσουν τον πήχη του 3%. Εμπειροι εκλογικοί αναλυτές δεν αναμένουν ανατροπές στην κορυφή του πολιτικού χάρτη προεξοφλώντας την πρωτιά για τη Νέα Δημοκρατία. Διατηρούν ωστόσο ισχυρές επιφυλάξεις για τους υπόλοιπους συσχετισμούς δυνάμεων, καθώς η αποχή που αναμένεται να σπάσει κάθε προηγούμενο ρεκόρ και οι αναποφάσιστοι διαμορφώνουν περιβάλλον αυξημένης ρευστότητας.
Αποχή
Υψηλόβαθμη πηγή του υπουργείου Εσωτερικών μιλώντας στο protothema.gr σημειώνει ότι η συμμετοχή στην αυριανή αναμέτρηση θα κινηθεί πιθανότατα μεταξύ 40%-45% που θα είναι και η χαμηλότερη στα μεταπολιτευτικά χρόνια.
Οι αιτίες για το χαμηλό ενδιαφέρον φαίνεται πως είναι η εκλογική κόπωση των ψηφοφόρων που καλούνται για 5η φορά στις κάλπες τους τελευταίους 12 μήνες (2 εθνικές, περιφερειακές, δημοτικές), καθώς και το γεγονός ότι για πρώτη φορά στα τελευταία 15 χρόνια οι ευρωεκλογές δεν διεξάγονται ταυτόχρονα με τις αυτοδιοικητικές που συνήθως δίνουν επιπρόσθετο κίνητρο τους εκλογείς.
Τα στατιστικά δεδομένα είναι χαρακτηριστικά καθώς δείχνουν ότι στις εθνικές εκλογές του 2007 η συμμετοχή ανήλθε στο 74,2% για να πέσει κατά 22 μονάδες στην ευρωκάλπη του 2009 (52,5%). Στις ευρωαναμετρήσεις του 2014 και του 2019 που διεξήχθησαν μαζί με τις αυτοδιοικητικές η συμμετοχή διαμορφώθηκε σε 59,33% και 58,69% αντίστοιχα.
Αν επιβεβαιωθούν οι εκτιμήσεις για συμμετοχή στο 40%-45%, σημαίνει ότι από τα περίπου 9,8 εκατομμύρια εκλογέων θα πάνε στην κάλπη μόλις τα 3,9 με 4,4 εκατομμύρια. Αντίστοιχα, ο πήχης του 3% θα διασφαλιστεί με μόλις 117.000-132.000 ψήφους.
Η μάχη παραλίας – κάλπης και τα θρίλερ
Σύμφωνα με τους εκλογικούς αναλυτές, ασφαλής εκτίμηση για το ποιο κόμμα θα ζημιωθεί ή θα ωφεληθεί από την αποχή δεν μπορεί να υπάρξει. Θεωρούν ότι αν η αποχή κινηθεί σε τόσο υψηλά επίπεδα θα υπάρξουν απώλειες για όλους. Προφανώς, κερδισμένοι της βραδιάς θα είναι όσα κόμματα διαθέτουν ισχυρούς μηχανισμούς που θα καταφέρουν να κινητοποιήσουν τους ψηφοφόρους τους, αλλά και εκείνα που η κομματική τους βάση αποτελείται από μεγαλύτερης ηλικίας εκλογείς οι οποίοι κατά κανόνα έχουν πιο στενή σχέση με την κάλπη σε σχέση με τους ψηφοφόρους νεαρής ηλικίας.
Οι δημοσκόποι μπορούν με σιγουριά να υποστηρίξουν ότι η πρωτιά της Ν.Δ. δεν αμφισβητείται, από εκεί και πέρα όμως ξεκινούν κρίσιμα ερωτήματα ως προς τα τελικά ποσοστά των κομμάτων, πόσοι τελικά θα ξεπεράσουν το όριο του 3%, ενώ αστερίσκοι μπαίνουν για τη 2η θέση. Σύμφωνα με τις μετρήσεις, οι kasselistas, οι «νεόκοποι» δηλαδή ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ, ανιχνεύονται δημοσκοπικά στο 30%-40% των υποστηρικτών του κόμματος, ενώ στα ποιοτικά τους χαρακτηριστικά εμφανίζουν πολύ μικρή βεβαιότητα ψήφου σε αντίθεση με τους μεγαλύτερης ηλικίας παραδοσιακούς ψηφοφόρους του ΠΑΣΟΚ. Εκτιμάται, δηλαδή, ότι στο δίλημμα «παραλία ή κάλπη», οι πρώτοι είναι περισσότερο επιρρεπείς στην επιλογή της ξαπλώστρας.
Σε μονομαχία μεταξύ ΚΚΕ και Ελληνικής Λύσης μπορεί να εξελιχθεί και η κατάληψη της 4ης θέσης με το κόμμα του Κυριάκου Βελόπουλου να εμφανίζει ελαφρύ προβάδισμα. Επίσης, το σύνολο των μετρήσεων προμηνύει το απόλυτο θρίλερ στην ουρά της εκλογικής κούρσας όπου 6 κόμματα, Νίκη, Πλεύση Ελευθερίας, Νέα Αριστερά, ΜέΡΑ25, Δημοκράτες και Φωνή Λογικής δίνουν μάχη πέριξ της ζώνης του 3%.
Οι αναποφάσιστοι ρυθμιστής του εκλογικού μέτρου
Πέραν αυτών και σύμφωνα πάντα με τις τελευταίες σφυγμομετρήσεις, η δεξαμενή των αναποφάσιστων κινείται στη ζώνη του 12%-14% και η τελική τους στάση μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την κατανομή των εδρών. Πολιτικοί αναλυτές θεωρούν ότι το δίλημμα «σταθερότητα ή αστάθεια» δεν επηρέασε το συγκεκριμένο ακροατήριο, ενώ είναι χαρακτηριστικό ότι στην τελική ευθεία των εκλογών τα ποσοστά της συγκεκριμένης κατηγορίας αυξάνονταν έστω και οριακά αντί να περιορίζονται, όπως παρατηρείται σε όλες τις προηγούμενες αναμετρήσεις.
Οι κρίσιμες ζώνες
Εκλογικοί αναλυτές αποτυπώνοντας τα ευρήματα των τελευταίων δημοσκοπήσεων στον εκλογικό χάρτη εκτιμούν τα κόμματα που θα πιάσουν τουλάχιστον 3,1% φαίνεται πως εξασφαλίζουν μια έδρα. Για την εκλογή 2ου ευρωβουλευτή πιθανότατα να απαιτείται ποσοστό περίπου στο 7,2%. Η 3η έδρα στο 11,6% και η 4η περίπου στο 16%.
Η Ν.Δ. σε όλα τα δημοσκοπικά σενάρια της τελευταίας περιόδου δείχνει ότι έχει κλειδώσει την εκλογή 7-8 ευρωβουλευτών. Θα μπορούσε μάλιστα να ελπίζει σε 9η έδρα εάν πιάσει τα ανώτερα όρια που της δίνουν οι μετρήσεις και ξεπεράσει το 35,3%.
Από εκεί και κάτω, οι μέσες τιμές των δημοσκοπήσεων δίνουν 3 με 4 έδρες στον ΣΥΡΙΖΑ, 3 στο ΠΑΣΟΚ, από 2 σε Ελληνική Λύση και ΚΚΕ.
Ποιοι, πώς, πού και πότε ψηφίζουν
Συνολικά στους εκλογικούς καταλόγους είναι εγγεγραμμένοι 9.796.330 εκλογείς εκ των οποίων 4.755.686 άνδρες και 5.040.644 γυναίκες. Από αυτούς, οι 166.679 είναι ετεροδημότες, 202.515 έχουν εγγραφεί στην πλατφόρμα της επιστολικής, ενώ 13.023 προέρχονται από άλλες χώρες της Ε.Ε. Σε σχέση με τις εθνικές εκλογές του 2023, δικαίωμα συμμετοχής στις εκλογές έχουν αποκτήσει 111.500 νέοι ψηφοφόροι. Να σημειωθεί ότι δικαίωμα ψήφου έχουν όσοι συμπληρώνουν το 17ο έτος της ηλικίας τους τη χρονιά των εκλογών, δηλαδή έχουν γεννηθεί μέχρι και τις 31/12/2007.
Η άσκηση του εκλογικού δικαιώματος είναι υποχρεωτική – πλην εξαιρέσεων, για όσους έχουν υπερβεί το 70ό έτος της ηλικίας τους και για τους εκλογείς που βρίσκονται στο εξωτερικό. Ο εκλογέας που θα ψηφίσει με αυτοπρόσωπη παρουσία στο εκλογικό τμήμα απαιτείται να επιδείξει έγγραφο ταυτοπροσωπίας (αστυνομική ταυτότητα ή διαβατήριο ή άδεια οδήγησης ή βιβλιάριο ασφαλιστικού τομέα). H αναγνώριση των εκλογέων μπορεί επίσης να γίνει με χρήση της ψηφιακής ταυτότητας. Για τη διευκόλυνση των εκλογών θα λειτουργήσουν 18.617 εκλογικά τμήματα σε όλη την Επικράτεια, εκ των οποίων τα 237 θα καταμετρούν αποκλειστικά τις επιστολικές ψήφους οι οποίες εκτιμάται ότι θα ξεπεράσουν τις 190.000.
Να σημειωθεί ότι όσοι έχουν εγγραφεί στους καταλόγους της επιστολικής αλλά δεν απέστειλαν την ψήφο τους ή ο φάκελος τους δεν έφτασε εμπρόθεσμα στο κέντρο διαλογής στο Περιστέρι, έλαβαν γραπτό SMS το Σάββατο (19.00-20.00) το οποίο τους ενημερώνει για το εκλογικό τμήμα που θα μπορούν να ασκήσουν το εκλογικό τους δικαίωμα με φυσική παρουσία μετά τις 11.00 της Κυριακής των εκλογών. Τα εκλογικά κέντρα στην Ελλάδα θα λειτουργήσουν από τις 07.00 το πρωί ως τις 19.00 το βράδυ. Οι ψηφοφόροι μπορούν να επισκεφτούν την ψηφιακή πλατφόρμα του υπουργείου Εσωτερικών «Μάθε πού ψηφίζεις» για να εντοπίσουν το εκλογικό τμήμα όπου ανήκουν.
Οι εκλογείς μπορούν να επιλέξουν έως τέσσερις υποψηφίους με σταυρό προτίμησης. Σε περίπτωση όμως που τεθούν περισσότεροι σταυροί το ψηφοδέλτιο δεν ακυρώνεται, αλλά προσμετράται μόνο υπέρ του συνδυασμού. Να σημειωθεί ότι στις ευρωεκλογές συμμετέχουν 31 κόμματα ενώ τις 21 έδρες διεκδικούν 1.168 υποψήφιοι. Σύμφωνα με τους υπεύθυνους του υπουργείου Εσωτερικών, για την εκλογική διαδικασία την Κυριακή θα υπάρξουν τουλάχιστον 3 ενημερώσεις για την πορεία της συμμετοχής στις 11.45, στις 14.45 και στις 17.45. Περίπου στις 20.30 – 21.00 το βράδυ της Κυριακής θα ανακοινωθεί και η πρώτη ασφαλής εκτίμηση για το τελικό εκλογικό αποτέλεσμα με τους υπεύθυνους να εκτιμούν ότι θα έχει ξεκαθαρίσει και πόσα κόμματα ξεπερνούν το όριο του 3%. Ασφαλής εικόνα για τους σταυρούς των υποψηφίων θα υπάρξει από τις 22.30 – 23.00.
Οι ευρωεκλογές σε αριθμούς
• 31 κόμματα
• 1.168 υποψήφιοι για 21 έδρες
• 9.796.330 εκλογείς
• 166.679 ετεροδημότες
• 202.515 εκλογείς με επιστολική ψήφο
• 111.500 νέοι ψηφοφόροι
• 18.617 εκλογικά τμήματα
